خالسدون، خالگیدونیا، قصبه ای است در نزدیکی استانبول و در گوشۀ جنوبی مدخل مرمره به بغاز استانبول تابع اسکدارو جزء شهر استانبول و از نظر اعتدال آب و هوا و زیبائی مناظر مورد علاقۀ جهانگردان است، این قصبه از کهن ترین اماکن آسیای صغیر است و به سال 676 قبل از میلاد از ’مغاره’ یونان گروهی بدانجا مهاجرت کردند و این مهاجرنشین را بنیاد نهادند، هفده سال قبل از تأسیس دولت بیزانس در آنجا قصبه ای به نام قارخدون احداث شد که مردم آنجا به استقلال زندگی میکردند و اراضی ساحل جنوب شرقی بغاز استانبول را نیز در اختیار گرفتند، بعدها اسفندیار پادشاه ایران آنجا را تصرف کرد و بعد از اسکندر تابع دولت ’بیتنیا’ و مدتی نیز در تصرف مهرداد بود ولی به موجب عهدنامۀ نیقومد یا (ازمید) به رومیان واگذار گردید و به سال 451 میلادی یک اجتماع بزرگ مذهبی مسیحی در این قصبه تشکیل شد و رأی به بطلان مذهب ’اوتیخی’ (اوتیشیست) داد، قبل از میلاد در قارخیدون معبدی برای پرستش زهره (الهه عشق) وجود داشت، هنگام فتح استانبول قصبۀ قارخیدون ویران گردید و بعدها بعلتی که معلوم نیست به صورت کوی کوچکی مرکب از بناهای ییلاقی به نام قاضی کویی درآمد و در قرون اخیر آبادی بیشتری یافت، (از قاموس الاعلام ترکی) (لغات تاریخیه و جغرافیه احمد رفعت) قصبه ای است در ولایت آیدین سنجاغ دکزلی بین دکزلی و سرایکوبی در ساحل جنوبی نهر مندرس، (از قاموس الاعلام ترکی)
