حسن بن محمد بن محمدشاه فتاری رومی حنفی و یا حسن بن محمد شاه بن محمد بن حمزۀ فناری، معروف به فناری زاده و ملقب به محیی الدین. عالمی است شاعر و ادیب نحوی فاضل محقق مدقق متدین که درتفسیر و معانی و بیان خبر و در فروع و اصول بصیر و از اکابر علمای حنفیۀ عثمانی است که به ورع و تقوی موصوف است. وی در عهد سلطان سلیمان خان قانونی به مقام شیخ الاسلامی رسیده و سالها در استانبول و ادرنه و آناطولی و روم ایلی به قضاوت منصوب و متقاعد شده و به زیارت مکه و مدینه مشرف گشته است. او به سال 954 یا886 هجری قمری در استانبول وفات یافت. و در جوار ابوایوب انصاری مدفون گردید. تاریخ دومی ’886’ به صحت نزدیکتر است زیرا که پدرش محمد شاه به سال 840 یا 879 وفات یافته، بعلاوه بنا بنوشتۀ معجم المطبوعات بعضی از تألیفات خطی چلبی در سال 873 هجری قمری نوشته شده است. وی تألیفاتی دارد. او راست: 1- حاشیۀ تفسیر بیضاوی. 2- حاشیۀ تلویح. 3- حاشیۀ شرح مواقف سید شریف. کتاب مواقف با شرح مذکور بارها در مصر و جز مصر چاپ شده است. 4- حاشیۀ مختصر. 5- حاشیۀ مطول و این در شیراز چاپ سنگی شده و جز اینها. (معجم المطبوعات ص 757) (فوائد البهیه ص 64) (ریحانه الادب ج 1 ص 295)
