علی بن عبدالعزیز بن حسن بن علی بن اسماعیل، مکنی به ابوالحسن، فقیه، ادیب، قاضی، شاعر ماهر شافعی وحید زمان و نادرۀ دوران و در عصر صاحب بن عباد قاضی القضاه ری بوده است. در طبقات الفقهای ابواسحاق شیرازی در عداد فقهاء معدود و در یتیمهالدهر ثعالبی در سلک ادبا وشعرا منسلک بوده و برای تحصیل معارف به اکثر بلاد اسلامی سیاحتها کرده و از هر خرمنی خوشه ای چیده است. تألیفاتی دارد. او راست: 1- تفسیر القرآن. 2- تهذیب التاریخ. 3- الوساطه بین المتبنی و خصومه. و این اشعار از اوست: ماتطعمت لذه العیش حتی صرت للبیت و الکتاب جلیسا ای شی ٔ اعز عندی من العل م فما ابتغی سواه انیسا انما الذل فی مخالطه النا س فدعهم و عش عزیز ارئیسا. # و قالوا توصل بالخضوع الی الغنی و ما علموا ان ّ الخضوع هوالفقر و بینی و بین المال شیآن حرما علی الغنی نفسی الابیه و الدهر اذا قیل هذا الیسرا بصرت دونه مواقف خیر من وقوفی بها العسر. وی به سال 290 هجری قمری متولد و به سال 362 یا 366 هجری قمری در نیشابورو یا به سال 392 در ری وفات یافت و جنازه اش را به جرجان نقل دادند. (ابن خلکان ج 1 ص 352) (معجم الادباء ج 14 ص 14) (معجم المطبوعات ص 682) (ریحانه الادب ج 1 ص 260)
