جدول جو
جدول جو

معنی غرجستان

غرجستان
(غَ جَ / جِ)
ولایتی است که راه هرات در مغرب و غور در مشرق وی و مروالروذ در شمال و غزنه در جنوب آن است و عنوان پادشاه این ناحیت در قدیم ’شار’ بود. اکنون این ناحیه در افغانستان است. (حواشی برهان قاطع چ معین). ناحیتی است (به خراسان) ، قصبۀ آن بشین است مهتر این ناحیت را شار خوانند جائی بسیارغله و کشت و برز و آبادان است و همه کوه است، و مردمان این ناحیت مردمانیند سلیم ولی بد، و شبانانند و بزریگر. (حدود العالم). صاحب قاموس الاعلام ترکی گوید: در آثار جغرافی دانان اسلام غرجستان نام ناحیۀ بزرگ کوهستانی است که در افغانستان میان هرات و کابل واقع است. - انتهی. حکام غرجستان را شار میخواندند. (تاریخ گزیده ص 397). لقب امرای غرجستان ورازبندگ بوده است. (ایران در زمان ساسانیان چ 1332 ص 524). غراچه. غرچه. غرشستان. غرج الشار. غرش. رجوع به غرشستان و غرج الشار شود:
ازین نکوتر و مردانه تر فراوان کرد
به پای قلعۀ غور و به کوه غرجستان.
فرخی (دیوان چ دبیرسیاقی ص 303).
سپهبد سپه شاه شرق ابومنصور
فراتکین دوانی امیر غرجستان.
فرخی.
ترا آنجا غلامانند چون خوارزمشاه ای شه
دگر چون میرطوس و زآن گذشتی میر غرجستان.
فرخی.
بر آن شرط که هر قلعت که از حدود غرجستان گرفته بازدهد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 114). و روز سه شنبه غرۀ صفر، ملطفۀ برید هرات و بادغیس و غرجستان رسید. (تاریخ بیهقی چ فیاض ص 506). رجوع به فهرست حبیب السیر چ خیام و احوال واشعار رودکی ص 420 و 998 و 1065 و تاریخ سیستان ص 410و مجمل التواریخ و القصص ص 422 و تاریخ بیهقی چ ادیب ص 515 و 540 و 640 و آتشکدۀ آذر چ شهیدی ص 98 و 99 وتتمۀ صوان الحکمه ص 59 و اخبار الدوله السلجوقیه ص 59 و تاریخ جهانگشای جوینی ج 1 ص 130 و ج 2 ص 86 و فهرست تاریخ غازان و فهرست تاریخ مغول شود
لغت نامه دهخدا