ابن عبید بصری، مکنی به ابوعثمان. شیخ معتزله در عصر خویش. جد او از فارس بود و پدرش ابتدا بافنده، سپس از شرطۀ حجاج در بصره گشت. وی بسال 80 ه. ق. متولد شد و به علم و زهد شهرت یافت. نزد منصور خلیفۀ عباسی تقربی بسیار داشت و چون بسال 144 ه. ق. درمران به نزدیکی مکه درگذشت، منصور خلیفه بر خلاف عادت، وی را مرثیه ها ساخت. او راست: تفسیر قرآن، و الردعلی القدریه. (از الاعلام زرکلی از فیوات الوفیات)