عبداﷲ بن جعفر بن نجیح سعدی (بالولاء) بصری مشهور به ابن مدینی و مکنّی به ابوالحسن. نام او در ’النجوم الزاهره’ به صورت علی بن عبداﷲ بن جعفر بن یحیی بن بکر بن سعید آمده است، و آن را به صورت علی بن عبداﷲ بن جعفر بن نجیح بن بکر نیز ذکر کرده اند. وی محدث و حافظ و اصولی و اخباری و مورخ و نسابه و لغوی بود. اصل اواز مدینه است و در سال 161 یا 162 هجری قمری در بصره متولد و در سال 234 هجری قمری در سامره درگذشت در عسکردفن شد. ابن الندیم در الفهرست سال وفات او را 258 هجری قمری در سن 72 سالگی ذکر کرده است. تعداد تألیفات وی در ’تهذیب الاسماء’ نووی، دویست کتاب ذکر شده است.از جمله کتابهای اوست: 1- الاسامی و الکنی، در هشت جزء. 2- الاشربه. 3- التنزیل. 4- تفسیر غریب الحدیث.5- الضعفی. 6- العلل. 7- قبائل العرب، در ده جزء.8- القیافه و الزجر و الفال. 9- المدلسین. 10- المسند فی الحدیث. (از معجم المؤلفین ج 7 ص 132). صاحب معجم المؤلفین به مآخذ ذیل نیز اشاره کرده است: المنهج الاحمد ص 43. عیون التواریخ ابن شاکر. الوافی صفدی ج 12 ص 86. الفهرست ابن الندیم ج 1 ص 231. الانساب سمعانی ص 516. تهذیب الاسماء نووی ج 1 ص 350. طبقات الحنابلۀ فراءص 168. میزان الاعتدال ذهبی ج 2 ص 229. النجوم الزاهرۀ ابن تغری بردی ج 2 ص 277. طبقات الشافعیۀ سبکی ج 2 ص 266.تذکرهالحفاظ ذهبی ج 2 ص 15. تهذیب التهذیب ابن حجر ج 7 ص 349. شذرات الذهب ابن عماد ج 2 ص 81. مفتاح السعاده طاش کبری ج 2 ص 164. کشف الظنون حاجی خلیفه ص 76. فهرس مخطوطات الظاهریۀ یوسف عش ج 6 ص 201. ایضاح المکنون بغدادی ج 1 ص 38 و سایر مجلدات و صفحات. فهرس المخطوطات المصورۀ سید ج 2 ص 109. و رجوع به الفهرست ابن الندیم شود
