تاریکی درآوردن شب، و از آن جمله است آیۀ شریفۀ: و اللیل اذا عسعس. (قرآن 17/81). تاریک شدن شب. (از دهار) (ترجمان القرآن جرجانی) (از اقرب الموارد) ، سپری شدن شب، از لغات اضداد است، و آیۀ فوق را به هر دو وجه تفسیر کرده اند. (از منتهی الارب). پشت بدادن شب. (از دهار) (از ترجمان القرآن جرجانی). رفتن شب. (از اقرب الموارد) ، نزدیک آمدن شب. (ترجمان القرآن جرجانی). نزدیک آمدن در کار به شب. (دهار) ، به شب گشتن گرگ. (منتهی الارب) : عسعس الذئب، گرگ درشب طواف کرد. (از اقرب الموارد) ، بزمین نزدیک گردیدن ابر. (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). و گویند: عسعست السحابه، یعنی ابر در شب نزدیک زمین گشت در تاریکی و برق. (از منتهی الارب) ، مشتبه و آمیخته کردن کار را. (منتهی الارب) (ازاقرب الموارد) ، جنبانیدن چیزی را. (منتهی الارب). حرکت دادن چیزی را. (از اقرب الموارد)