ابوالمفاخر خواجه حکیم سراج الدین ابوعمر عثمان بن عمر (یا محمد) مختاری غزنوی از شاعران بزرگ دربار غزنویان در اواخر قرن پنجم و نیمۀ اول قرن ششم هجری است. وی با ابراهیم بن مسعود غزنوی و مسعود بن ابراهیم و عضدالدوله شیرزادبن مسعود بن ابراهیم و جز آنها معاصر بوده است. علاوه بر سلاطین غزنویان قاوردیان کرمان مخصوصاً سلطان ارسلانشاه سلجوقی را مدح گفته است. وی با ابوالفرج رونی و مسعود بن سعد سلمان و سنائی معاصر بوده است و سنائی در مدح او قصیده گفته و در آن مختاری را به معانی شعر بکر ستوده. وفات مختاری را به سال 544 تا 549 هجری قمری دانسته اند. دیوان او را قریب هشت هزار بیت نوشته اند. از وی مثنوی مشهوری بنام شهریارنامه در دست است و آن را به خواهش سلطان مسعود بن ابراهیم به نظم درآورده است. آخرین ابیات شهریارنامه چنین است: بسر شد کنون نامۀ شهریار بتوفیق یزدان پروردگار شها شهریارا سرا سرورا نگهدار تختا جهان داورا (از تاریخ ادبیات صفا و فهرست سپهسالار)
