یاسین حلمی ’پاشا’ ابن السید سلماس الهاشمی. از رجال بزرگ سیاسی عراق در 1299 هجری قمری در بغداد متولد شد و در همانجا به تحصیل پرداخت و سپس برای ادامۀ تحصیل به برلین رفت و در 1905 میلادی رئیس ’ارکان حرب’ شد. سپس وارد جمعیت ’العهد’ گردید و به موصل و از آنجا به دمشق نقل مکان کرد. در سنۀ 1916 میلادی به شریف فیصل (ملک فیصل بن الحسین) پیوست و این دو، وارد حزب ’العربیه الفتاه’ گردیدند. مرام حزب مذکور آزاد کردن عرب از سلطۀ استعمار ترک بود. وی در جنگ اتریش و روسیه به دفاع از اتریش در مقابل روس جنگید ودر این جنگ بود که نبوغ نظامی او ظاهر شد. یاسین به فرماندهی سپاهی که مرکزش ’شونه’ در مشرق اردن بود انتخاب شد و با انگلیسی ها معاهده بست و مشترکاً با ترکها جنگید. در این جنگ مجروح شد و به ناچار عقب نشینی کرد و در دمشق پنهان شد. در این موقع نیروی فیصل فاتحانه وارد دمشق گردید و یاسین از طرف فیصل به ریاست دیوان شورای جنگی منصوب شد (سال 1918م.). هنگامی که عراق بر ضد انگلستان شورش کرد یاسین به کمک شورشیان پرداخت و انقلاب را اداره میکرد. فرماندار انگلیسی در دمشق وی را به منزل خود دعوت به چای کرد، هنگامی که یاسین از منزل فرماندار خارج میشد بوسیلۀ عده ای از سربازان انگلیسی دستگیر و به شهر ’لد’ در فلسطین تبعید گشت. مردم دمشق قیام کرده آزادی وی را خواستار شدند. سرانجام بعد از پنج ماه و 23 روز گرفتاری آزادشد و به دمشق برگشت. و در آنجا بود تا در اگوست 1921 میلادی که دولت مستقل عراق تشکیل شد به عراق وارد گشت. وی دو بار مأمور تشکیل کابینه گردید. در کابینۀ اول خود قانون اساسی عراق را وضع و به تصویب رسانید ومجلس شورای ملی را تشکیل داد و در کابینۀ دوم خود قانون نظام وظیفۀ اجباری را وضع کرد و به تجهیز ارتش و تهیۀ طیارات جنگی و احداث کارخانه های اسلحه سازی پرداخت و نیز پیمان مودت و دوستی و پیمانهای دفاعی با ممالک عربستان سعودی و یمن بست. وی حزب ’الشعب’ را که اولین حزب سیاسی عراق است تأسیس کرد. در مجلس مؤسسان عراق به عضویت انتخاب شد. یاسین تا سال 1936م. رهبر مطلق العنان عراق بود و سیاست آن کشور را به میل و ارادۀ خود اداره میکرد. در این سال شورش ’بکر صدقی’ بر ضد وی برپا شد. و در نتیجه یاسین به بیروت رفت و در همانجا مرد و به خاک سپرده شد. وی مردی روشنفکر، قوی اراده، دوراندیش و کم حرف بود و در ممالک عربی احترام بسیار داشت. (از اعلام زرکلی ج 9 ص 154)
