جدول جو
جدول جو

معنی سبع المثانی

سبع المثانی
(سَ عُلْ مَ)
سورۀ فاتحه است بدان جهت که هفت آیه است. یا هفت سورۀ طوال از بقره تا توبه. (منتهی الارب). سورۀ فاتحه بدان جهت که هفت آیه است. عبارت است از هفت سوره از فاتحه تا انفال. اسم قرآن است. (از اقرب الموارد). سورۀ الحمد. (مهذب الاسماء). ام القرآن. فاتحهالکتاب:
ایزدش عطا داد به پیغمبر ازیراک
اویست حقیقت یکی از سبع مثانیش.
ناصرخسرو
بعضی گفتندمراد سورۀ فاتحه است برای آنش سبعالمثانی خوانند که هفت آیت است و الفاظش مثنی و مکرر و گفته اند برای آن مثانی خوانند که در دو رکعت نماز قرائتش مثنی شود. گفته اند برای این سبعالمثانی خوانده شد که یک نیمه ثناست و یک نیمه دعا و یک نیمه حق ربوبیت است و یک نیمه حق عبودیت. و گویند برای این که دو بار نازل شده یک بار بمکه و یک بار به مدینه. (تفسیر ابوالفتوح چ تهران ص 249). احتمالات دیگری نیز داده شده. رجوع به تفسیر شود. بعضی دیگر از علماء گفتند مراد سبع مثانی این هفت سوره های دراز است. ابن عباس گفت برای آن مثانی خواندند که فرایض و احکام و حدود در او مثنی است. و بعضی گفته اند مراد سبعالمثانی هفت معنی است که قرآن بر آن مشتمل است از امر و نهی و بشارت و انذار و مثل و قصص و تذکیر نعیم. (تفسیر ابوالفتوح ج 3 چ تهران ص 250)
لغت نامه دهخدا