پادشاه افسانه ای که بروایت مورخان یونانی از 836 تا 817 قبل از میلاد در آشور سلطنت کرده و آخرین اخلاف سمیرامیس است، در ایران باستان آمده: مطابق آنچه دیودور سیسیلی مورخ یونانی از کتاب گمشدۀ کتزیاس نقل کرده، آرباکس رئیس پاسداران مادی بر سارداناپال شورید و در جنگهای متوالی او را شکست داد و سرانجام سارداناپال خود و افراد خاندانش را به آتش سوخت، ولی بدلائلی این روایت عاری از صحت است، (ایران باستان ج 1 ص 208 تا 215)، آریان گوید: شهرآن خیالن را سارداناپال پادشاه آسور ساخته، و دیوار و پی ها می نماید که این شهر استوار و بزرگ بوده است، در اینجا مقبرۀ سارداناپال هنوز نمایان است و مجسمۀ مردی روی بنا دیده میشود که دو دست خود را بهم میزند، در اینجا کتیبه ای است بزبان آسوری که گویند شعر است و مفاد آن چنین است: سارداناپال پسر آناسین دراکس شهر آن خبالن و تارس را در یک روز بنا نهاد، ای رهگذرها بخورید، بیاشامید، و عیش کنید، باقی همه خودنمائی است و بس ناپایدار، (ایران باستان ج 2 ص 1291)، زندگانی سارداناپال مظهر و نمونۀ یک شاهزادۀ عیاش و هوسران است و زندگانی افسانه ای او مورد توجه اروپائیان، و موضوع آثار معروفی گردیده از آن جمله درامی از بایرون شاعر انگلیسی (1821) و اروپائی از ژونسیر آهنگ پرداز فرانسوی (1867) را باید نام برد
