جدول جو
جدول جو

معنی تاج الدین احمد وزیر

تاج الدین احمد وزیر
(جُدْ دی)
احمد وزیر. یکی از وزرای فارس. در سال 782 هجری قمری جنگی از آثار دانشمندان و شعراترتیب داد که اکنون در کتاب خانه شهرداری اصفهان موجود است. مرحوم غنی در مقدمۀ ص یز - لد تاریخ عصر حافظ آرد: در مجموعه ای که در سال 782 هجری قمری یعنی ده سال قبل از وفات خواجه حافظ بامرتاج الدین احمد وزیر در شیراز بدست جماعتی از فضلا مرتب شده یعنی هر یک چند صفحه در آن بخط خود نوشته اند... و نیز در حاشیۀص 230 آرد: یکی از فراهم کنندگان جنگ تاج الدین احمد وزیر که بطوری که اشاره شد اصل نسخه مورخ بتاریخ هفتصد و هشتاد و دو در کتاب خانه شهرداری اصفهان مضبوط و یک نسخه سواد آن نزد نگارنده است شخصی بنام عزالدین مطهر از شعرا و فضلای معاصر شاه شجاع که چهارده صفحه از این جنگ فراهم آوردۀ اوست یعنی از صفحۀ 433 تا صفحه 447 نسخۀ متعلق بنگارنده و قسمت معظم این چهارده صفحه اشعار خود عزالدین مطهر است از غزل و قصیده و رباعی. در ابتدای این چهارده صفحه که به دست عزالدین مطهر فراهم شده نوشته شده است: ’مما افصح عن لطایف المرتضی الاعظم صاحب جوامع الکلم فی نوابغ الحکم عزّ المله و الدین مطهر اعلی الله شأنه’. و در آخر این قسمت این عبارت نوشته شده است: ’حررّه العبد الاصغرافقر عبادالله الغنی مطهربن عبدالله بن علی الحسنی احسن الله حاله و حقق آماله تذکره لصاحبه الصاحب الاعظم مستجمع مکارم الاخلاق و محاسن الشیم خواجه تاج الدوله و الدین احمد عظم الله قدره فی منتصف رجب المرجب لسنه اثنی و ثمانین و سبعمائه (782 هجری قمری) حامداً ﷲ و مصلیاًلرسوله’ از جملۀ اشعار این سید عزالدین مطهر قصیدۀ مطولی است... در مدح شاه شجاع... اینک عین آن قصیده را در اینجا ثبت می کنیم... مطلع قصیده این است:
حذر کن ای دل از آسیب روزگار حذر
که چرخ شعبده باز است و دهر حیلت گر...
سال 782 هجری قمری که سال تدوین این محموعه است و صاحب مجموعه در آن سال وزارت داشته است مقارن سلطنت شاه شجاع مظفری (760- 786 هجری قمری) است و بنابراین باحتمال قوی صاحب ترجمه یکی از وزرای شاه شجاع بوده است. آقای حکمت در ذیل تاریخ ادبیات برون. (از سعدی تا جامی ص 246- 247 نام وزیر مذکور را تاج الدین علی نقل کرده اند، این چنین: نسخۀ مجموعۀ اشعار خطی در اصفهان - در کتاب خانه شهرداری اصفهان جنگ نفیسی است که یکی از وزرای قرن هشتم هجری ساکن شیراز بنام تاج الدین علی بشکل بیاض ترتیب داده و بچند قسمت منقسم است و هر قسمت خاص یکی از شعرای همان عصر است و در ورق اول هر قسمت کاتبی بخط سرخ جلی بقلم ثلث نام و القاب آن شاعر را نوشته چهل و چهار تن از بزرگان زمان از وزراء و حکما و فقها و شعرا و عرفا و غیره هر یک چند صحیفه در آن ازمحفوظات خود یا از اشعار و آثار خویش چیزی نگاشته اند و آنان بتدریج از ماه صفر 782 هجری قمری تا ماه شوال همان سال در آن سفینه یادداشتهائی ثبت و رقم و امضاکرده اند. سزاوار است این نسخۀ نفیس که از مآخذ ادبی این عصر و غزلی از حافظ و قطعاتی از ابن یمین و دیگران را متضمن است بعینه گراور و چاپ شود. (از سعدی تاجامی ج 1). در نام پدر وزیر مذکور خلط شده است، چه مرحوم غنی در تاریخ عصر حافظ مقدمۀ ص یز حاشیه نوشته اند:... و جنگ دیگر که باهتمام تاج الدین احمد وزیردر سنۀ 782 هجری قمری فراهم آورده شده باین معنی که اغلب فضلا و علمای معاصر او بخواهش او چیزی بخط خود در آن جنگ نوشته اند و نسخۀ منحصر به فرد آن در کتابخانه بلدیۀ اصفهان محفوظ است. و آقای محمد علی معلم حبیب آبادی کتابدار کتاب خانه شهرداری اصفهان در این باب یادداشتی برای ما فرستاده اند که ملخص آن چنین است:... درباره شرح احوال تاج الدین وزیر، جامع جنگ کتاب خانه شهرداری باید بحضور مبارک عرض کنم که از قراری که این فقیر در سال 1359 باموانعی که برای اینکار در پیش داشتم فهرستی از آن در رساله یی مخصوص نوشتم... هفتادو شش نفر در این جنگ بیاض بخط خود چیزی نوشته اند... و در بسیاری از این شماره ها نام جامع برده شده ولی از چند شماره... قدری بیشتر از شماره های دیگر معرفی او شده و از همه چنین برآید که وی تاج الدین احمد بن محمد بن احمد و از وزراء مملکت فارس بوده و ظاهراً او غیر از تاج الدین عراقی احمد بن محمد بن علی است که در جلد دوم فهرست کتاب خانه مدرسه سپهسالار نوشته و وی وزیر امیر مبارزالدین مظفری بوده و خواجوی کرمانی برخی از کتب خود را بنام او نموده... رجوع به تاریخ عصر حافظ ص 9 و 20 و 51 و 132 و 199 و 230 و 231 و... شود
لغت نامه دهخدا