پ یا پی یا باء معقوده یا باء فارسی، نشانۀ حرف سیم است از حروف تهجی و آن یکی از حروف شفوی است، و این حرف خاص زبان فارسی باشد و عرب آنرا ندارد و در تعریب به باء و فاء بدل شود چون اپرویژ ابرویز (لقب خسرو دوم) و پرگار و پالوده، فرجار و فالوذج، و در حساب جمل ’پ’ نمایندۀ عددی نیست مگر آنکه آنرا بجای ’با’ گیرند لیکن نزد فارسی زبانان در حروف ابتثی فارسی سه باشد، ابدالها: > در فارسی گاه به ’باء موحده’ بدل شود، چون: اپاختر = باختر (مغرب) پدید = بادید پگاه = بگاه > گاه به ’فا’ مبدل شود، چون: گشتاسپ = گشتاسف پادزهر یا پازهر = فادزهر یا فازهر پالیز = فالیز اسپند = اسفند گوسپند = گوسفند امشاسپند = امشاسفند سپید = سفید پیروزه = فیروزه پیل = فیل پارس = فارس پیروز = فیروز > و گاه به ’ج’ تبدیل شود: پالیز = جالیز > و گاه بدل ’واو’ آید، چون: چارپا = چاروا > حرف ’پ’ دراتباع، گاه به جای حرف اول کلمه نخست آید، چنانکه گویند: چرند و پرند، خرت و پرت، ترت و پرت
