لقب ابوعلی محمد بن محمد بن عبداﷲ تمیمی بلعمی، پسر ابوالفضل محمد بن عبداﷲ بلعمی و وزیر منصور بن نوح سامانی است. وی چندی وزیر عبدالملک بن نوح نیز بود. و خواندمیر در دستورالوزرای خود گوید: بعد از عزل دامغانی روزی چند (ابوعلی بلعمی) بر مسند وزارت نشست و بنا برآنکه اختلال احوال آن مملکت زیاده از آن بودکه او تدارک تواند نمود، امیر نوح، عبداﷲ عزیز را از خوارزم بازطلبید و ثانیاً به تکفل آن شغل مأمور گردانید. ابوعلی به امر منصور بن نوح به ترجمه و تألیف تاریخ بلعمی (از تاریخ طبری عربی) مبادرت کرد، و پاره ای از مؤلفین گفته اند که دقیقی شاهنامه را به فرمان ابوعلی محمد بن بلعمی کرد. (یادداشت مرحوم دهخدا). وفات ابوعلی را سنۀ 383 هجری قمری ذکر کرده اند. (ازدستورالوزراء ص 113 و 114) (از تعلیقات چهارمقاله ص 23) (از فرهنگ فارسی معین). و رجوع به مقدمۀ تاریخ بلعمی چ وزارت فرهنگ به قلم محمد پروین گنابادی ج 1 و مقدمۀ برگزیدۀ بلعمی به قلم محمدجواد مشکور شود، مخفف بلاغت. (غیاث) (آنندراج)
