جدول جو
جدول جو

معنی اوکتای قاآن

اوکتای قاآن
پسر سوم چنگیزخان و جانشین او، رجوع به تاریخ غازان ص 311 و تاریخ گزیده و تاریخ جهانگشای جوینی ج 2 و رجوع به اوگتای قاآن شود، کنایه از گران قیمت:
دست گدا به سیب زنخدان این گروه
مشکل رسد که میوۀ اول رسیده اند،
سعدی،
- اول شب، در اصل ترکیب اضافی است لیکن بکثرت استعمال کسرۀ اضافی محذوف شده چنانکه نیم شب و جز آن که مقطوع الاضافه است ابداً، (آنندراج) :
چو اول شب آهنگ خواب آورم
به تسبیح نامت شتاب آورم،
نظامی (از آنندراج)،
- اول فروردگان، ده روز مانده باول فروردین ماه را گویند که در این روز زیارت دخمها را نیک شمارند مانند روز جمعۀ مسلمانان و موبدان جهت روان مردگان ژند خوانند، (ناظم الاطباء) (برهان) (انجمن آرای ناصری) (هفت قلزم) (آنندراج)،
- اول قنوت، کنایه از صبح کاذب است، (ناظم الاطباء) (برهان)، کنایه از وقت فجر چرا که شافعی در آن قنوت میخوانند، (آنندراج) (غیاث)،
- اول ماه، غرۀ آن، مستهل آن، سرماه،
- اول من امس، پریروز،
- درجۀ اول، از اصطلاحات طب، رجوع به درجه شود،
- عام اول، پارسال، سال گذشته، پار،
- عدد اول، نزد محاسبان عددی که جز بر خود و بر یک بر عدد دیگری قابل قسمت نباشد، مانند سه، پنج، هفت، یازده و برابر آن مرکب است و چنین اعدادی را اعداد اولیه نامند و بعضی گفته اند عدد اول یا زوجست مانند دو یا فرد است مانند سه، (کشاف اصطلاحات الفنون)،
- فجر اول، رجوع به فجر شود،
، همیشه، (کشاف اصطلاحات الفنون) (تعریفات)، روز یکشنبه در دورۀ جاهلیت، اول نامیده میشد، (یادداشت مؤلف)
لغت نامه دهخدا