ترکیبی از ’اما’ لفظ متضمن معنی شرط و ’بعد’ ظرف زمان بمعنی پس، و چون در اینجا مضاف الیه محذوف معنوی است بعد را مبنی بر ضم باید خواند، و مضاف الیه محذوف آن بیشتر لفظ حمد و نعت باشد. (از غیاث اللغات). یعنی اما بعد الحمد و الصلوه، پس از حمد خدای تعالی. و اما بعد را فصل الخطاب گویند: لقد علم الحی الیمانون اننی اذاقلت ’اما بعد’ انی خطیبها. سحبان وائل