جدول جو
جدول جو

معنی اطبقه

اطبقه
(اَ بِ قَ)
جمع واژۀ طبق. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). جمع واژۀ طبق، تاه هر چیز و پوشش آن. (آنندراج) ، انداختن کسی را. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، اطرار چیزی، بریدن آن را. (از اقرب الموارد). بریدن. (منتهی الارب) (آنندراج) ، اطرار کسی بر کاری، برانگیختن وی را. (از اقرب الموارد). اغراء کسی. (از لسان العرب) (از متن اللغه) ، اطرار محبوب، ادلال وی. (از اقرب الموارد). ناز کردن. (تاج المصادر بیهقی) (زوزنی). گستاخی نمودن و ناز کردن. (ناظم الاطباء). ابن سکیت گوید: گویند: اطر یطر، اذا ادل، یعنی ناز کرد، گویند: جاء فلان مطرّاً، ای مستطیلاً مدلاًّ، یعنی آمد متکبرانه و بناز. (از لسان العرب). ادلال. (متن اللغه) ، خوار نمودن. (منتهی الارب) (آنندراج) ، بردمیدن بروت کسی. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) ، طرد کردن. راندن. اصمعی گوید: اطره یطره اطراراً، اذا طرده. اوس گوید:
حتی اتیح له اخوقنص
شهم یطرﱡ ضواریاً کثبا.
(از لسان العرب).
طرد کردن کسی. (از متن اللغه) ، اترار. (لسان العرب). رجوع به اترار شود، بر کنارۀ راه رفتن. (تاج المصادر بیهقی) ، بر کنارۀ رود رفتن. (زوزنی). و در مثل آمده است: اطرّی فانک ناعله، ای خذی طررالوادی و ادلّی او اجمعی الابل، فان علیک نعلین، یرید خشونه رجلها، یعنی درشت پای هستی هرجا می توانی رفت. قاله رجل لراعیه له کانت ترعی فی السهوله و تترک الحزونه. این مثل را نظر به توانایی مخاطب در وقت تحریض بر ارتکاب امر شدید استعمال کنند. (از ناظم الاطباء) (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). صاحب تهذیب آرد: مثل را درباره جلادت مرد آرند و معنی آن است که بر امر سخت اقدام کن زیرا تو بر آن توانا هستی. و اصل مثل این است که مردی بزنی که چوپان وی بود و چارپایان را در زمینهای هموار میچرانید و زمینهای درشت و سخت را فرومی گذاشت گفت: اطرّی، یعنی اطرار وادی یا کناره های آن را بگیر، چه ناعلی یعنی ترا نعلین است... و جوهری گوید مقصود از نعلین درشتی پوست پاهاست. (از لسان العرب)
لغت نامه دهخدا