حفده. محمد بن اسعد بن محمد بن الحسین بن القاسم العطاری الطوسی الأصل معروف به حفده و ملقب به عمدهالدین فقیه شافعی نیشابوری. او فقیهی فاضل و واعظی فصیح و اصولی بود، به مرو نزد علی بن ابی بکر محمد بن منصور سمعانی والد حافظ مشهور فقه آموخت و از آنجا بمروالروذ شدو تلمذ قاضی حسین بن مسعود الفرّاء معروف به بغوی صاحب شرح السنه و التهذیب کرد، سپس منتقل به بخارا گردید و شاگردی برهان الدین عبدالعزیز بن عمر بن مازه الحنفی کرد سپس به مرو بازگشت و مجلس تذکیری او را منعقد کردند و مدتی بدانجا بزیست و در ف تنه غز که به سال 548 هجری قمری بود به عراق شد و از آنجا به آذربایجان و الجزیره و سپس بموصل رفت و مردم بشنیدن وعظ او اجتماع کردند و حدیث از وی شنیدند و از امالی اوست: مثل الشافعی فی العلماء مثل الشمس فی نجوم السماء قل لمن قاسه بغیر نظیر ایقاس الضیاء بالظلماء. و روزی بر منبر این ابیات گفت: تحیّه صوب المزن یقرؤها الرعد علی منزل کانت تحل ّ به هند نأت فاعرناها القلوب صبابه و عاریه العشاق لیس لها ردّ. و مجالس وعظ او از نیکوترین مجالس بود. وفات وی بشهر ربیعالاّخر به سال 571 هجری قمری در تبریز روی داد و بعضی رجب سال 573 گفته اند و حفده بفتح حاء مهمله و فاء و دال مهمله است و با کثرت تجسسی که کردم ندانستم از چه روی ویرا حفده میخوانده اند - انتهی. (نقل به اختصار از ابن خلکان). و ظاهراً خاقانی قصیده ای بمطلع ذیل: آن پیر ما که صبح لقائی است خضرنام هرصبح بوی چشمۀ خضر آیدش ز کام را در رثای او گفته و در آن ضمن گوید: او سورۀ حقایق و من کمتر آیتش زانم بنامه آیت حق کرده بود نام. و رجوع به ابومنصور محمد عمدهالدین... شود
