متّی بن یونس نصرانی نسطوری دیرقنّی. از پیروان طریقۀ مرماری. او شاگرد قویری و ابی احمد بن کرنیب و روفیل و بنیامین است. معاصر الراضی بالله عباسی و از اجلۀ نقله است و ریاست منطقیین زمان او بدو منتهی شود. ابوبشر مدتی در بغداد میزیست و از سریانی به عربی ترجمه میکرد. و در نقل و شروج و تألیفات خود معتمدعلیه است. وفات وی به سال 329 هجری قمری بود. او راست: تفسیر ثلاث مقالات اواخر از تفسیر ثامسطیوس. شرح کتاب العبارۀ ارسطو. شرح مبحث برهان ارسطو. شرح مقالۀ اولی طوبیقا (جدل). ترجمه کتاب سوفسطیقا بسریانی. ترجمه بوطیقا (مبحث الشعر) از سریانی بعربی. ترجمه قسمی از السماء و العالم. ترجمه مقالۀ لام از شروح اسکندر افرودیسی و ثامسطیوس بر کتاب الحروف، یعنی الهیّات ارسطو. ترجمه بعض مقالۀ اولی از السماء والعالم ارسطو. ترجمه کون و فساد ارسطو بتفسیر اسکندر. ترجمه کون و فساد مقیدورس. ترجمه مبحثی از هندسۀ افلاطون. ترجمه شروح مقیدورس بر کتاب آثارالعلویه. ترجمه کناش یحیی بن سرافیون. ترجمه کتاب العنایه تصنیف اسکندر افرودیسی در ردّ بر ابیقورس و ذیمقراطیس. تفسیر تفسیر ثامسطیوس بر سماع طبیعی ارسطو بسریانی. کتاب المقاییس الشرطیه. و رجوع به متّی بن یونس در فهرست ابن الندیم شود
