ابن ابوبکر بن قحافه، مکنی به ابوالقاسم و مادرش اسماء بنت عمیس خثعمیه (که بعد از فوت ابوبکر با علی (ع) ازدواج کرد) . وی روز 25 ذوالقعده سال حجهالوداع (دهم هجری قمری) در ذوالحلیفه میان راه مکه و مدینه متولد شد. پس از مرگ پدر، علی علیه السلام او را تربیت کرد. در جنگ جمل و صفین همراه علی (ع) بود و در ماه رمضان سال 37 هجری قمری از جانب وی حاکم مصر شد. در حکومت وی بر مصر معاویه بن ابوسفیان سپاهی بفرماندهی عمرو بن العاص به جنگ او فرستاد پس از مقابله و درگرفتن جنگ ناگزیر ازفرار شد و به خرابه ای (خانه زنی) پناه برد. او را از آنجا بیرون کشیدند و در ماه صفر سال 38 هجری قمری به قتل رساندند و جسد او را در پوست خری مرده گذاردندو سوزانیدند. قاتل وی معاویه بن خدیج سکرین است. در چگونگی قتل وی خلاف است زیرا علاوه بر آنچه گفته شد روایت دیگری است که وی را عمرو العاص با شکنجه بقتل رسانید. محمد بن ابی بکر از اصحاب علی (ع) و مردی پارسا و عالم بود. پس از قتل محمد، عایشه عهده دار تربیت ابوالقاسم فرزند او شد و او نیز مردی باتقوی و درست کاربود. (از اسدالغابه ج 4 ص 324 و الاصابه ج 6 ص 151)
