ابوالحسن عبدالغافربن اسماعیل، از علمای زبان عرب، تاریخ و حدیث، و اصلاً فارسی واز اهل نیشابور بود، سپس به خوارزم کوچ کرد و از آنجا به غزنین و هندوستان رفت و در نیشابور بسال 529 هجری قمری درگذشت، از کتابهای او المفهم لشرح غریب مسلم، السیاق در تاریخ نیشابور و مجمعالغرایب در حدیث های نادر و غریب مشهور است، (از اعلام زرکلی ج 2 ص 531)
