محمد بن طیب بن محمد بصری. وفات 403 ه. ق. متکلم اشعری. پدر یا جدش چنانکه شهرت او دلالت دارد باقلافروش بوده و خود او در علم کلام فائق آمده و در سایر علوم ادبی ید طولی داشته. او در بغداد متوطن بود و کرّتی ازطرف عضدالدوله بسفارت روم رفت. از کتب او کتاب اعجازالقرآن معروف است. و با اینکه شهرت او را ابن باقلانی نوشته اند ولیکن معروف به باقلانی بدون ’ابن’ است
