ابزاری است که با آن گوشه و بلندای ستارگان را بر فراز کران (افق) اندازه کنند فرازیاب آلتی است که بدان فاصله زائیه ستارگان و ارتفاع آنها را بر فراز افق اندازه کنند. ابو حامد محمود خجندی مهندس ایرانی این آلت را نخستین بار برای فخرالدوله دیلمی وضع کرد سدس فخری، آلتی دارای آلیداد و دوربین که برای اندازه گرفتن زوایای افق یا فواصل سمت الراسی ستارگان بکار میرود تئودولیت
سدس فخری. آلتی که بدان فاصله زاویۀ ستارگان و ارتفاع آن را بر فراز افق اندازه کنند و ابوحامد محمود خجندی مهندس ایرانی این آلت را برای فخرالدولۀ دیلمی نخستین بار وضع کرد.
