آقطی، گیاهی خودرو، با برگ هایی شبیه برگ بادام و گل های ریز سفید و معطر که برای زینت در باغچه کاشته می شود و از چوب آن در ساختن اشیای زینتی استفاده می شود، آقطی صغیر، خمان صغیر، شون
کلمه ای است یونانی و معنی آن بعربی خمان الارض باشد و آن میوه ای باشد معروف و کوچک و بزرگ هر دو میشود. کوچک آن درخت بل است و آن میوه ای است معروف در هندوستان، و بزرگ آن را شبوقه خوانند. هر دومجفف و محلل باشند به اعتدال. (برهان قاطع) (آنندراج). خمان الصغیر. (ناظم الاطباء). یذقه. این گیاه بسیار شبیه بدرخت اقطی و خمان سیاه است. اندازه اش در حدود یکمتر با گلهای سفید و بوی بادام تلخ. همه قسمت هایش در طب معروفیت دارد
یونانی است و آنرا لیوس (ظ: ابولوس) اقطی نیز گویند، و آن سیوقه است و بر دو قسم است: بزرگ به اندازۀ درختی و کوچک به اندازۀ یک بدست، و هر دو مشرف الاوراق (دندانه دار) و باریک ساق با گل سفید، و میوۀ آن مانند بطم است. برگهای قسم بزرگ آن مانند برگ گردو و کوچک وی مانند بادام است. بیش ازچهار شاخه نیارد، با آفتاب برج جوزاء میرسد و تا دوسال ریشه آن باقی ماند. و آن گرم و خشک است در دوم. اخلاط لزج و رطوبتها بیرون آرد. شرب و طلای آن سده واستسقاء و درد مفاصل را بتجربه زائل کند، و دردهای رحم و امراض مقعده حتی بواسیر مفتوحه را احتمالاً دفعکند. دانۀ آن را در زمان حیض خوردن مانع حمل شود (بتجربه) و چکیدۀ آنرا در دهان مضمضه کردن کرم دندان بکشد. طلای آن موی سیاه کند. و از ریختن مو جلوگیری کند. و اگر سه روز آنرا در بینی ریزند سرخی چشم ببردو شش (ریه) را مضر است و اصلاح آن با عسل است، و شربت آن تا یک درم. (تذکرۀ ضریر انطاکی ج 1 ص 116). از یونانی خامایاخته است. دزی آنرا با سامبوکوس ابولوس تطبیق می کند و در بعض مآخذ حامی آمده است. (دزی ج 1 ص 239). غلیون اقطی کوچک. حمام صغیر. خمان الارض. بل. بل شیرین. بیسل. اَبل. نار هندی. طرثوث. طُرثیث. شن
