بوسندۀ خاک در نزد کسی به رسم تعظیم و احترام، بوسیدن زمین از روی ادب و احترام، برای مثال ز این پس من و خاک بوس پایت / گردن نکشم ز حکم و رایت (نظامی۳ - ۴۹۰)
بوسیدن زمین مراحترام را، سجده از روی ادب بجا آوردن: پیران قبیله خاک برسر رفتند بخاکبوس آن در، نظامی، زین پس من و خاکبوس پایت گردن نکشم ز حکم و رایت، نظامی، اعظم قوام دولت و دین آنکه بر درش از بهر خاکبوس نمودی فلک سجود، حافظ، در طوس بشرف خاکبوس حضرت اعلی مستعد گشت، (سمطالعلی ص 35)، بوسندۀ خاک مر احترام را: که آئی بفرمانبری شاه را بوی خاکبوس آن کئی گاه را، (گرشاسب نامه)، تا لب من خاک بوس کوی تست هر دم از لب بوی جان می آیدم، ؟
مصیبت دیده، برای مِثال پیران قبیله خاک برسر / رفتند به خاک بوس آن در (نظامی۳ - ۴۲۴)، خوار، ذلیل. در مخاطبه دشنام و نفرین است نسبت به مخاطب خاک برسر شدن: کنایه از بدبخت شدن، بیچاره شدن