سوارانی را گویند که به جهت محافظت لشکر در بیرون لشکر میباشند. و به تخفیف واو هم آمده که بر وزن تجاوز باشد. و با رای بی نقطه هم گفته اند، و گویند ترکی است. (برهان). = قلاوز = قلوز= قلووز = قلابوز (ترکی به کسر قاف). مقدمۀ لشکر و راهبر. (کاشغری ج 1 ص 403 و 404) (رشیدی) : هرکه در ره بی قلاووزی رود هر دوروزه راه صدساله شود. مولوی (مثنوی چ خاور ص 146 از معین در حاشیۀ برهان)
ترکی پیشتاز، راهدان راهنما، ابیشه (جاسوس)، پاسدار مقدمه لشکر، راهبر بلد دلیل راه: هر که در ره بی قلابدوزی رود هر دو روزه راه صد ساله شود. (مثنوی. چا. خاور 146)، مستحفظ اردو قراول: بی زحمت قلاوز خار ایدون کی دست می دهد گل گلزارش ک، جاسوس خبر گیر