- گیرش (رِ)
اسم مصدر از گرفتن. گیرندگی، تسخیر و گرفتگی و قبض، زدن با نیزه و طعنه، سرزنش و ملامت، جرم و گناه، عیب و تقصیر. (ناظم الاطباء). اما این معانی در جای دیگر دیده نشد
معنی گیرش - جستجوی لغت در جدول جو
- گیرش
عمل گرفتن گیرندگی، قبض تصرف، نیزه زنی طعن، سرزنش ملامت، جرم گناه، تقصیر عیب
- گیرش
جذب
- گیرش
تصرف، قبض، گرفتن، گیرندگی، بند، بندش، قید، مانع، عیب، نقص، تقصیر، جرم، گناه
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
ابزاری که برای نگه داشتن، فشار دادن و یا گرفتن چیزی به کار می رود، انبر، وسیله ای چوبی، فلزی یا پلاستیکی برای نگاه داشتن لباس روی طناب یا میله، وسیله ای برای جمع کردن یا نگه داشتن موی سر، وسیله ای برای ضمیمه کردن کاغذها به هم، در پزشکی وسیله ای برای بستن رگ و مانند آن
نام پهلوان ایرانی بوده است، (انجمن آرا) (آنندراج)، ظاهراً تحریری از گیروی و یا کبروی باشد، رجوع به کبروی و گیروی شود
(رَ / رِ)
لغت نامه دهخدا
اسم آلت مشتق است. مرکب از: گیر (گرفتن) + ه پسوند مکان و آلت. (از حاشیۀ برهان چ معین) ، سبد کوچک را گویند و آن ظرفی است که از چوب و نی و گیاه و امثال آن بافند. (برهان قاطع). سبد خرد که در آن میوه نمایند. (انجمن آرا) (آنندراج) (فرهنگ نظام) (ناظم الاطباء) (فرهنگ شعوری) ، آنچه بگیراند. مخفف آتش گیره. آنچه بدان آتش را بگیرانند و مشتعل سازند. فروزینه. (یادداشت به خط مؤلف). چخماخ. آتش زنه. (برهان) ، آلت چوبی یا فلزی که بدان رخت شسته را به طناب دربندند، تا باد و نظایر آن نبرد. (یادداشت مؤلف) ، آلت فلزین که برای اتصال دادن اوراق کاغذ به کار برند و بدان صفحات را به هم پیوند دهند. (یادداشت مؤلف) ، آلت فلزی دوشاخه مانند که زنان به کمک آن تارها و دسته های موی سر را به جانبی که خواهند برند و ثابت نگه دارند، آلت فلزی که برای برآوردن میخ و بریدن سیم یا برگرفتن اشیاء به کار رود. گازانبر. انبردستی. کلبتین. (یادداشت به خط مؤلف) ، انبری که جرّاحان بدان شریان بریده را گیرند تا زیاد خون ندود. (یادداشت به خط مؤلف) ، نوعی از آلت و دستگاه کار صنعتگران باشد. (فرهنگ نظام). آلتی که نجاران و آهنگران را باشد و آن عبارت است از دو قطعه آهن شبیه به دو دهانۀ گازانبر که بر پایه ای استوار است و یکی ا ز آن دو ثابت و دیگری متحرک است و چون خواهند که قطعه آهن یا چوبی را برای بریدن یا سوهان کردن و جز آن ثابت نگه دارند آن را میان دو دهانه گذارند و فاصله این دو دهانه را با گرداندن لولۀ آهنی که از سر تابن شیار مارپیچ دارد و از ثقبۀ هر دو قطعه آهن دهانه های آن عبور کرده است اندک و بسیار کنند تا شی ٔ رادر میان گیرد و بفشارد و استوار نگه دارد. رجوع به گیره پیچ شود، چنگال دوشاخۀ دهان جانوران. (لغات فرهنگستان ایران) ، فنری نیم دایره به قطر ساق پا که دوچرخه سواران بر کعب خود بنهند تا دم شلوار را گردپا نگه دارد و به زیر چرخ گیر نکند، قسمتی از آلت در باشد. گیرۀ در. (یادداشت به خط مؤلف)
(رَ)
لغت نامه دهخدا
دوشاخه ای که با آن میتوان جریان برق را از سیمی که دارای برق است گرفت. (یادداشت به خط مؤلف). پریز
دهی است از دهستان اشکور بالا بخش رودسر شهرستان لاهیجان، واقع در 66000 گزی جنوب رودسر، محلی کوهستانی و هوای آن سردسیر و سکنۀ آن 406 تن است، آب آن از چشمه سار تأمین میشود، محصولات آن غلات، بنشن ولبنیات و شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی ایشان شالبافی است، (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2)
قلعۀ گیری قلعه ای است در هندوستان که در آن قلعه سلطان مسعود بن محمود سبکتکین بوسیلۀ برادرش محمد زندانی شد و آنگاه به قتل رسید، (از تاریخ بیهقی چ فیاض ص 690) (اخبار الدوله السلجوقیه ص 14)
قلعۀ گیری قلعه ای است در هندوستان که در آن قلعه سلطان مسعود بن محمود سبکتکین بوسیلۀ برادرش محمد زندانی شد و آنگاه به قتل رسید، (از تاریخ بیهقی چ فیاض ص 690) (اخبار الدوله السلجوقیه ص 14)
گویا کلمه روسی صورت متداول گیلز است در میان فارسی زبانان و آن لولۀ کاغذی است نازک و باریک که دو لب آن را به درازا به یکدیگر چسبانده اند تا توتون در آن کنند و سیگارت سازند، (یادداشت به خط مؤلف)، توضیح آنکه آنچه از سیگارت با دست پیچند کاغذ آن را ’کاغذ سیگار’ گویند و آنچه بوسیلۀ ماشین پیچیده شود کاغذ آن را گیرز اصطلاح کنند
حاصل مصدر است از گرفتن ولی بتنهایی به کار نمیرود بلکه در جزء دوم حاصل مصدر مرکب می آید و از آن جمله در کلمات ذیل: آبگیری، آب غوره گیری، آب میوه گیری، بنزین گیری، بهانه گیری، پاگیری، جن گیری، خانه گیری، خمیرگیری، دامنگیری، دستگیری، روگیری، دلگیری، سربازگیری، عالمگیری، عرقگیری، غلطگیری، فالگیری، قابگیری، کره گیری، کشتی گیری، کناره گیری، گلاب گیری، گردگیری، لکه گیری، ماهی گیری، ناخن گیری، نفت گیری، رجوع به هریک از این کلمات در ردیف خود شود، و گاه در تداول عامه به جای ’گری’ به کار رود، چون: خل گیری، وحشی گیری، (از یادداشت به خط مؤلف)
(رُ)
لغت نامه دهخدا
همان کورش است. (ایران باستان ج 1 ص 232). طبری گوید از جمله کسانی که بخت نصریا بخترشه گماشتۀ بهمن با خود به بیت المقدس برد، کیرش (بن) کیکوان از ولد غیلم بن سام خازن بیت مال بهمن بود و دیگر اخشویرش بن کیرش بن جاماسب الملقب بالعالم و دیگر بهرام بن کیرش بن بشتاسب بودند.. و جای دیگر گوید من لدن تخریب بخت نصر بیت المقدس الی حین عمرانها فی عهد کیرش بن اخشویرش اصبهبد بابل.... و کیرش همان کورش هخامنشی است و اخشویرش نیز خشیارشا پسر اوست. (حاشیۀ مجمل التواریخ و القصص صص 213- 214) : تا بنی اسرائیل بازآمدند و دانیال پیغامبر علیه السلام در عهد بهمن اسفندیار به فرمان کیرش که پادشاه بود از دست بهمن (بر بنی اسرائیل مهتر بود) و به عمارت بیت المقدس مشغول شدند. (مجمل التواریخ و القصص ص 213). و عمر بیت المقدس بعد خرابه سبعین سنه بهمن احد ملوک الفرس و هو کیرش. (روضه المناظر ابن شحنه، از یادداشت به خط مرحوم دهخدا). رجوع به کورش شود
(گُرِ)
لغت نامه دهخدا
گزارش مفسر: و ما تغنی الاّیات و النذر، و چه غنا کند و گزیرش آیات و دلالات. (قرآن 101/10 از تفسیر ابوالفتوح رازی چ جدید ج 3 ص 364)
(رَ)
لغت نامه دهخدا
حجاب. نقاب. روبنده. خصوصاً روی پوش چین دار سرخ رنگی از پارچه های نفیس که بر سر عروس می اندازند. (ناظم الاطباء) : الاختمار، سیرش برافکندن خود را. (تاج المصادر بیهقی)
(رَ)
لغت نامه دهخدا
به معنی رحل باشدو آن چیزی است که از چوب سازند و مصحف و کتاب بر بالای آن گذارند و بخوانند. (برهان قاطع) (از فرهنگ جهانگیری) (از آنندراج) (شعوری ج 2 ص 294) (انجمن آرا)
گیجی حواس پرتی: درین لحظه یک نوع دوار و گیجش شبیه بانچه بیک آدم خیلی کوفته و خسته ای در لحظات اول خواب دست میدهد عارضم شده بود که همه چیز را فراموش کرده بودم
اول شخص مفرد مضارع از گرفتن، در مورد فرض و انگارش استعمال شود: گیرم که مارچوبه کند تن بشکل مار کوزهر بهر دشمن و کو مهره بهر دوست ک (خاقانی)
در ترکیبات بکار رود و حاصل مصدر سازد بمعانی ذیل: الف - گرفتن: آب گیری بهانه گیری خمیر گیری گردگیری. ب - آلت گرفتن و استخراج: آب میوه گیری گلابگیری. توضیح در حقیقت این کلمات بصفات مختوم به گر پیوندد
جانوریست کوتاه قد و پا دراز و بغایت جلد و تند رود (برهان)، توضیح با مراجعه بماخذ این جانور شناخته نشد
