- چیچرو (چی چِ رَ)
سیسرون. از بزرگترین خطبای روم است در سوم ژانویۀ 107 قبل از میلاد تولد یافت و در هفتم دسامبر سال 43 قبل از میلاد درگذشت. چیچرو در جوانی تا 27سالگی به تحصیل علوم قضائی اشتغال داشت پس از آن سفری به یونان و آسیا کرد و در آن نواحی نیز یکسال در مصاحبت خطبا و دانشمندان زمان بسر برد. سپس به روم بازگشت و در 31 سالگی برای جمعآوری مالیات به جزیره سیسیلیا رفت و بواسطۀ نیک رفتاری محبوب مردم آن جزیره گشت و از جانب ایشان بر ضد ’ورس’ حاکم رومی که بر آن قوم ظلم بسیار روا داشته بود اقامۀ دعوی کرد و ’ورس’ را با بیان دو خطابه که سخت معروف است محکوم ساخت از آن زمان روز بروز بر شهرت وی بیفزود و در 64 قبل از میلاد به مقام کنسولی نائل آمد و چندی بعد چون ف تنه کاتی لینا را باز بر دستی فرونشاند به لقب ’پدر وطن’ مفتخر گشت. پس از مرگ قیصر چیچرو به مخالفت آنتونیوس که هوای دیکتاتوری در سر داشت برخاست و سرانجام مغلوب وی گشت و با آنکه در خیال فرار بود بواسطۀ تردید بسیار به دست لشکریان آنتونیوس گرفتار و کشته شد لشکریان آنتونیوس سر و دست او را نزد سردار خویش بردند و آنتونیوس سر و دستهای وی را بر منبر خطابه آویخت. چیچرو را از نظر قضائی درفصاحت و بلاغت نظیری نمیشناسند. ولی از لحاظ سیاسی به پایۀ دمستنس نرسیده است. غالب خطابه ها و آثار فلسفی و مراسلات این خطیب بزرگ اکنون موجود و معرف قریحۀ توانا و هوش سرشار و فکر بلند اوست. در حکمت به حکمت آکادمی متمایل است ولی در اخلاق شیوۀ رواقیان را دارد در واقع از التقاطیون است و اهمیتش بیشتر به زیبائی بیانش بستگی دارد