معنی ناچیت - جستجوی لغت در جدول جو

ناچیت

لغت نامه دهخدا

اندک، کم، بی ارزش

بی قدر، بی مقدار، (ناظم الاطباء)، پست و ناقابل، (فرهنگ نظام)، چیز حقیر، چیز پست، فرومایه، بی ارز، بی ارج، وضیع، ناقابل، بی قابلیت، بی ارزش:
ز خاشاک ناچیز تا عرش راست
سراسر به هستی یزدان گواست،
فردوسی،
همو آفرینندۀ مور و پیل
ز خاشاک ناچیز و دریای نیل،
فردوسی،
جز این تا بخاشاک ناچیز و پست
بیازد کسی ناسزاوار دست،
فردوسی،
صورتم را که صفر ناچیز است
با الف هم حساب دیدستند،
خاقانی،
گفتم چه بود گیاه ناچیز
تا درصف گل نشیند او نیز،
سعدی،
بگفتا من گلی ناچیز بودم
ولیکن مدتی با گل نشستم،
سعدی،
، ناکس، فرومایه، پست:
نبد زندگانیش جز هفت ماه
تو خواهیش ناچیز خوان خواه شاه،
فردوسی،
هر آنکس که ناچیز بد چیز گشت
وز اندازۀ کهتری برگذشت،
فردوسی،
ناچیز که وهم کرده کان چیزی هست
خوش بگذر از این خیال کان چیزی نیست،
عبید زاکانی،
، نیست و نابود، (ناظم الاطباء)، لاشی ٔ، عدم، هیچ:
که یزدان ز ناچیز چیز آفرید
بدان تا توانائی آمد پدید،
فردوسی،
کند چون بخواهد ز ناچیز چیز
که آموزگارش نباید بنیز،
فردوسی،
توانی ز ناچیز چیز آفرید
هم از تو شود چیزها ناپدید،
شمسی (یوسف و زلیخا)،
همی گوئی زمانی بود از معلول تا علت
پس از ناچیز محض آورد موجودات را پیدا،
ناصرخسرو،
او زبدۀ جلال و چو تقدیر ذوالجلال
ناچیز را ز روی کرامات چیز کرد،
خاقانی،
این نقش که نگاشت و از ناچیز بچیز آورد، (ترجمه تاریخ یمینی ص 1)،
در اندیشۀ من چنان شد درست
که ناچیز بود آفرینش نخست،
نظامی،
، بیهوده، کار بیهوده و بی نتیجه و بی فایده، (ناظم الاطباء)، باطل، غار، اهلول، همرجه، (از منتهی الارب)، لغو، بیهوده، لهو، عبث: وهمان فروگرفت از مال به کار بردن و بر ناچیز و ببازی و نشاط مشغول بودن، (تاریخ سیستان)، بسیار کم، بسیار قلیل، نهایت اندک، مزجاه، بغایت ناچیز، بسیار اندک،
- ناچیزهمت، اندک همت، بی همت، دون همت، پست همت:
کنون پنداری ای ناچیزهمت
که خواهد کردنت روزی فراموش،
سعدی،
، خراب شده، ویران شده، (ناظم الاطباء)

بی قدر، بی مقدار، (ناظم الاطباء)، پست و ناقابل، (فرهنگ نظام)، چیز حقیر، چیز پست، فرومایه، بی ارز، بی ارج، وضیع، ناقابل، بی قابلیت، بی ارزش:
ز خاشاک ناچیز تا عرش راست
سراسر به هستی یزدان گواست،
فردوسی،
همو آفرینندۀ مور و پیل
ز خاشاک ناچیز و دریای نیل،
فردوسی،
جز این تا بخاشاک ناچیز و پست
بیازد کسی ناسزاوار دست،
فردوسی،
صورتم را که صفر ناچیز است
با الف هم حساب دیدستند،
خاقانی،
گفتم چه بود گیاه ناچیز
تا درصف گل نشیند او نیز،
سعدی،
بگفتا من گلی ناچیز بودم
ولیکن مدتی با گل نشستم،
سعدی،
، ناکس، فرومایه، پست:
نبد زندگانیش جز هفت ماه
تو خواهیش ناچیز خوان خواه شاه،
فردوسی،
هر آنکس که ناچیز بد چیز گشت
وز اندازۀ کهتری برگذشت،
فردوسی،
ناچیز که وهم کرده کان چیزی هست
خوش بگذر از این خیال کان چیزی نیست،
عبید زاکانی،
، نیست و نابود، (ناظم الاطباء)، لاشی ٔ، عدم، هیچ:
که یزدان ز ناچیز چیز آفرید
بدان تا توانائی آمد پدید،
فردوسی،
کند چون بخواهد ز ناچیز چیز
که آموزگارش نباید بنیز،
فردوسی،
توانی ز ناچیز چیز آفرید
هم از تو شود چیزها ناپدید،
شمسی (یوسف و زلیخا)،
همی گوئی زمانی بود از معلول تا علت
پس از ناچیز محض آورد موجودات را پیدا،
ناصرخسرو،
او زبدۀ جلال و چو تقدیر ذوالجلال
ناچیز را ز روی کرامات چیز کرد،
خاقانی،
این نقش که نگاشت و از ناچیز بچیز آورد، (ترجمه تاریخ یمینی ص 1)،
در اندیشۀ من چنان شد درست
که ناچیز بود آفرینش نخست،
نظامی،
، بیهوده، کار بیهوده و بی نتیجه و بی فایده، (ناظم الاطباء)، باطل، غار، اُهلول، هَمرَجَه، (از منتهی الارب)، لغو، بیهوده، لهو، عبث: وهمان فروگرفت از مال به کار بردن و بر ناچیز و ببازی و نشاط مشغول بودن، (تاریخ سیستان)، بسیار کم، بسیار قلیل، نهایت اندک، مزجاه، بغایت ناچیز، بسیار اندک،
- ناچیزهمت، اندک همت، بی همت، دون همت، پست همت:
کنون پنداری ای ناچیزهمت
که خواهد کردنت روزی فراموش،
سعدی،
، خراب شده، ویران شده، (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

ناچین

(دَ/ دِ)

چیده نشده، ناچیده، رجوع به ناچیده شود

لغت نامه دهخدا

ناحیت

(یَ)

طرف. کرانه. کنار. ساحل. زیس، ولایت. کشور. چکله. دیار. بقعه. (ناظم الاطباء). رجوع به ناحیه شود: مشرق خرخیز ناحیت چین است. (حدود العالم). ناحیتی از ناحیتی به چهار روی جدا گردد. یکی باختلاف آب و هوا...) (حدود العالم). بلغار شهری است که مر او را ناحیتکی است خرد بر لب رود آتل نهاده. (حدودالعالم).
اندر آن ناحیت به معدن کوچ
دزدگه داشتند کوچ و بلوچ.
عنصری.
ریاست بست بد و مفوض شد و مدتی در آن ناحیت ببود و آثار خوب نمود. (تاریخ بیهقی). آن ناحیت را به حاجب آلتونتاش سپرد و بزودی مراجعت خواست کردن. (تاریخ بیهقی ص 693). و اگر وی از این ولایت دور ماند جبال و آن ناحیت تباه شود. (تاریخ بیهقی ص 365). نظام کارهای حضرت و ناحیت بقرار معهود و رسم مألوف بازرفت. (کلیله و دمنه). ناحیت کرمان در عهد عضدالدوله، ابوعلی الیاس داشت از قبل سامانیان. (ترجمه تاریخ یمینی ص 257). آن ناحیتی است که از بدو عالم هیچ پادشاه بیگانه بر آن بقعه دست نیافته است. (ترجمه تاریخ یمینی ص 408). مرا نه دولت وصل و نه احتمال فراق
نه پای رفتن از این ناحیت نه جای مقام.
سعدی.
به شهری درآمد ز دریا کنار
بزرگی در آن ناحیت شهریار.
سعدی.
شبی کردی از درد پهلو نخفت
بزرگی در آن ناحیت بود گفت.
سعدی

لغت نامه دهخدا

ناریت

(فِ / فَ شِ کَ تَ)

مأخوذ از تازی، خشمگینی و غضبناکی. آتشین مزاجی. تندی. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

ناصیت

ناصیه

معنی ناچیت - جستجوی لغت در جدول جو

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما