- نانهفتن (لَ جَ)
پنهان نکردن. نپوشیدن. مستور نداشتن. مخفی نکردن. مقابل نهفتن. رجوع به نهفتن شود
معنی نانهفتن - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(لَ بَ)
لغت نامه دهخدا
نگفتن. مقابل گفتن:
سخن آنگه کند حکیم آغاز
یا سرانگشت سوی لقمه دراز
که ز ناگفتنش خلل زاید
یا ز ناخوردنش بجان آید.
سعدی.
چه گویم که ناگفتنم خوشتر است
زبان در دهان پاسبان سر است.
؟
رجوع به گفتن شود
سخن آنگه کند حکیم آغاز
یا سرانگشت سوی لقمه دراز
که ز ناگفتنش خلل زاید
یا ز ناخوردنش بجان آید.
سعدی.
چه گویم که ناگفتنم خوشتر است
زبان در دهان پاسبان سر است.
؟
رجوع به گفتن شود
(کَ هََ سَ)
لغت نامه دهخدا
نخفتن. خواب نکردن. نخوابیدن. بیدار ماندن. به خواب نرفتن:
که بر ساز کامد گه رفتنت
سرآمد نژندی و ناخفتنت.
فردوسی.
من از ناخفتن شب مست مانده
چو شمشیری قلم در دست مانده.
نظامی.
شکایت پیش از این روزی ز دست خواب میکردم
به غم خواران و نزدیکان، کنون از دست ناخفتن.
سعدی
که بر ساز کامد گه رفتنت
سرآمد نژندی و ناخفتنت.
فردوسی.
من از ناخفتن شب مست مانده
چو شمشیری قلم در دست مانده.
نظامی.
شکایت پیش از این روزی ز دست خواب میکردم
به غم خواران و نزدیکان، کنون از دست ناخفتن.
سعدی
(نُ / نِ / نَ هَُ تَ)
لغت نامه دهخدا
غیرقابل استتار. که قابل اخفاء نیست. که آشکار و واضح و لائح و هویداست. که آن را نتوان یا نشاید پوشید و نهفت و پنهان کرد
(لَ)
لغت نامه دهخدا
نیافتن. به دست نیاوردن. تحصیل نکردن:
سمع و بصر و ذوق و شم و حس که بدو یافت
جوینده ز نایافتن خیر امان را.
ناصرخسرو.
چنان راغب مشو در جستن کام
که از نایافتن رنجی سرانجام.
نظامی
سمع و بصر و ذوق و شم و حس که بدو یافت
جوینده ز نایافتن خیر امان را.
ناصرخسرو.
چنان راغب مشو در جستن کام
که از نایافتن رنجی سرانجام.
نظامی
(کَ لَ طَ)
لغت نامه دهخدا
مایل نشدن. نگراییدن. روی نیاوردن. متمایل نشدن:
به کژی دلم هیچ ناتافته
روان جای روشن دلان یافته.
فردوسی.
، نتابیدن
به کژی دلم هیچ ناتافته
روان جای روشن دلان یافته.
فردوسی.
، نتابیدن
(مَ)
لغت نامه دهخدا
پنهان کردن. نهفتن. پنهان داشتن. کتمان کردن:
به خورشیدرویان سپهدار گفت
مر این خواب را باز باید نهفت.
فردوسی
به خورشیدرویان سپهدار گفت
مر این خواب را باز باید نهفت.
فردوسی
(هََ مْ مَ دَ)
لغت نامه دهخدا
پوشیدن. پنهان کردن. (از آنندراج) از حاشیۀ برهان قاطع چ معین) (ناظم الاطباء). مخفی نمودن. (ناظم الاطباء). نهان کردن. مستور کردن. مکتوم داشتن. کتمان کردن. مستور داشتن. پوشاندن. پوشیده داشتن:
سخنگوی هر گفتنی را بگفت
همه گفت دانا ز نادان نهفت.
بوشکور.
دبیر جهاندیده را خواند و گفت
که راز بزرگان بباید نهفت.
فردوسی.
ندیدم که بر شاه بنهفتمی
وگرنه من این رازکی گفتمی.
فردوسی.
وز آن پس هجیر سپهبدش گفت
که از تو سخن را نباید نهفت.
فردوسی.
اینهمه زاری عاشق بنمود و ننهفت
هیچ معشوقه او را دل و دیده نشکفت.
منوچهری (دیوان چ دبیرسیاقی ص 190).
گناه بوده بر مردم نهفتن
بسی نیکوتر از نابوده گفتن.
فخرالدین اسعد.
فروغ خور به گل نتوان نهفتن.
فخرالدین اسعد.
سخن تا نگوئی توانیش گفت
ولی گفته را باز نتوان نهفت.
؟ (از کلیله و دمنه).
خود راستی نهفتن هرگز کجا توان.
مسعودسعد.
چو صبح صادق دین را نهفت ظل ابد.
برآمد از پس صبح آفتاب عرش ظلال.
خاقانی.
گفت پیغمبر که هر کو سر نهفت
زود گردد با مراد خویش جفت.
مولوی.
نیارستم از حق دگر هیچ گفت
که حق ز اهل باطل بباید نهفت.
سعدی.
هم بباید سخن بگفت آخر
مشک را چون توان نهفت آخر.
اوحدی.
طفل را نیست بهتر از دایه
کرک داند نهفتن خایه.
اوحدی.
به مستی توان در اسرار سفت
که در بیخودی راز نتوان نهفت.
حافظ.
ما راز پنهان با یار گفتیم
نتوان نهفتن درد از طبیبان.
حافظ.
- اندرنهفتن، پوشیده داشتن. مکتوم داشتن. کتمان کردن:
نگه کرد کسری به داننده گفت
که دانش چرا باید اندرنهفت.
فردوسی.
به آواز شیروی گفتم همی
دگر نامش اندر نهفتم همی.
فردوسی.
- روی نهفتن، غایب شدن:
خلاف دوستی باشد به ترک دوستان گفتن
نبایستی نمودن روی و دیگر بار بنهفتن.
سعدی.
، دفن کردن:
نهفتند صندوق او را به خاک
ندارد جهان از چنین کار باک.
فردوسی.
چنین گفت رومی یکی رهنمای
که ایدر نهفتن ورا (اسکندر را) نیست رای.
فردوسی.
، مخفی شدن. پنهان گشتن. (ناظم الاطباء). پوشیده شدن. پنهان شدن. (از حاشیۀ برهان قاطع چ معین)، زیبا گشتن. جمیل شدن. (ناظم الاطباء) ؟
سخنگوی هر گفتنی را بگفت
همه گفت دانا ز نادان نهفت.
بوشکور.
دبیر جهاندیده را خواند و گفت
که راز بزرگان بباید نهفت.
فردوسی.
ندیدم که بر شاه بنهفتمی
وگرنه من این رازکی گفتمی.
فردوسی.
وز آن پس هجیر سپهبدش گفت
که از تو سخن را نباید نهفت.
فردوسی.
اینهمه زاری عاشق بنمود و ننهفت
هیچ معشوقه او را دل و دیده نشکفت.
منوچهری (دیوان چ دبیرسیاقی ص 190).
گناه بوده بر مردم نهفتن
بسی نیکوتر از نابوده گفتن.
فخرالدین اسعد.
فروغ خور به گل نتوان نهفتن.
فخرالدین اسعد.
سخن تا نگوئی توانیش گفت
ولی گفته را باز نتوان نهفت.
؟ (از کلیله و دمنه).
خود راستی نهفتن هرگز کجا توان.
مسعودسعد.
چو صبح صادق دین را نهفت ظل ابد.
برآمد از پس صبح آفتاب عرش ظلال.
خاقانی.
گفت پیغمبر که هر کو سر نهفت
زود گردد با مراد خویش جفت.
مولوی.
نیارستم از حق دگر هیچ گفت
که حق ز اهل باطل بباید نهفت.
سعدی.
هم بباید سخن بگفت آخر
مشک را چون توان نهفت آخر.
اوحدی.
طفل را نیست بهتر از دایه
کرک داند نهفتن خایه.
اوحدی.
به مستی توان در اسرار سفت
که در بیخودی راز نتوان نهفت.
حافظ.
ما راز پنهان با یار گفتیم
نتوان نهفتن درد از طبیبان.
حافظ.
- اندرنهفتن، پوشیده داشتن. مکتوم داشتن. کتمان کردن:
نگه کرد کسری به داننده گفت
که دانش چرا باید اندرنهفت.
فردوسی.
به آواز شیروی گفتم همی
دگر نامش اندر نهفتم همی.
فردوسی.
- روی نهفتن، غایب شدن:
خلاف دوستی باشد به ترک دوستان گفتن
نبایستی نمودن روی و دیگر بار بنهفتن.
سعدی.
، دفن کردن:
نهفتند صندوق او را به خاک
ندارد جهان از چنین کار باک.
فردوسی.
چنین گفت رومی یکی رهنمای
که ایدر نهفتن ورا (اسکندر را) نیست رای.
فردوسی.
، مخفی شدن. پنهان گشتن. (ناظم الاطباء). پوشیده شدن. پنهان شدن. (از حاشیۀ برهان قاطع چ معین)، زیبا گشتن. جمیل شدن. (ناظم الاطباء) ؟
(نِ / نَ)
لغت نامه دهخدا
نپوشیده. نانهفته. آشکار. (ناظم الاطباء). بارز. ظاهر. غیرمستتر. هویدا. پدید. پدیدار. که نهفته و پنهان و مستور نیست:
پرستنده با ماه چهره بگفت
که هرگز نماند سخن در نهفت
مگر آنکه باشد میان دو تن
سه تن نانهان است و چار انجمن.
فردوسی
پرستنده با ماه چهره بگفت
که هرگز نماند سخن در نهفت
مگر آنکه باشد میان دو تن
سه تن نانهان است و چار انجمن.
فردوسی
پوشیده کردن پنهان ساختن: (بخورشید رویان سپهدار گفت که این خواب را باز باید نهفت) (شا. بخ. 38: 1)، پوشیده شدن پنهان شدن
آنچه که نهان نیست ظشکارظاهر مقابل نهان: پرستنده باماه چهره بگفت که هرگزنماندسخن درنهفت مگرآنکه باشدمیان دوتن سه تن نانهانست وچارانجمن. (شا. لغ)
اختفا، پنهان کردن، پوشاندن، پوشیدن، مخفی کردن، نهان کردن
متضاد: افشا، فاش کردن
متضاد: افشا، فاش کردن