- مکتسع(مُ تَ سِ)
فحل که دم خود را بر هر دو ران خود زند، سگ یا اسبی که دم را در میان پای آورد. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). سگ که دم به میان پای درآورد. (آنندراج). و رجوع به اکتساع شود
معنی مکتسع - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(مُ تَ سِ عَ)
لغت نامه دهخدا
گوسپندی که آن را برصه و وحره رسیده باشد و آن کرمکی است که چون به گوسپند رسد نیمۀ پستان آن خشک گردد. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)
(مُ تَ)
لغت نامه دهخدا
رأی مکتع، رأی مجمع و قوی. (منتهی الارب) (آنندراج). رأی اجماع کرده شده و قوی. (ناظم الاطباء). رأی مجمع. (از اقرب الموارد)
(مُ تِ)
لغت نامه دهخدا
شتابنده. گویند جاء مکتعاً، یعنی آمد در حالتی که به شتاب راه می رفت. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). شتابنده. (آنندراج)
(مُ کَسْ سَ)
لغت نامه دهخدا
مرد بی زن. (منتهی الارب) (آنندراج). رجل مکسع، مرد بی زن. (ناظم الاطباء). مردی که ازدواج نکرده باشد. (از اقرب الموارد)
(مُ سِ)
لغت نامه دهخدا
آنچه بسازد عدد نه را. (از ناظم الاطباء) ، کسی که خداوند شترانی باشد که نه روز یک نوبت آب خورند. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد)
(مُتْ تَ سَ)
لغت نامه دهخدا
جای فراخ و گشاد و جزء فراختر و گشادتر. (ناظم الاطباء) ، (در اصطلاح هندسه) در نزد مهندسین عبارت است از سطحی که محاط به نه ضلع متساوی باشد و اگر این اضلاع باهم برابر و مساوی نباشند آن سطح را نه ضلعی گویند. (از کشاف اصطلاحات الفنون ج 1 ص 168) ، در علم جفر و نزد اهل تکسیر وفقی را گویند که بر هشتاد و یک خانه مشتمل باشد و آن را مربع نه در نه خوانند. (از کشاف اصطلاحات الفنون ج 1 ص 168) ، در اصطلاحات شعری، مسمطی را گویند که هر بندش دارای نه مصراع باشد. و رجوع به کشاف اصطلاحات الفنون و مسمط شود
(مُتْ تَ سِ)
لغت نامه دهخدا
از ’وس ع’، فراخ شونده. (آنندراج) (غیاث) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). فراخ و پهن و عریض و گشاد و پهن شده. (ناظم الاطباء) : طارمی دیدمرتفع و رواقی متسع برکشیده. (سندبادنامه ص 179).
حق تعالی وحی کردش در زمان
مهلتش ده متسع، مهراس از آن.
مثنوی.
ملک... فرمود تا مصارعت کنند مقامی متسع ترتیب کردند و ارکان دولت و اعیان حضرت و زورآوران اقالیم حاضر شدند. (گلستان)
حق تعالی وحی کردش در زمان
مهلتش ده متسع، مهراس از آن.
مثنوی.
ملک... فرمود تا مصارعت کنند مقامی متسع ترتیب کردند و ارکان دولت و اعیان حضرت و زورآوران اقالیم حاضر شدند. (گلستان)
(مُ تَ سِ)
لغت نامه دهخدا
به سعی خود حاصل کننده چیزی را. (غیاث) (آنندراج). ورزنده و آن که به سعی و کوشش خود چیزی را حاصل می کند. (ناظم الاطباء)
(مُ تَ سِ)
لغت نامه دهخدا
شکننده. (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). و رجوع به اکتسار شود
(مُ تَ)
لغت نامه دهخدا
جامه پوشیده. (مهذب الاسماء). پوشنده و گلیم در برکشنده. (غیاث) (آنندراج). کسوت پوشیده و آن که خود را لباس می پوشاند. (ناظم الاطباء) : هرگه که گوهر عقل در او به جنبش آید ذات او به لباس ملکیت مکتسی شود. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 100). گاه هوا هیئت آب بستاند، گاه آب به صورت هوا مکتسی شود... (مرزبان نامه).
- مکتسی گشتن، پوشیده شدن. محاط شدن:
در خیال از بس که گشتی مکتسی
نک به سوفسطایی بدظن رسی.
مولوی
- مکتسی گشتن، پوشیده شدن. محاط شدن:
در خیال از بس که گشتی مکتسی
نک به سوفسطایی بدظن رسی.
مولوی
(مُ تَ مِ)
لغت نامه دهخدا
آب خورنده از دهانۀ مشک. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). و رجوع به اکتماع شود
فراخنای فرا خیده فراخ شونده، دراز شونده کش آینده جای فراخ. فراخ شونده، فراخ گشاد، طولانی: حق تعالی وحی کردش در زمان مهلتش ده متسع مهراس ازان. (مثنوی) (شعر) مسمطی که هر بندش دارای نن مصراع باشد، سطحی که نه ضلع متساوی آنرا احاطه کند. توضیح اگر اضلاع متساوی نباشند آنرا ذوتسعه اضلاع گویند
اکتسابی، به دست آمده، کسب شده
متضاد: فطری، جبلی
متضاد: فطری، جبلی
طولانی، دراز، فراخ، گشاد، وسیع، گسترده