نعت فاعلی از تأریض. چراننده گیاه زمین و طلب کننده آن. (منتهی الارب). آنکه سبب می شود چرانیدن جایی را، آنکه مهیا می شود برای روزه گرفتن. (ناظم الاطباء). نیت روزه کننده و آماده شونده برای روزه. (آنندراج) ، آراسته کننده کلام. (از آنندراج) (از اقرب الموارد)
نعت فاعلی از تأریض. چراننده گیاه زمین و طلب کننده آن. (منتهی الارب). آنکه سبب می شود چرانیدن جایی را، آنکه مهیا می شود برای روزه گرفتن. (ناظم الاطباء). نیت روزه کننده و آماده شونده برای روزه. (آنندراج) ، آراسته کننده کلام. (از آنندراج) (از اقرب الموارد)
نعت مفعولی است از تأریب. رجوع به تأریب شود. استوار. (ناظم الاطباء). استوار کرده شده. (آنندراج). کامل و افزون کرده شده: گویند اعطاه اﷲ عضواً مؤرباً، داد خدا او را عضو کامل و استوار. (منتهی الارب). کامل. (ناظم الاطباء). افزون و کامل کرده شده. (آنندراج). بسیار و فراوان و افزون کرده شده. (ناظم الاطباء) ، حد معین نموده شده. (آنندراج). محدود. (ناظم الاطباء)
نعت مفعولی است از تأریب. رجوع به تأریب شود. استوار. (ناظم الاطباء). استوار کرده شده. (آنندراج). کامل و افزون کرده شده: گویند اعطاه اﷲ عضواً مؤرباً، داد خدا او را عضو کامل و استوار. (منتهی الارب). کامل. (ناظم الاطباء). افزون و کامل کرده شده. (آنندراج). بسیار و فراوان و افزون کرده شده. (ناظم الاطباء) ، حد معین نموده شده. (آنندراج). محدود. (ناظم الاطباء)
نعت فاعلی از تأریب. رجوع به تأریب شود. استوارکننده. آن که تنگ و محکم می کشد گره را. (ناظم الاطباء) ، افزون کننده. (از منتهی الارب) ، آن که کامل می نماید و تمام می کند چیزی را. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب). تمام نمایندۀ چیزی. (آنندراج) ، آن که حد معین می کند. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب)
نعت فاعلی از تأریب. رجوع به تأریب شود. استوارکننده. آن که تنگ و محکم می کشد گره را. (ناظم الاطباء) ، افزون کننده. (از منتهی الارب) ، آن که کامل می نماید و تمام می کند چیزی را. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب). تمام نمایندۀ چیزی. (آنندراج) ، آن که حد معین می کند. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب)
نعت فاعلی از تأریث. برافروزانندۀ آتش. (منتهی الارب). برافروزانندۀ آتش. (ناظم الاطباء). برافروزنده و مشتعل کننده. (غیاث) (آنندراج) ، برانگیزانندۀ فتنه و آشوب. (ناظم الاطباء). برانگیزنده. (غیاث) (آنندراج). ورغلانندۀ قومی یا کسی را بر کسی. ورغلاننده بعضی رابر بعضی. (از منتهی الارب). و رجوع به تأریث شود
نعت فاعلی از تأریث. برافروزانندۀ آتش. (منتهی الارب). برافروزانندۀ آتش. (ناظم الاطباء). برافروزنده و مشتعل کننده. (غیاث) (آنندراج) ، برانگیزانندۀ فتنه و آشوب. (ناظم الاطباء). برانگیزنده. (غیاث) (آنندراج). ورغلانندۀ قومی یا کسی را بر کسی. ورغلاننده بعضی رابر بعضی. (از منتهی الارب). و رجوع به تأریث شود
ابن عمرو بن حارث بن منیع سدوسی بصری نحوی اخباری، از یاران خلیل و عالم به زبان و ادب عرب و حدیث و انساب بود. از محضر ابوزید انصاری کسب فیض کرد و با خلیل بن احمد مصاحبت داشت و ازشعبه بن حجاج و جز وی حدیث شنید. با مأمون به خراسان رفت. در مرو سپس در نیشابور، سکونت گزید. گفته شده است که اصمعی و خلیل هر یک، یک سوم زبان عرب را یادمی گرفتند و مؤرج دو سوم آن را و ابومالک همه آن را. از آثار اوست: 1- غریب القرآن. 2- الانواء. 3- المعانی. 4- جماهیرالقبائل. 5- حذق نسب قریش و جز آن. (از معجم الادباء چ اروپا ج 7 ص 193). وی از نحویان بزرگ قرن دوم هجری بود و به سال 195 هجری قمری درگذشت. (از کشف الظنون) (از الفهرست ابن الندیم). کتاب الامثال نیزاز اوست. مؤرج شعر نیکو می گفت.
ابن عمرو بن حارث بن منیع سدوسی بصری نحوی اخباری، از یاران خلیل و عالم به زبان و ادب عرب و حدیث و انساب بود. از محضر ابوزید انصاری کسب فیض کرد و با خلیل بن احمد مصاحبت داشت و ازشعبه بن حجاج و جز وی حدیث شنید. با مأمون به خراسان رفت. در مرو سپس در نیشابور، سکونت گزید. گفته شده است که اصمعی و خلیل هر یک، یک سوم زبان عرب را یادمی گرفتند و مؤرج دو سوم آن را و ابومالک همه آن را. از آثار اوست: 1- غریب القرآن. 2- الانواء. 3- المعانی. 4- جماهیرالقبائل. 5- حذق نسب قریش و جز آن. (از معجم الادباء چ اروپا ج 7 ص 193). وی از نحویان بزرگ قرن دوم هجری بود و به سال 195 هجری قمری درگذشت. (از کشف الظنون) (از الفهرست ابن الندیم). کتاب الامثال نیزاز اوست. مؤرج شعر نیکو می گفت.
نعت فاعلی از تأریج. بعث کننده. برانگیزانندۀ آشوب و غوغا و فتنه و جنگ، و برهم زنندۀ صلح و اتحاد و اتفاق. (ناظم الاطباء). ورغلاننده. (آنندراج) ، سازندۀ اوارجۀ درست. و رجوع به تأریج شود
نعت فاعلی از تأریج. بعث کننده. برانگیزانندۀ آشوب و غوغا و فتنه و جنگ، و برهم زنندۀ صلح و اتحاد و اتفاق. (ناظم الاطباء). ورغلاننده. (آنندراج) ، سازندۀ اوارجۀ درست. و رجوع به تأریج شود
نعت فاعلی از تأریش. آن که آتش برمی افروزد. (ناظم الاطباء). برافروزندۀ آتش. (آنندراج) (از اقرب الموارد) ، آن که در میان مردم بدی می افکند. (ناظم الاطباء). بدی افکننده میان قوم. (آنندراج) ، آن که سبب برانگیختن جنگ می گردد. (ناظم الاطباء). برانگیزاندۀ جنگ. (آنندراج) (از اقرب الموارد)
نعت فاعلی از تأریش. آن که آتش برمی افروزد. (ناظم الاطباء). برافروزندۀ آتش. (آنندراج) (از اقرب الموارد) ، آن که در میان مردم بدی می افکند. (ناظم الاطباء). بدی افکننده میان قوم. (آنندراج) ، آن که سبب برانگیختن جنگ می گردد. (ناظم الاطباء). برانگیزاندۀ جنگ. (آنندراج) (از اقرب الموارد)
نعت فاعلی از تأریف. حد معین کننده در زمین و قسمت کننده. (از آنندراج). آنکه سنگ و یا علامت دیگری برای تقسیم زمین و تعیین حد قرار می دهد، آنکه گره می بندد ریسمان را. (ناظم الاطباء). آنکه گره بربندد بر رسن. (از منتهی الارب)
نعت فاعلی از تأریف. حد معین کننده در زمین و قسمت کننده. (از آنندراج). آنکه سنگ و یا علامت دیگری برای تقسیم زمین و تعیین حد قرار می دهد، آنکه گره می بندد ریسمان را. (ناظم الاطباء). آنکه گره بربندد بر رسن. (از منتهی الارب)
نعت فاعلی از تأریه. سازندۀ آریه یعنی اخیه برای چهارپایان. آنکه اخیه می سازد برای چهارپایان. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، سازندۀ آتشدان برای آتش. (از منتهی الارب) ، برافروزنده و بسیار مشتعل سازندۀ آتش. (آنندراج) (از اقرب الموارد) ، ثابت گرداننده و استوارسازندۀ چیزی. (منتهی الارب) (آنندراج)
نعت فاعلی از تأریه. سازندۀ آریه یعنی اخیه برای چهارپایان. آنکه اخیه می سازد برای چهارپایان. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) ، سازندۀ آتشدان برای آتش. (از منتهی الارب) ، برافروزنده و بسیار مشتعل سازندۀ آتش. (آنندراج) (از اقرب الموارد) ، ثابت گرداننده و استوارسازندۀ چیزی. (منتهی الارب) (آنندراج)
