معنی منطفیٔ - جستجوی لغت در جدول جو

منطفیٔ(مُ طَ فِءْ)

لغت نامه دهخدا

مصطفی

(پسرانه)

برگزیده، لقب پیامبر (ص)

فرهنگ نامهای ایرانی

منتفی

نیست شونده، نیست شده، نیست و نابود، دور شده

فرهنگ فارسی عمید

منطوی

درهم پیچیده، گرد شده، پیچیده، نور دیده

فرهنگ فارسی عمید

منطفی

خاموش، فرونشانده

فرهنگ فارسی عمید

منطیق

فصیح، بلیغ، سخن آور، خوش بیان

فرهنگ فارسی عمید

منافی

طرد کننده، نیست کننده، مخالف

فرهنگ فارسی عمید

مصطفی

برگزیده، انتخاب شده، منتخب

فرهنگ فارسی عمید

منطقیه

(مَ طِ قی یَ)

تأنیث منطقی: قیاسات منطقیه. (یادداشت مرحوم دهخدا). رجوع به منطقی (معنی اول) شود

لغت نامه دهخدا

مندریٔ

(مُ دَ رِءْ)

سیل پریشان و پراکنده شونده و دوررونده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). رجوع به اندراء شود

لغت نامه دهخدا

منتجیٔ

(مُ تَ جِءْ)

به چشم کننده. (آنندراج) (از منتهی الارب). چشم بد رساننده و چشم زننده. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

منتکیٔ

(مُ تَ کِءْ)

دریافت کننده حق خود. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

منکفیٔ

(مُ کَ فِءْ)

برگردنده. (آنندراج). برگردیده و منصرف شده، برگشته رنگ. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مصطفین

(مُ طَ)

جمع واژۀ مصطفی. (یادداشت مؤلف). رجوع به مصطفی شود

لغت نامه دهخدا

منافیخ

(مَ)

جمع واژۀ منفاخ. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) (المنجد). رجوع به منفاخ شود

لغت نامه دهخدا

مکتفیٔ

(مُ تَ فِءْ)

برگرداننده خنور را و نگونسار کننده. (آنندراج). آن که برمی گرداند خنور را و نگونسارمی سازد. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد) ، راضی و خشنود. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

محتفیٔ

(مُ تَ فِءْ)

از بن برکننده، برکننده گیاه بردی از بیخ. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مکافیٔ

(مُ فِءْ)

برابر و گویند: هذا مکافی ٔ له، یعنی این مساوی آن است. مکافئه. (منتهی الارب). مساوی و برابر. مکافئه. (ناظم الاطباء). و رجوع به مکافئتان شود، هر چیز که برابر چیز دیگر گردد چنانکه همانند آن شود. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

مطفیٔ

(مُ فِءْ)

فرونشانندۀ آتش. (آنندراج). خاموش کننده آتش. (ناظم الاطباء). فرونشاننده. فرومیراننده. فروکشنده. خاموش کننده. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا)، فرونشانندۀ حرارت و التهاب. (ناظم الاطباء) ، مطفی ٔ العطش، نشانندۀ تشنگی. قاطع عطش. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : فینبغی ان یعالج (المسموم بالحریق الأسود) بالتبدیر المبرد المطفی ٔ. (ابن البیطار) (یادداشت ایضاً).
- مطفی ءالجمر، روز پنجم یا چهارم از روزهای عجوز. (منتهی الارب) (آنندراج). نام روز چهارم یا پنجم از روزهای بردالعجوز. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). نام روز هفتم است از بردالعجوز. (آثار الباقیه، یادداشت به خط مرحوم دهخدا). نام روز ششم از ایام عجوز. (مهذب الاسماء).
- مطفی ءالرصف، بلای سخت که فراموش گرداند بلای سابق را. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). داهیه. (اقرب الموارد) (محیطالمحیط)

لغت نامه دهخدا

منطفی

(مُ طَ)

چراغ فرونشیننده، یا آتش و گرمی فرونشیننده. (غیاث) (آنندراج). خاموش شده و فرومرده و فرونشانده. (ناظم الاطباء). خاموش. مرده. فرومرده. کشته (آتش). سردشده. فرونشانده (آتش، چراغ، شمع و امثال آن). (یادداشت مرحوم دهخدا) :
زیبقی رفت بر دری نبی
نور دین منطفی نمی شاید.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 879).
- منطفی شدن، خاموش شدن. فرومردن: نایرۀ آن محنت منطفی شد. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 331).
مصباح باصره شود از نفح منطفی
چون آیدم بخار دخانی در اضطراب.
کمال الدین اسماعیل (دیوان چ بحرالعلومی ص 1404).
ز آتش مؤمن از این رو ای صفی
می شود دوزخ ضعیف و منطفی.
مولوی.
چیزی که چون برق لامع گردد و فی الحال منطفی شود، اسم حال بر او درست نیاید. (مصباح الهدایه چ همایی ص 126). عارضی از اثر اضأت نار کفر و نفاق و منقطع از منشاء نور، لاجرم به انقراض حیات دنیوی منطفی شود. (مصباح الهدایه ایضاً ص 285). گاه گاه لمحه ای بر مثال برق خاطف لامع گردد و فی الحال منطفی شود. (مصباح الهدایه ایضاً ص 22).
- منطفی کردن، بکشتن. خاموش کردن. فرونشاندن. (یادداشت مرحوم دهخدا).
- منطفی گشتن (گردیدن) ، منطفی شدن: آینۀ مخیله زنگارخورد شده وچراغ مفکره به عواصف عوارض نفسانی منطفی گشته. (منشآت خاقانی چ محمد روشن ص 281). نوایر حقد و کینه در سینه های ایشان منطفی گردد. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 198). مانند برقی که ناگاه در لمعان آید و فی الحال منطفی گردد. (مصباح الهدایه چ همائی ص 75). هر واردی که چون برق لامع شود و درحال منطفی گردد آن را متصوفه لایح و لامح و... خوانند (مصباح الهدایه ایضاً ص 126). رجوع به ترکیب منطفی شدن شود.
، نابود و معدوم. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مستفیٔ

(مُ تَ)

نعت فاعلی از استفاءه. بازگردنده و بازگشته. (از اقرب الموارد). رجوع به استفاءه شود

لغت نامه دهخدا

متکفیٔ

(مُ تَ کَفْ فِءْ)

از ’ک ف ء’، ناو ناوان رونده. (آنندراج) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد). با شوکت و حشمت و کسی که با عظمت و بزرگواری راه میرود. (ناظم الاطباء). رجوع به تکفؤ شود

لغت نامه دهخدا

مدافیٔ

(مَ فِءْ)

جمع واژۀ مدفاءه. (متن اللغه). رجوع به مدفاءه شود

لغت نامه دهخدا

مرافیٔ

(مَ فِءْ)

جمع واژۀ مرفاء. (از اقرب الموارد). رجوع به مرفاء شود

لغت نامه دهخدا

منطفی

فرونشیننده: چراغ گرما، خاموش خاموش شونده (چراغ آتش) فرو نشانده، خاموش

فرهنگ لغت هوشیار

مصطفی

برگزیده، گزین کرده شده، یکی از القاب حضرت رسول (ص)

فرهنگ لغت هوشیار

منافی

بر اندازنده نابود کننده، ناساز نیسان نیست کننده نفی کننده طرد کننده، مخالف ضد. یا منافی عفت. آنچه که مخالف با عفت باشد

فرهنگ لغت هوشیار

منتفی

یکسو گردنده، دور شونده، نیست شونده نیست شونده نابود گردنده، دور شونده بیکسو شونده

فرهنگ لغت هوشیار

منطیق

سخنور زبان آور خوش کلام

فرهنگ لغت هوشیار

منطوی

نوردیده در هم پیچیده نوردیدنی در هم پیچیدنی در پیچیده شونده نوردیده: ، حاوی مشتمل: (فصلی چند بنویسم و از آنچه احنا ضلوع بر او منطوی است... دل پردازی واجب بینم) (نفثه المصدور. چا. یز. 4)

فرهنگ لغت هوشیار

منطقی

منطقی در فارسی: کرویزی، فرزانه دانشمند پر وهانگر (استدلالی) منسوب به منطق: منطق دان عالم منطق، جمع منطقیون منطقیین، آنچه از روی منطق و تعقل گفته شده باشد: (گفته اش منطقی است)

فرهنگ لغت هوشیار