معنی مسنته - جستجوی لغت در جدول جو

مسنته

لغت نامه دهخدا

طعمۀ پرندگان شکاری، مقداری گوشت شکار که به پرندۀ شکاری می دادند، برای مثال منم خوکرده بر بوسش چنان چون باز بر مسته / چنان بانگ آرم از بوسش چنان چون بشکنی پسته (رودکی - ۵۲۸)

فرهنگ فارسی عمید

مسنبه

(مَ نَ بَ)

حرص و آزمندی سخت. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مسته

(مُ تَ / تِ)

جور و ستم، غم و اندوه. (برهان) (انجمن آرا) (جهانگیری) ، نام دارویی است که آن را به عربی سعد گویند. (برهان). بیخ گیاهی است دوائی که در کنار جو و کنار رودخانه ها و تالاب بهم رسد و آن را سکک نیز نامند. (جهانگیری). سعده. (الفاظ الادویه) ، چاشنی باشد چنانکه باز را و شکاریها را گوشت دهند و بدان بنوازند. (لغت فرس اسدی). طعمه جانوران شکاری مثل باز و شاهین و چرغ و شکره. (از برهان). طعمه مرغان شکاری. (انجمن آرا). خورش شکره. (نسخه ای از لغت فرس). خورش اشکره. (صحاح الفرس). چاشنی شکره. خورش شکره. کمی از گوشت یا مغز سرطائری به مرغ شکاری دهند تا او به شکار حریص شود. (یادداشت مرحوم دهخدا). چشته. چاشنی. کریز. فریه:
منم خو کرده بر بوسش
چنان چون باز بر مسته.
رودکی.
راست چون بهر صید خواهی کرد
بازرا مسته داد باید پیش.
بونصر طالقان (از لغت فرس).
روزی که امل سست شود درطلب عمر
وقتی که اجل مسته دهد تیغ و سنان را.
ابوالفرج رونی.
خشم گردید مستۀ حلمت
زهر گردید مستۀ تریاک.
ابوالفرج رونی.
طعمه شیر کی شود راسو
مستۀ چرخ کی شود عصفور؟
مسعودسعد.
تنم به تیر قضا طعمه هزبر نهند
دلم به تیر عنا مستۀ عقاب کنند.
مسعودسعد.
باز ترا که شاه طیور است چون عقاب
از گوسفند پختۀافلاک مسته باد.
اثیر.
کیوان موافقان ترا گر جگر خورد
نسرین چرخ را جگر جدی مسته باد.
انوری (ازانجمن آرا).
- مستۀ چیزی را خوردن، از آن چشته خور شدن. از آن مزه یافتن. از آن بهره مند گشتن و سود بردن. حریص و شائق شدن: و دیگر سهو آن بود که ترکمانان را که مستۀ خراسان بخورده بودند و سلطان ماضی ایشان را به شمشیر به بلخان کوه انداخته بود استمالت کردند. (تاریخ بیهقی ص 62).
- مسته خوار، مسته خور. چشته خور. کریزخور. خورده کریز.
- مسته خوردن، کریز خوردن. چشته خوردن. خوردن مرغ شکاری مسته را.
- مسته دادن، چاشنی دادن به مرغ شکاری:
چون مرغ چند دیدت هوای دل
یک چند داده بود ترا مسته.
ناصرخسرو.
- ، طعمه دادن.
- مسته طلب، چشته طلب:
لیسیدم آستان بزرگان و مهتران
چون یوز پیر مسته طلب کاسۀ پنیر.
سوزنی

جور و ستم، غم و اندوه. (برهان) (انجمن آرا) (جهانگیری) ، نام دارویی است که آن را به عربی سعد گویند. (برهان). بیخ گیاهی است دوائی که در کنار جو و کنار رودخانه ها و تالاب بهم رسد و آن را سکک نیز نامند. (جهانگیری). سعده. (الفاظ الادویه) ، چاشنی باشد چنانکه باز را و شکاریها را گوشت دهند و بدان بنوازند. (لغت فرس اسدی). طعمه جانوران شکاری مثل باز و شاهین و چرغ و شکره. (از برهان). طعمه مرغان شکاری. (انجمن آرا). خورش شکره. (نسخه ای از لغت فرس). خورش اشکره. (صحاح الفرس). چاشنی شکره. خورش شکره. کمی از گوشت یا مغز سرطائری به مرغ شکاری دهند تا او به شکار حریص شود. (یادداشت مرحوم دهخدا). چشته. چاشنی. کریز. فریه:
منم خو کرده بر بوسش
چنان چون باز بر مسته.
رودکی.
راست چون بهر صید خواهی کرد
بازرا مسته داد باید پیش.
بونصر طالقان (از لغت فرس).
روزی که امل سست شود درطلب عمر
وقتی که اجل مسته دهد تیغ و سنان را.
ابوالفرج رونی.
خشم گردید مستۀ حلمت
زهر گردید مستۀ تریاک.
ابوالفرج رونی.
طعمه شیر کی شود راسو
مستۀ چرخ کی شود عصفور؟
مسعودسعد.
تنم به تیر قضا طعمه هزبر نهند
دلم به تیر عنا مستۀ عقاب کنند.
مسعودسعد.
باز ترا که شاه طیور است چون عقاب
از گوسفند پختۀافلاک مسته باد.
اثیر.
کیوان موافقان ترا گر جگر خورَد
نسرین چرخ را جگر جَدْی مسته باد.
انوری (ازانجمن آرا).
- مستۀ چیزی را خوردن، از آن چشته خور شدن. از آن مزه یافتن. از آن بهره مند گشتن و سود بردن. حریص و شائق شدن: و دیگر سهو آن بود که ترکمانان را که مستۀ خراسان بخورده بودند و سلطان ماضی ایشان را به شمشیر به بلخان کوه انداخته بود استمالت کردند. (تاریخ بیهقی ص 62).
- مسته خوار، مسته خور. چشته خور. کریزخور. خورده کریز.
- مسته خوردن، کریز خوردن. چشته خوردن. خوردن مرغ شکاری مسته را.
- مسته دادن، چاشنی دادن به مرغ شکاری:
چون مرغ چند دیدت هوای دل
یک چند داده بود ترا مسته.
ناصرخسرو.
- ، طعمه دادن.
- مسته طلب، چشته طلب:
لیسیدم آستان بزرگان و مهتران
چون یوز پیر مسته طلب کاسۀ پنیر.
سوزنی

لغت نامه دهخدا

مسته

(مُ تِهْ)

مرد کلان سرین. (از منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

مسنت

(مُ نِ)

سال قحط، رجل مسنت، مرد قحطرسیده. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مسنه

(مُ سَنْ نَهْ)

کره بسته. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) : خبز مسنه، نان کره بسته. (ناظم الاطباء). کفک زده

لغت نامه دهخدا

مسنه

(مُ سِنْ نَ)

تأنیث مسن. بزاد برآمده. (مهذب الاسماء). زن پیر

لغت نامه دهخدا

سنته

(سِ تَ)

زمین خشک بی نبات. (منتهی الارب). زمین خشک بی گیاه قحطزده. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مسانته

(صِ)

جستن و تفحص کردن نبات زمین را. (منتهی الارب) (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

مسبته

(مُ بِ تَ)

مسبّته. مؤنث مسبت که نعت فاعلی است از اسبات. رجوع به مسبت و اسبات شود.
- ادویۀ مسبته، دواهای سبات آور. (یادداشت مرحوم دهخدا)

لغت نامه دهخدا

مسناه

(مُ سَنْ نا)

بندآب از پهلوی جوی. (دهار). بندآب. (آنندراج) (ناظم الاطباء). بندروغ. سد. (ناظم الاطباء). چمن بند. بندآب از چمن. کنارۀ آب. (زمخشری). سیل گردان بند. (یادداشت مرحوم دهخدا). ضفیره. (نشوء اللغه). ج، مسنیات

لغت نامه دهخدا

مسنده

(مُ سَ ن نَ دَ)

تأنیث مسنّد. تکیه داده شده. (از منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). تکیه داده بر دیوار، افراشته، دیوار افراشته شده

لغت نامه دهخدا

مسنده

(مُ نَ دَ)

مسنده. (زمخشری)

لغت نامه دهخدا

مسنده

(مِ نَ دَ)

مسنده. بالش پشت. بالش پس پشت. بالش بزرگ. بالش تکیه. (زمخشری)

لغت نامه دهخدا

مسنفه

(مُ نَ فَ)

شتر مادۀ سناف بسته (خاص بالناقه فلایقال بعیر مسنف). (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مسنفه

(مُ نِفَ)

تأنیث مسنف. اسب پیش شونده از اسبان. (منتهی الارب) ، زمین قحطرسیده. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) ، شتر مادۀلاغر. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج) : بکره مسنفه، شتر مادۀ جوان که بر حمل آن ده ماه گذشته و او پستان پرکرده باشد. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مسنمه

(مُ سَنْ نَ مَ)

تأنیث مسنم. خرپشته ای. (یادداشت مرحوم دهخدا) : و هی (طبرستان) کثیرهالامطار شتاءً و صیفاً و سطوحهم مسنمه لذلک. (صور الاقالیم اصطخری از یادداشت مرحوم دهخدا). و رجوع به مسنّم شود

لغت نامه دهخدا

مسنمه

(مُ نِ مَ)

گیاه حلیّا رویانده شده: أرض مسنمه، زمین که گیاه حلیا رویاند. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

مسنوه

(مَ نُوْ وَ)

تأنیث مسنوّ: أرض مسنوه، زمین سیراب. مسنیه. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (آنندراج). و رجوع به مسنیه شود

لغت نامه دهخدا

مسنیه

(مَ نی یَ)

تأنیث مسنی: أرض مسنیه، زمین سیراب. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). مسنوه. (منتهی الارب) (آنندراج). و رجوع به مسنوه شود

لغت نامه دهخدا

مسکته

(مُ کِ تَ)

که سبب خاموشی و بروز حالت استماع گردد. که شنونده را مفحم و خاموش کند (هاء آخر کلمه برای مبالغه است) : حکایات و نوادر مسکته و مضحکه بسیار یاد گیر. (قابوسنامه چ یوسفی ص 192). اگر مستمعمسکته خواهد آن گوی و اگر فسانه خواهد فسانه گوی. (منتخب قابوسنامه ص 168).
- مسکته گویی، سخن مقنع گفتن:
در مجمع شاهان سخنش مسکته گویی است
بر عرصۀ میدان علمش نادره بازی است.
عثمان مختاری (ص 550)
تأنیث مسکت. خاموش کننده

لغت نامه دهخدا

مسکته

مونث مسکت و سخن بی پاسخ سخن خاموش کننده مونث مسکت، سخنی که شنونده را مفحم و خاموش کند (هاء در آخر کلمه برای مبالغه است) : در مجمع شاهان سخنش مسکته گویی است بر عرصه میدان علمش نادره بازی است. (عثمان مختاری)

فرهنگ لغت هوشیار