- متأنق (مُتَ ءَنْ نِ)
نازک و باریک و لطیف، نازک طبع. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأنق شود
معنی متأنق - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(مُ تَ ءَزْ زَ)
لغت نامه دهخدا
شلوار پوشیده و میان بسته. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون) (از اشتنگاس). و رجوع به تأزر شود
(مُتَ ءَسْ سِ)
لغت نامه دهخدا
برانگیخته و غضبناک مانند شیر. (آنندراج). خشمناک مانند شیر بیشه. (ناظم الاطباء)
(مُ تَ ءَزْ زی)
لغت نامه دهخدا
بازگردنده. (آنندراج). بازداشته شده. (ناظم الاطباء) ، تیری که در شکار رسد و جنبد در آن. (آنندراج). تیری که بخوبی به نشانه میخورد، بازدارنده، کسی که باز می ایستد و منصرف می شود و امتناع می کند. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأزی شود
(مُ تَ ءَزْ زِ)
لغت نامه دهخدا
آن که او را سختی سال رسیده باشد. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد) (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، اقامت کننده در خانه خود. (آنندراج). رجوع به تأزم شود
(مُ تَ ءَزْ زِ)
لغت نامه دهخدا
غمگین و تنگدل. (آنندراج). ستم دیدۀ اندوهناک. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأزل شود
(مُ تَ ءَزْ زِ)
لغت نامه دهخدا
گام نزدیک نهنده. (آنندراج). آن که قدمهای کوتاه بر می دارد. (ناظم الاطباء) ، آن که می گیرد بسته و اسیر را و کوتاه قدم را. (ناظم الاطباء) ، جای تنگ. (ناظم الاطباء) ، رفیق درشت و بدخوی. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). و رجوع به متآزف و تأزف شود
(مُ تَ ءَزْزِ)
لغت نامه دهخدا
دیگی که سخت بجوش آید. (آنندراج). دیگ سخت جوش آمده. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأزز شود
(مُ تَ ءَزْ زِ)
لغت نامه دهخدا
درنگی کرده وبازایستاده از کاری و پس مانده. (از منتهی الارب). در آنندراج این معانی ذیل ’متآزح’ آمده است و ظاهراً ناظم الاطباء و فرهنگ جانسون این کلمه را به تصحیف ’متأزخ’ آورده و چنین معنی کرده اند: آن که درنگی می کندو واپس می کشد و عقب می ماند. و رجوع به متآزح شود
(مُ تَ ءَسْ سِ)
لغت نامه دهخدا
دریغکننده و درد خورنده و اندوهگین. (آنندراج). کسی که تأسف دارد. (ناظم الاطباء). مهموم و محزون و کسی که دریغ می خورد و اندوهگین است. (ناظم الاطباء) : که عدل او ملجاءملهوفان و فضل او منجای متأسفان است. (سندبادنامه ص 216). پس از همه راضی باشد نه بر هیچ فائت متأسف. (اوصاف الاشراف). و رجوع به تأسف و مادۀ بعد شود
(مُ تَ ءَرْ رِ)
لغت نامه دهخدا
متصدی و متعرض، لازم گیرندۀ زمین را. (آنندراج). لازم گیرنده. (ناظم الاطباء)، گیاه آنقدر بالیده که بریدنش ممکن شود. (آنندراج). گیاه بریده شده و درو شده، هر آنچه واقعشود، (هر آنچه) دوچار گردد و روبرو شود و مقابله کند. (ناظم الاطباء)، درنگ کننده. (آنندراج). درنگی کننده بر زمین، توقف شده و درنگی کرده، حادثه و عارضه، (هر آنچه) صادر شود و اتفاق افتدو عارض شود. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأرض شود
(مُ تَ ءَذْ ذی)
لغت نامه دهخدا
ایذا یابنده و آزرده شونده. (آنندراج). ایذا یابنده و آزرده شونده. (غیاث). رنج کشیده و آزرده کرده. اذیت کشیده و رنج کشیده و جفا دیده و آزرده شده و رنجیده. آزرده کرده. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأذی شود
(مُ تَ ءَذْ ذِ)
لغت نامه دهخدا
آگاهانیده و اعلام کرده و آشکار کرده. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ جانسون) (از اشتنگاس) ، منادی کرده. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأذن شود
(مُ تَ ءَدْ دی)
لغت نامه دهخدا
مهیا شده و حاضر شده و آماده و مرتب و آراسته. (ناظم الاطباء) (از اشتنگاس) (ازفرهنگ جانسون). رسنده. واصل، اداشده وپرداخته. (ناظم الاطباء) (از اشتنگاس) (از فرهنگ جانسون) ، رساننده. و رجوع به تأدی شود
(مُ تَ ءَدْ دِ)
لغت نامه دهخدا
سختی کننده بر کسی، بلای نازل شده بر کسی، سخت وتند و درشت. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأدد شود
(مُ تَ ءَدْ دِ)
لغت نامه دهخدا
ادب گرفته. (آنندراج). ادب آموخته. (ناظم الاطباء). دانا و عالم: مردی متأدب و فاضل بوده است. (تاریخ قم ص 221). و رجوع به مادۀ بعد شود
(مُ تَ ءَسْ سِ)
لغت نامه دهخدا
بهانه کننده. (آنندراج). کسی که بهانه می جوید. (ناظم الاطباء) ، درنگ نماینده. (آنندراج) (از ناظم الاطباء). و رجوع به تأسر شود
(مُ تَ ءَسْ سِ)
لغت نامه دهخدا
آن که مانند پدر خود گردد. (آنندراج). کسی که شباهت داردبه پدر خود. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأسل شود
(مُ تَ ءَوْ وِ)
لغت نامه دهخدا
بازایستنده از کاری. (آنندراج). بیزار و متنفر. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب). و رجوع به تأوق شود
(مُ تَ ءَزْ زِ)
لغت نامه دهخدا
آن که تنگ شود سینۀ او یعنی غمگین. (آنندراج). متآزق. به تنگ آمده از دشواریها و سخت آزرده شده درجنگ. (ناظم الاطباء) ، تنگ آینده در جنگ. (آنندراج) (از منتهی الارب). و رجوع به تأزق شود
(مُ تَ ءَنْ نی)
لغت نامه دهخدا
درنگ کننده. (آنندراج). کسی که درنگ می کند و سستی می نماید. (ناظم الاطباء). آن که در امری درنگ و تأمل کند. درنگ کننده، انتظارنماینده. (آنندراج) ، کسی که از روی آگاهی و دانائی درهر کاری عمل می کند، بردبار و بافکر درکردن کارها. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأنی شود
(مُ تَ ءَنْ نِ)
لغت نامه دهخدا
خشنود کننده. (آنندراج). آن که هر کسی را راضی می سازد، خوش آیند و پسندیده و مطبوع، کسی که کوشش می کند و آرزو می نماید که هر چیزی خوش آیند وی باشد. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأنن شود
(مُ تَ ءَنْ نِ)
لغت نامه دهخدا
مرغزار ستورنارسیده. (منتهی الارب) (آنندراج) (ازذیل اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) ، کسی که آرزو می کند و رغبت می نماید به چیزی، آن که هر دم چیزی می خواهد و آرزو می کند چیزی را پس از چیز دیگر مانند زن باردار. (ناظم الاطباء) ، دلتنگ. ضجر آزرده: سلطان را اندیشۀ غزوی در دیار غور افتاده از تمرد... آن حدود در جوار مملکت و مرکز دایرۀ ولایت خویش متأنف شد. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 322). رجوع به تأنف شود
(مُ تَ ءَنْ نِ)
لغت نامه دهخدا
شیر و شیری که شکار را از دور احساس کند. (منتهی الارب) (آنندراج) (از اقرب الموارد). شیر بیشه. (ناظم الاطباء) ، آرام یابنده. (آنندراج). رام شده و دست آموز و انس و الفت گرفته و انسی و اهلی. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأنس شود
(مُ تَ ءَنْ نِ)
لغت نامه دهخدا
نرم گرداننده. (آنندراج) ، تسلی دهنده و نوازنده، هر چیز که از جنس مؤنث باشد. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأنث شود
(مُ تَ ءَلْ لِ)
لغت نامه دهخدا
برق درخشان. (آنندراج) (از منتهی الارب). برق تابان و درخشان. (ناظم الاطباء) ، کسی که سر خود را بلند می کند و سرافرازی می نماید خصوصاً برای خصومت و ستیزگی و خیالات بد، کسی که خود رازینت می کند. (ناظم الاطباء). و رجوع به تألق شود
(مُ تَ ءَبْ بِ)
لغت نامه دهخدا
پنهان گشته. (آنندراج). پوشیده و نهفته و پنهان. (ناظم الاطباء) ، بند گشته. (آنندراج). محبوس. (ناظم الاطباء) ، کنار گیرنده. و توبه کننده از گناه. (آنندراج). کنار گیرنده و پرهیزگار. (ناظم الاطباء) ، انکار کننده چیزی. (آنندراج). منکر. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأبق شود
(مُتَ ءَبْ بِ)
لغت نامه دهخدا
متعجب. (آنندراج) (ناظم الاطباء) ، فرحناک. (آنندراج). و رجوع به تأبب شود، دارای آواز خشن. (ناظم الاطباء)
(اِ)
لغت نامه دهخدا
نیک نگریستن در کاری تا نیکو بکنی. (زوزنی) (تاج المصادر بیهقی) (آنندراج). تأنق در کار یا سخنی، انجام دادن با اتقان و حکمت. (از قطر المحیط) (از اقرب الموارد). تأنق در کاری، ریزه کاری کردن در کاری. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) : و اگر بسزا در این کار بنظر و فکر و عاقبت اندیشی تأملی و تأنقی کنند معلوم گردد. (جهانگشای جوینی). که بمرور شهور و احوال نقش آن بر چهرۀ روزگار باقی خواهد ماند. تأنقی وتدبیری واجب داند. (جهانگشای جوینی). استادان چربدست در تحسین و تزیین اساس و وضع قواعد آن صنعتهای بدیع و تأنق های غریب نموده. (ترجمه تاریخ یمینی). خامه های نقاشان از تحسین و تزیین آن عاجز آید و بغایت تأنق و تنوق آن نرسد. (ترجمه تاریخ یمینی) ، تأنق در باغ، خوش آمدن کسی را مرغزار. (منتهی الارب) (از آنندراج) (ناظم الاطباء). درآمدن بباغ وپسندیدن آن. (از اقرب الموارد) ، تأنق مکان، پسندیدن آنرا. (منتهی الارب) (از آنندراج) (ناظم الاطباء). دوست داشتن آنرا. (از قطر المحیط). پسندیدن آنرا و دل بستن بدان چنانکه از آن مفارقت نکنند. (از اقرب الموارد) ، جستجو کردن چیز انیق و دل انگیز. (از اقرب الموارد) (از قطر المحیط)
(مِ ءَ)
لغت نامه دهخدا
شتابنده به بدی. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (ازاقرب الموارد) ، اسب جوان پرنشاط. (منتهی الارب) (آنندراج). جوان پر نشاط. (ناظم الاطباء)
(مُ تَ ءَبْ بِ)
لغت نامه دهخدا
وحشت و نفرت نماینده. (آنندراج). هراسان و گریزان و آن که از مؤانست احتراز می کند و از مردم گریزان است. (ناظم الاطباء) ، خانه خالی از مردم که بدان وحوش الفت گیرند. (آنندراج). منزلی که خالی از مردم شده و وحوش بدان الفت گرفته باشند، دان دان شدن ازتابش آفتاب. (ناظم الاطباء). و رجوع به تأبد شود