- قراقوینلو (قَ قُ یُ)
یکی از طوایف ترکمانان که نیمۀ قرن هشتم هجری در آذربایجان و غیره صاحب قدرت شدند (780- 774هجری قمری). (طبقات سلاطین اسلام 226). ترکمانان از طوایفی بودند که هنگام حملۀ مغول مساکن خود را در حوالی دریاچۀ خوارزم (آرال) ترک کرده بداخلۀ ایران آمدند و بر حسب تصادف هر طایفه ای از آنان در جایی استقرار یافتند. چون دولت ایلخانان مغول بپایان رسید در نیمۀ قرن هشتم ترکمانان هم مانند سایر طوایف ترک و مغول ازموقع استفاده کرده صاحب قدرت شدند از آن جمله دو طایفۀ ترکمان بتصرف نقاط شمالی بین النهرین پرداختند. قبیلۀ قراقوینلو (صاحبان گوسفندان سیاه) در شمال دریاچۀ وان و قبیلۀ آق قوینلو (صاحبان گوسفندان سفید) در دیاربکر استیلا یافتند. از قبیلۀ قراقوینلو چهارتن در مدت شصت و سه سال در ایران حکومت رانده اند:
1- قرایوسف بن قرامحمد یورمنشی بن بیرام خواجه. وی در 823 ه. ق. وفات کرد. رجوع به قرایوسف شود. 2- اسکندربن قرایوسف. وی در 841 هجری قمری بقتل رسید. 3- میرزا جهانشاه بن قرایوسف. وی در 839 هجری قمری با متابعت شاهرخ فرزند امیر تیمور در آذربایجان و نواحی شمال غرب با قدرتی تمام حکومت کرد و عراق و خراسان را نیز در تصرف آورد و در اواخر سلطنت او دو پسرش حسنعلی و پیربداغ بر وی قیام کردند و در 872 هجری قمری بدفع حسن بیک سر سلسلۀ آق قوینلو حاکم دیاربکر بدان صوب لشکر کشید و کاری از پیش نبرد و گاه بازگشت سواران حسن بیک او را دنبال کردند و با چند تن از پسران و کسانش بکشتند و جسد او را به تبریز بردند و در عمارت مظفریه (مسجد کبود) دفن کردند. عمر وی 72 سال و مدت سلطنتش سی و سه سال و چند ماه بود. 4- حسنعلی بن جهانشاه. مدت سلطنت وی یک سال بود و درگذشت و با مرگ وی سلسلۀ قراقوینلو منقرض گردید. رجوع به تاریخ مغول اقبال و طبقات سلاطین اسلام شود
1- قرایوسف بن قرامحمد یورمنشی بن بیرام خواجه. وی در 823 ه. ق. وفات کرد. رجوع به قرایوسف شود. 2- اسکندربن قرایوسف. وی در 841 هجری قمری بقتل رسید. 3- میرزا جهانشاه بن قرایوسف. وی در 839 هجری قمری با متابعت شاهرخ فرزند امیر تیمور در آذربایجان و نواحی شمال غرب با قدرتی تمام حکومت کرد و عراق و خراسان را نیز در تصرف آورد و در اواخر سلطنت او دو پسرش حسنعلی و پیربداغ بر وی قیام کردند و در 872 هجری قمری بدفع حسن بیک سر سلسلۀ آق قوینلو حاکم دیاربکر بدان صوب لشکر کشید و کاری از پیش نبرد و گاه بازگشت سواران حسن بیک او را دنبال کردند و با چند تن از پسران و کسانش بکشتند و جسد او را به تبریز بردند و در عمارت مظفریه (مسجد کبود) دفن کردند. عمر وی 72 سال و مدت سلطنتش سی و سه سال و چند ماه بود. 4- حسنعلی بن جهانشاه. مدت سلطنت وی یک سال بود و درگذشت و با مرگ وی سلسلۀ قراقوینلو منقرض گردید. رجوع به تاریخ مغول اقبال و طبقات سلاطین اسلام شود
