- غلافق (غَ فِ قَ)
نام موضعی در بلاد عرب. (از معجم البلدان)
معنی غلافق - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
آنچه چیزی در آن جا بگیرد و پوشیده شود، پوشش، پوشینه،
پوشش چیزی، مثل جلد کتاب و نیام شمشیر،برای مثال یک نفس آن تیغ برآر از غلاف/ چند خلافش کنی ای برخلاف (نظامی۱ - ۸۰)
غلاف رفتن: در غلاف گذاشتن، در نیام کردن شمشیر، کنایه از کوتاه آمدن در برابر شخص قوی، غلاف کردن
غلاف کردن: در غلاف گذاشتن، در نیام کردن شمشیر، کنایه از کوتاه آمدن در برابر شخص قوی
پوشش چیزی، مثل جلد کتاب و نیام شمشیر،
غلاف رفتن: در غلاف گذاشتن، در نیام کردن شمشیر، کنایه از کوتاه آمدن در برابر شخص قوی، غلاف کردن
غلاف کردن: در غلاف گذاشتن، در نیام کردن شمشیر، کنایه از کوتاه آمدن در برابر شخص قوی
(غَ)
لغت نامه دهخدا
دهی است به ساحل زبید. (منتهی الارب). شهری است بر کنارۀ بحر یمن مقابل زبید، و آن لنگرگاه زبید است و از این شهر 15 میل فاصله دارد. کشتیهایی که به مقصد زبید حرکت میکنند در آنجا لنگر می اندازند. (از معجم البلدان). بندری است در یمن که به سبب نمو سنگهای مرجان از کار افتاد و بازرگانی آن به شهر بیت الفقیه منتقل شد. (از اعلام المنجد). رجوع به قاموس الاعلام ترکی و تاریخ قم ص 284 شود
(تَ)
لغت نامه دهخدا
خداوند کارهای درست و آراسته شدن قوم، یقال: تلافقوا، ای تأمت امورهم. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از آنندراج) (از اقرب الموارد). رجوع به تلاؤم شود
(غِ)
لغت نامه دهخدا
زن درازبالا. (منتهی الارب) (آنندراج). الطویله من النساء. (اقرب الموارد) ، امراءه غلفاق المشی، زن تیزرو. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد)
(غُ / غِ / غَ)
لغت نامه دهخدا
پوشش. (ترجمان علامۀ جرجانی). آنچه بدان چیزی را بپوشانند. الغشاءیغشی به الشی ٔ کغلاف القاروره و السیف و الکتاب، یقال: ’جرد السیف من غلافه’. (اقرب الموارد). لفافه و هرآنچه چیزی را احاطه کند. (ناظم الاطباء) :
بفرمود تا گرگ پیکر درفش
سرش بند زرین غلافش بنفش.
فردوسی.
سرش ماه زرین غلافش بنفش
به زر بافته پرنیانی درفش.
فردوسی.
یکی زردخورشید پیکردرفش
سرش ماه زرین غلافش بنفش.
فردوسی.
بوستانی کاندرو لؤلؤ گهر دارد غلاف
بوستانی کاندرو گل مشک داردسایبان.
فرخی.
سوسن آزاد و شاخ نرگس بیمار جفت
نرگس خوشبوی و شاخ سوسن آزادیار
این چنان زرین نمکدان بر بلورین مائده
وآن چنانچون بر غلاف زر سیمین گوشوار.
منوچهری (دیوان چ دبیرسیاقی چ 1 ص 27). در اندرون وی مسجد دیگر بنا کردند یک خشت از زر سرخ و یک خشت از سیم. دیوار وی را غلافی کردند. (قصص الانبیاء ص 175).
بتاب آینۀ دل در این سیاه غلاف
به آب آینۀ جان درین کبودسراب...
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 52).
سخن برای زبان در غلاف کام کشد
کجا برات نویسند نام و نانش را.
خاقانی.
، پوشش شیشه. (منتهی الارب) ، پوشش شمشیر. ج، غلف، غلف، غلّف. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). نیام. نیام شمشیر و کارد. (مهذب الاسماء). چخ:
یک نفس آن تیغ برآر از غلاف
چند غلافش کنی ای برخلاف.
نظامی.
چو در لشکر دشمن افتد خلاف
تو بگذار شمشیر خود در غلاف.
سعدی (بوستان).
خطیب سیه پوش شب بیخلاف
برآورد شمشیر روز از غلاف.
سعدی (بوستان).
تن بود چون غلاف و جان شمشیر
کار شمشیر میکند نه غلاف.
جامی (بهارستان).
- امثال:
نگنجد دو شمشیر در یک غلاف.
نظیر:
لایجمع سیفان فی غمد.
، قرن، یعنی شاخ و آن شاخ مانندی است که بعض حبوب دارند و در آن ثمر و یا بزر آنها جای دارد، مانند نخود. غلاف گونه ای است که تخم یا ثمر بعض گیاهان در آن جای دارد. تخمدان بعض حبوب چون لوبیا و باقلا و جز آن: و له فی طرفه غلاف فیه البزر. (مفردات ابن البیطار ج 1 ص 62). یعقد حباً (لانجدان) فی غلف دقاق. (مفردات ابن البیطار) ، غشائی که دل را فراگیرد و قلب درون آن جنبد. (از بحر الجواهر).
- از غلاف برآمدن، بیحجاب شدن. (غیاث اللغات). کنایه از بی تکلف و بی حجاب شدن. (آنندراج) :
خوشا دمی که به عشاق سینه صاف برآیی
کشی پیاله و چون لاله از غلاف برآیی.
ثأثیر (از آنندراج).
- غداره یا شمشیر را نزد کسی به غلاف کردن، کنایه از کوچکی کردن نسبت به او.
- غلاف برگ یا نیام آن، قاعده بعضی از برگهاست که پهن تر از سایر نقاط برگ است، و قسمتی از ساقۀ نبات و یا تمام محیط آن را احاطه میکند. رشد غلاف در نباتات مختلف متفاوت است. در بعضی از نباتات کوچک و در چنار نسبتاً پهن تر است و جوانۀ محوری نبات را کاملاً مخفی و محفوظ میدارد. در گلپر رشد آن بسیار است و صفحۀ بیرنگ و مقعری تشکیل میدهد. رشد غلاف در برگ غلات به قدری بسیار است که میان گره های ساقه یا ماشوره و حتی گرههای بالای خود را میپوشاند. (گیاه شناسی ثابتی ص 245).
- غلاف دل، شغاف. (ذخیرۀ خوارزمشاهی). تاموره. پرده ای که به روی دل است و گرداگرد آن را گرفته است. (ناظم الاطباء).
- غلاف دیگ، آنچه دیگ را در سفر در آن نهند.
- غلاف ماه، ساهور، و آن به گمان عامه چیزی است که ماه درون آن شود چون منکسف گردد
بفرمود تا گرگ پیکر درفش
سرش بند زرین غلافش بنفش.
فردوسی.
سرش ماه زرین غلافش بنفش
به زر بافته پرنیانی درفش.
فردوسی.
یکی زردخورشید پیکردرفش
سرش ماه زرین غلافش بنفش.
فردوسی.
بوستانی کاندرو لؤلؤ گهر دارد غلاف
بوستانی کاندرو گل مشک داردسایبان.
فرخی.
سوسن آزاد و شاخ نرگس بیمار جفت
نرگس خوشبوی و شاخ سوسن آزادیار
این چنان زرین نمکدان بر بلورین مائده
وآن چنانچون بر غلاف زر سیمین گوشوار.
منوچهری (دیوان چ دبیرسیاقی چ 1 ص 27). در اندرون وی مسجد دیگر بنا کردند یک خشت از زر سرخ و یک خشت از سیم. دیوار وی را غلافی کردند. (قصص الانبیاء ص 175).
بتاب آینۀ دل در این سیاه غلاف
به آب آینۀ جان درین کبودسراب...
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 52).
سخن برای زبان در غلاف کام کشد
کجا برات نویسند نام و نانش را.
خاقانی.
، پوشش شیشه. (منتهی الارب) ، پوشش شمشیر. ج، غلف، غلف، غلّف. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). نیام. نیام شمشیر و کارد. (مهذب الاسماء). چخ:
یک نفس آن تیغ برآر از غلاف
چند غلافش کنی ای برخلاف.
نظامی.
چو در لشکر دشمن افتد خلاف
تو بگذار شمشیر خود در غلاف.
سعدی (بوستان).
خطیب سیه پوش شب بیخلاف
برآورد شمشیر روز از غلاف.
سعدی (بوستان).
تن بود چون غلاف و جان شمشیر
کار شمشیر میکند نه غلاف.
جامی (بهارستان).
- امثال:
نگنجد دو شمشیر در یک غلاف.
نظیر:
لایجمع سیفان فی غمد.
، قرن، یعنی شاخ و آن شاخ مانندی است که بعض حبوب دارند و در آن ثمر و یا بزر آنها جای دارد، مانند نخود. غلاف گونه ای است که تخم یا ثمر بعض گیاهان در آن جای دارد. تخمدان بعض حبوب چون لوبیا و باقلا و جز آن: و له فی طرفه غلاف فیه البزر. (مفردات ابن البیطار ج 1 ص 62). یعقد حباً (لانجدان) فی غلف دقاق. (مفردات ابن البیطار) ، غشائی که دل را فراگیرد و قلب درون آن جنبد. (از بحر الجواهر).
- از غلاف برآمدن، بیحجاب شدن. (غیاث اللغات). کنایه از بی تکلف و بی حجاب شدن. (آنندراج) :
خوشا دمی که به عشاق سینه صاف برآیی
کشی پیاله و چون لاله از غلاف برآیی.
ثأثیر (از آنندراج).
- غداره یا شمشیر را نزد کسی به غلاف کردن، کنایه از کوچکی کردن نسبت به او.
- غلاف برگ یا نیام آن، قاعده بعضی از برگهاست که پهن تر از سایر نقاط برگ است، و قسمتی از ساقۀ نبات و یا تمام محیط آن را احاطه میکند. رشد غلاف در نباتات مختلف متفاوت است. در بعضی از نباتات کوچک و در چنار نسبتاً پهن تر است و جوانۀ محوری نبات را کاملاً مخفی و محفوظ میدارد. در گلپر رشد آن بسیار است و صفحۀ بیرنگ و مقعری تشکیل میدهد. رشد غلاف در برگ غلات به قدری بسیار است که میان گره های ساقه یا ماشوره و حتی گرههای بالای خود را میپوشاند. (گیاه شناسی ثابتی ص 245).
- غلاف دل، شغاف. (ذخیرۀ خوارزمشاهی). تاموره. پرده ای که به روی دل است و گرداگرد آن را گرفته است. (ناظم الاطباء).
- غلاف دیگ، آنچه دیگ را در سفر در آن نهند.
- غلاف ماه، ساهور، و آن به گمان عامه چیزی است که ماه درون آن شود چون منکسف گردد
(فِ)
لغت نامه دهخدا
حصن ٌ بالاندلس من اعمال فحص البلوط. (معجم البلدان). و رجوع به قاموس الاعلام ترکی شود. شهری است در اندلس، جایی با نعمت بسیار و آبادانی و تجارت و هوای معتدل. (از حدود العالم). نام شهر مرکزی رستاق اسقفه در اندلس. (حلل السندسیه ج 1 ص 47 و 205) ، و غافق ایضاً قصر قرب طرابلس. ذکره البجانی فی رحلته. (تاج العروس)
(فِ)
لغت نامه دهخدا
بطنی از ازد، و هو غافق بن العاص بن عمرو بن مازن بن ازد، و قیل هو غافق بن الشاهدبن ازد بن عدنان، غافقی منسوب به وی. کذا فی منتهی الارب، و در تاج العروس آمده: هو ابن الشاهدبن عک بن عدنان بن عبدالله بن الازد والیهم نسب الحصن و لهم خطه بمصر ایضاً، و یقال بل هو غافق بن الحرث بن عک بن الحرص بن عدنان. غافق بن الشاهدبن علقمه، من عک، من القحطانیه: جد جاهلی، کان من بنیه وزراء و امراء فی الاسلام. (الاعلام زرکلی ج 2 ص 756). و منهم (من اهل الاندلس) من ینتسب الی غافق بن عک بن عدنان بن رزان بن الازد. و قد یقال عک بن عدنان بالنون فیکون اخامعدبن عدنان و لیس بصحیح. قال ابن غالب: من غافق: ابوعبدالله بن ابی الخصال الکاتب، و اکثر جهات شقوره ینتسبون الی غافق. (الحلل السندسیه ج 1 ص 296)
نیام تلوسه پوسته پوشش چیزی مثل جلد کتاب شمشیر و جز آنها نیام. یا غلاف دل. پرده ای که بروی دل است و گرداگرد آن را فرا گرفته تاموره شغاف. یا غلاف دیگ. آنچه دیگ را به هنگام سفر در آن نهند. یا غلاف ماه. به گمان عامه چیزیست که قمر به هنگام خسوف درون آن شود ساهور. یا غلات و تری عضلات. بافت پوششی حول عضلات مختلف. یا از غلات بر آمدن (بیرون آمدن) بی حجاب شدن، بی تکلف شدن، یا در غلاف کردن، غلاف کردن، یا غداره (شمشیر) را نزد کسی (به) غلات کردن، کوچکی کردن نسبت به او، قاعده بعضی از برگها که پهن تر از دیگر نقاط برگ است و قسمتی از ساقه نبات یا تمام محیط آن را احاطه می کند. رشد غلاف در نباتات مختلف متفاوت است نیام. پوشش، آنچه بدان چیزی را بپوشانند
چغز لاوه از گیاهان، زیست فراخ، برگ مو برگ رز، بد زبان زن، گول زن، پوست خرما بن، کمان فرو هشته چغز لاوه چغزوار
پوشش، جلد، نیام
صافی غلات