- غامدی (مِ)
نسبت به غامد است که بطنی از ازد بوده اند. (از انساب سمعانی)
معنی غامدی - جستجوی لغت در جدول جو
- غامدی (مِ)
محمد بن عبدالله بن عمار بن سواده مخرمی غامدی مکنی به ابوجعفر. از مردم بغداد نزیل موصل بوده و از اهل فضل و دانش بشمار میرفته است. حدیث را نیک حفظ میکرده ودر این باره محفوظات بسیاری داشته است. وی از عیسی بن یونس و سفیان بن عیینه و دیگر محدثان معاصر آنان روایت کرده است. غامدی به بارزگانی اشتغال داشته و بارها به بغداد سفر کرده و در آن شهر با حفاظ بمعاشرت میپرداخته و با آنان در این دانش بحث و روایت میکرده است. و گروهی از محدثان مانند: علی بن حرب موصلی و یعقوب بن سفیان نسوی و علی بن عبدالعزیز بغوی و جعفر فریانی و محمد بن محمد باغندی از وی روایت دارند. و حسین بن ادریس قروی از وی کتابی در بارۀ علل حدیث و معرفت شیوخ روایت کرده است. و غامدی خود حکایت کرده که از معافابن عمران درخواست کردم که در اینجا (موصل) چند درهم بتو میدهم و آنها را در بغداد از تو باز میگیرم تا در آنجا بخرید مشغول شوم و اشیائی برای داد و ستد فراهم آورم و آنها را در موصل بفروشم. وی گفت: مگر مسئله را ترک گفته ای ؟ من پاسخ او را نفهمیدم و بار دیگر درخواست خویش تکرار کردم. معافا گفت: رفتن توبه بغداد و ورود بدان شهر از این درخواستی که میکنی بر من گران تر و سخت تر است. و ابوزکریا یزید بن محمد بن ایاس ازدی در کتاب طبقات العلماء آورده است که: محمد بن عبدالله بن عمار غامدی ازدی از عالمان موصل بود و در حدیث مردی فهیم بشمار میرفته و حدیث را تعلیل میکرده و بمنظور گردآوری آن به سیر و سیاحت در بلاد میپرداخته است. وی از هیثم و سفیان بن عیینه و عبدالله بن ادریس و محمد بن فضیل و عیسی بن یونس و ابواسامه و یحیی بن سعید قطان وکیع بن جراح و عبدالرحمن بن مهدی و ابومعویه سماع کرده است. ولادت وی بسال 162 و وفاتش در سال 241 هجری قمری بوده است. و ابوعبدالرحمن نسائی گفته است: محمد بن عبدالله بن عمار موصلی مردی ثقه و صاحب حدیث است. (از انساب سمعانی برگ 405 ب و برگ 406 الف)
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(اَ دا)
لغت نامه دهخدا
گویند: فلان امدی العرب، بزرگترین و اعلا و ابعد آنان (اعراب) در عزت و مرتبه و بزرگی. (ازناظم الاطباء) (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد)
(حَ)
لغت نامه دهخدا
ابن مخنف بن سلیم غامدی (عمری). ابن منده گوید: حدیث او را از ابن جریح نقل کرده اند که: در روز عرفه نزد پیغمبر رسیده، و صحیح آن است که عبدالرزاق و جز او از ابن جریح از عبدالکریم از حبیب بن مخنف از پدرش مخنف بن سلیم روایت کند. (الاصابه ج 1 ص 323). ابن عبدالبر گوید: حبیب بن مخنف عمری است و عسقلانی یک بار او را در زمرۀ صحابه و یک مرتبه در تابعین آورده به این اعتبار که او بواسطۀ پدرش از پیغمبر روایت دارد نه مستقلا. رجوع به الاصابه ج 2 ص 75 و الاستیعاب ج 1 ص 124 شود. عسقلانی او را حبیب بن مخنف بن سلیم بن حارث ازدی خوانده است. (لسان المیزان ج 2 ص 173)
نعت فاعلی از غدو، شیر بیشه، (منتهی الارب)، در بامداد رونده، رفت و آمد کننده، (اقرب الموارد)
(مِ)
لغت نامه دهخدا
بقول برخی نام پدر قبیله ای از جهینه و بگفتۀ برخی از یمن است و در صحاح آمده است:
الاهل اتاها علی نأیها
بمافضحت قومها غامد.
و غامد را نام پدر قبیله ای دانسته است و نام وی عمرو است و در بعض نسخ عمر آمده و صواب نیز همین است. عمر فرزند عبدالله و بگفته ای عبدبن کعب بن حرث بن کعب بن عبدالله بن مالک بن نصر بن ازد است. و در وجه اشتقاق این نام آراء مختلفی است. برخی گفته اند از این رو بدین نام ملقب شده است که امری را میان قوم خویش اصلاح کرده است و این گفتار ابن کلبی است و نص عبارت وی چنین است: زیرا وی امری را که میان او و عشیرۀ وی بوده پنهان کرده و آن را پوشیده است ’تغمد’، و بهمین سبب یکی از ملوک حمیر وی را (غامد) نامیده است. و این شعر را در بارۀ وی سروده اند:
تغمدت امراکان بین عشیرتی
فسمانی القیل الحضوری غامد
و برخی گفته اند کلمه غامد از غمود چاه مشتق است. اصمعی گفته است وجه اشتقاق غامد چنان نیست که ابن کلبی گفته است بلکه کلمه مزبور از غمود بئر اشتقاق یافته است که بمعنی فزونی آب چاه است و ابن اعرابی گفته است قبیلۀ مزبور را باید غامده خواندنه غامد، و این شعر را آورده است:
الاهل اتاها علی نأیها
بما فضحت قومها غامده.
(از تاج العروس).
ورجوع به حبیب السیر چ خیام ص 397 و عقدالفرید ج 4 ص 155 و البیان و التبیین ج 1 ص 208 و امتاع الاسماع ج 1 ص 501 شود
الاهل اتاها علی نأیها
بمافضحت قومها غامد.
و غامد را نام پدر قبیله ای دانسته است و نام وی عمرو است و در بعض نسخ عمر آمده و صواب نیز همین است. عمر فرزند عبدالله و بگفته ای عبدبن کعب بن حرث بن کعب بن عبدالله بن مالک بن نصر بن ازد است. و در وجه اشتقاق این نام آراء مختلفی است. برخی گفته اند از این رو بدین نام ملقب شده است که امری را میان قوم خویش اصلاح کرده است و این گفتار ابن کلبی است و نص عبارت وی چنین است: زیرا وی امری را که میان او و عشیرۀ وی بوده پنهان کرده و آن را پوشیده است ’تغمد’، و بهمین سبب یکی از ملوک حمیر وی را (غامد) نامیده است. و این شعر را در بارۀ وی سروده اند:
تغمدت امراکان بین عشیرتی
فسمانی القیل الحضوری غامد
و برخی گفته اند کلمه غامد از غمود چاه مشتق است. اصمعی گفته است وجه اشتقاق غامد چنان نیست که ابن کلبی گفته است بلکه کلمه مزبور از غمود بئر اشتقاق یافته است که بمعنی فزونی آب چاه است و ابن اعرابی گفته است قبیلۀ مزبور را باید غامده خواندنه غامد، و این شعر را آورده است:
الاهل اتاها علی نأیها
بما فضحت قومها غامده.
(از تاج العروس).
ورجوع به حبیب السیر چ خیام ص 397 و عقدالفرید ج 4 ص 155 و البیان و التبیین ج 1 ص 208 و امتاع الاسماع ج 1 ص 501 شود
(مِ)
لغت نامه دهخدا
غامد (من عسیر) ناحیه ای است در عربستان کوهستانی به ارتفاع 2321 متر. (حلل السندسیه ج 2 ص 111). و رجوع به قاموس الاعلام ترکی شود
(مِ)
لغت نامه دهخدا
چاه انباشته، کشتی پر از بار. (منتهی الارب). ازهری گوید: گمان میکنم کشتی تهی باشد مانند حفانه. (از تاج العروس)
ضعیف و نحیف و ناتوان. (برهان). ناتوان. (اوبهی). ناتوان و ضعیف و لاغر. (انجمن آرای ناصری) (آنندراج). در فرهنگ رشیدی نیز آمده است: غامی یعنی ناتوان و ضعیف:
استه و غامی شدم ز درد جدائی
هامی و وامی شدم ز خستن مهرب
رنگ رخ من چو غمروات شداز غم
موی سر من سپید گشت چو مترب.
منجیک (ازحاشیۀ فرهنگ اسدی نخجوانی).
کلمه غامی و چهار کلمه هامی و وامی و مترب و مهرب، در قطعۀ فوق از منجیک آمده است. این قطعه را تنها در حاشیۀ لغت نامۀ اسدی دست نویس مورخ (766 هجری قمری) متعلق به حاج محمدآقای نخجوانی دیدم بدین صورت: استه و غامی شدم... میگویند شاعری در زمان یکی از سلاطین [گویا صفویه گفت که من به عده ابیات خمسۀ نظامی شعر توانم گفت که هیچیک از آنها معنی نداشته باشد و از عهده برآمد. گمان می کنم منجیک قرنها پیش از آن شاعر در این قطعه دست به این کار زده است، و فضل تقدم هنر او راست. و هیچ تصور نمیکنم که این کلمات لهجه ای از لهجه های فارسی باشد چه گذشته از اینکه ریختها و صیغ فارسی نیست، در هیچ نظم و نثر قدیم و حدیث این زبان بار دیگر این کلمات دیده نشده است و من هیچ شبهه ندارم که سند جهانگیری و رشیدی و دیگر لغت نامه ها برای این پنج کلمه همین قطعۀ منجیک است. واﷲ اعلم. و رجوع به ابیب شود
استه و غامی شدم ز درد جدائی
هامی و وامی شدم ز خستن مهرب
رنگ رخ من چو غمروات شداز غم
موی سر من سپید گشت چو مترب.
منجیک (ازحاشیۀ فرهنگ اسدی نخجوانی).
کلمه غامی و چهار کلمه هامی و وامی و مترب و مهرب، در قطعۀ فوق از منجیک آمده است. این قطعه را تنها در حاشیۀ لغت نامۀ اسدی دست نویس مورخ (766 هجری قمری) متعلق به حاج محمدآقای نخجوانی دیدم بدین صورت: استه و غامی شدم... میگویند شاعری در زمان یکی از سلاطین [گویا صفویه گفت که من به عده ابیات خمسۀ نظامی شعر توانم گفت که هیچیک از آنها معنی نداشته باشد و از عهده برآمد. گمان می کنم منجیک قرنها پیش از آن شاعر در این قطعه دست به این کار زده است، و فضل تقدم هنر او راست. و هیچ تصور نمیکنم که این کلمات لهجه ای از لهجه های فارسی باشد چه گذشته از اینکه ریختها و صیغ فارسی نیست، در هیچ نظم و نثر قدیم و حدیث این زبان بار دیگر این کلمات دیده نشده است و من هیچ شبهه ندارم که سند جهانگیری و رشیدی و دیگر لغت نامه ها برای این پنج کلمه همین قطعۀ منجیک است. واﷲ اعلم. و رجوع به ابیب شود
(مِ دَ)
لغت نامه دهخدا
لقب عمر بن عبدالله که پدر قبیله ای است از یمن بدان جهت که اصلاح مهمی کرد همان قوم خود یا آن غامد است. (منتهی الارب). و رجوع به غامد شود
(مِ)
لغت نامه دهخدا
رادویانی در ترجمان البلاغه ص 97 از او آورده است:
تن نه همی باشد آگه ز جان
جان نه همی باشد آگه ز تن
تن نه همی باشد آگه ز جان
جان نه همی باشد آگه ز تن
(رِ)
لغت نامه دهخدا
ابن حارث الغامدی. مکنی به ابو مخارق. صحابی است و از پیغمبر (ص) روایت دارد. ابن السکن و ابوالقاسم بن عیسی او را در زمرۀ حمصیها می آورند. و روایت ’الفردوس سرهالجنه’ و ’خمری علیک نحرک’ از اوست. سلیم بن عامر و خالد بن سعدان (در اصابۀ معدان) و شریح بن عبید و ولیدبن عبدالرحمن الجرشی از وی روایت آرند. و گویند وی وقعۀ راهط را دریافته است. رجوع بکتاب الاستیعاب چ حیدرآباد ج 1 ص 109 و کتاب الاصابه چ مصر سنۀ 1323 ج 1 ص 289 شود
