معنی عرضی در لغت نامه دهخدا

منسوب به عَرَض.رجوع به عَرَض شود، در اصطلاح منطق، عارضی. مقابل جوهری. مقابل ذاتی. مقابل غریزی. مقابل طبیعی. کلی یا ذاتی بود یا عرضی، نه بر اطلاق، بل به اضافت با موضوعی که فرض کنند، و ممکن باشد که یک کلی به اضافت با موضوعی ذاتی بود و به واضافت با موضوعی دیگر عرضی، مانند ضاحک که به اضافت با انسان عرضی است و به اضافت به این ضاحک ذاتی. (از فرهنگ فارسی معین از اساس الاقتباس ص 21). عرضی اخص از عرض است، زیرا بیاض مثلاً عرض است و حال آنکه عرضی نیست. و ابیض عرض و عرضی است چنانکه شیخ الرئیس گوید. عرض مقابل جوهر است و غیر از عرضی است که مقابل ذاتی است. وجود اعراض غیر از موضوعات است و متأخر از آنها است. و عرضیت از صفات عقلیه است. (فرهنگ علوم عقلی، به نقل از دستورالعلماء و مجموعۀ دوم مصنفات باباافضل) : و فیه رطوبه عرضیه (فی الحماض) . (مفردات ابن البیطار).، - مقولات عرضی، نه مقوله اند در عرض. رجوع به عَرَض شود

معنی عرضی در لغت نامه دهخدا

نوعی از جامه. (منتهی الارب). یکی نوع جامه. (ناظم الاطباء)، بعضی مرافق سرای و خانه. (لغت عراقی است). (منتهی الارب). آن چیز که در خانه موجب آسایش باشد مانند آبریز. (ناظم الاطباء)

معنی عرضی در لغت نامه دهخدا

منسوب به عَرض. افقی. مقابل طولی. رجوع به عرض شود، عرضه داشت و تذکار و اظهار عاجزانه. (ناظم الاطباء)

معنی عرضی در لغت نامه دهخدا

نسبت است به عرض، که آن شهر کوچکی است در صحرا بین فرات و دمشق، از اعمال حلب. و چند تن از دانشمندان بدانجا منسوبند که از آن جمله است ابوالحارث عبدالوهاب بن ضحاک عرضی. (از اللباب فی تهذیب الانساب). و رجوع به معجم البلدان شود

معنی عرضی در لغت نامه دهخدا

آنکه بر زین نشستن و ثبات نتواند. (منتهی الارب). کسی که بر روی زین سست نشسته باشد. (ناظم الاطباء). کسی که بر زین، محکم ننشیند. (از اقرب الموارد)، شتر که در رفتار سرکشی کند، بدان جهت که ریاضتش کامل نشده. گویند بعیر عرضی، یعنی صعب و سخت. (از منتهی الارب). سرکش و گردنکش. (ناظم الاطباء). شتر که در راه رفتن خود خم شود، بدان جهت که تربیتش هنوز کامل نشده است. (از اقرب الموارد)، شتری که به یک طرف تکیه کرده باشد بواسطۀ شکستگی. (ناظم الاطباء)