- عجفی (عَ فا)
لاغر، یقال قوم عجفی و نسوه عجفی. (منتهی الارب)
معنی عجفی - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
(عَ جَ)
لغت نامه دهخدا
باشندۀ عجم هرچند که از عرب باشد. (منتهی الارب). منسوب به عجم. (منتهی الارب) (اقرب الموارد). نسبت است به عجم و بلاد فارس. (لباب) ، آنکه سخن پیدا گفتن نتواند. (منتهی الارب). من جنسه العجم و ان أفصح. (اقرب الموارد) :
راهروان عربی را تو ماه
تاجوران عجمی را تو شاه.
نظامی.
بردی دل من ای جان چون با تو کنم دعوی
خود را عجمی سازی انکار کنی حالی.
عطار.
پادشاهی با غلام عجمی در کشتی نشسته بود. (گلستان)
راهروان عربی را تو ماه
تاجوران عجمی را تو شاه.
نظامی.
بردی دل من ای جان چون با تو کنم دعوی
خود را عجمی سازی انکار کنی حالی.
عطار.
پادشاهی با غلام عجمی در کشتی نشسته بود. (گلستان)
(عَجْ جَ)
لغت نامه دهخدا
عثمان بن علی بن شراف العجلی، مکنی به ابوسعد از اهل بنج دیه است. وی فقیهی فاضل بوده. فتوی میداد. نزد قاضی حسین المروالروذی فقه آموخت واز جماعتی حدیث شنید. در حدود سال 440 هجری قمری متولد شد و در سال 526 درگذشت. (از اللباب ج 2 ص 124)
(عَ لی ی)
لغت نامه دهخدا
نسبت است به عجل بن لجیم بن صعب بن علی بن بکر بن وائل. رجوع به عجل بن لجیم و اللباب ج 2 ص 124 شود
(عَ لا)
لغت نامه دهخدا
زن شتاب کار. ج، عجالی ̍. (منتهی الارب) (آنندراج) ، کمان تیرزودگذر. (منتهی الارب). قوس عجلی، ای سریعه السهم
(عَ)
لغت نامه دهخدا
دختر علقمه السعدی است. وی از زنان فصیح جاهلیت بود و نخستین کس است که مثل مشهور ’کل فتاه بابیها معجبه’ بگفت. (از الاعلام زرکلی وفیات الاعیان و امثال المیدانی)
(عَ جِ جَ)
لغت نامه دهخدا
نسبت است به عجس، مؤلف لباب آرد: و بگمان من دهی است از دهات عسقلان. (از اللباب ج 2 ص 123)
(عَجْ جَ)
لغت نامه دهخدا
ذاکربن شیبه العسقلانی العجسی. از ابی عصام روادبن الجراح روایت کند و ابوالقاسم ابطرانی در ده عجس از وی حدیث شنید. (از اللباب ج 2 ص 123)
(عَ جَ)
لغت نامه دهخدا
ابن عثمان سعد بن عبدالله بن ابی رجاء العجبی الانباری معروف به ابن عجب. از هشام بن عمار و ابی عمرالدوری المقری و جز آنان روایت کند و ابوبکر شافعی و ابوبکر الاسماعیلی و ابن مخلد و جز آنان از وی روایت دارند. وی به سال 298 هجری قمری در جمادی الاّخره به انبار درگذشت. (از اللباب ج 2 ص 122)
(عُ)
لغت نامه دهخدا
منسوب به عرف. رجوع به عرف شود. مقابل شرعی. (یادداشت مرحوم دهخدا) ، آنچه بر فعل متوقف باشد چون مدح و ثنا. (از تعریفات جرجانی) ، مبالغه شده، معروف، جمعشده و زیاد گشته، متجاوز، عمومی. (ناظم الاطباء)
(عَ رَ)
لغت نامه دهخدا
زنفل بن شداد عرفی. از روات حجاز و ساکن عرفه بود. وی از ابن ابی ملیکه روایت کرده است و ابوالحجاج و نصر بن طاهر از او روایت کرده اند. (از معجم البلدان). و رجوع به اللباب فی تهذیب الانساب شود
(عَ جَ کُ لَ)
لغت نامه دهخدا
دهی است از بخش سراسکند شهرستان تبریز. دارای 497 تن سکنه. آب آن از رودخانه. محصول آن غلات و حبوبات است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)
(عُ)
لغت نامه دهخدا
منسوب به عنف. سخت و درشت و ستمی و ظلمی و اجباری. و بصورت مؤنث (عنفیه) نیز آید.
- تکالیف عنفی (عنفیه) ، امور اجباری و دشوار که به ظلم و ستم و جبر بر کسی وارد گردد. (از ناظم الاطباء)
- تکالیف عنفی (عنفیه) ، امور اجباری و دشوار که به ظلم و ستم و جبر بر کسی وارد گردد. (از ناظم الاطباء)
(عَ زَ)
لغت نامه دهخدا
یحیی بن عبدالله بن محمد بن احمد بن محمد لخمی عزفی، مکنی به ابوعمر. از امیران سبته بود و به سال 677 ه. ق. متولد شد و در سال 710 با او بیعت شد و بسال 719 درگذشت. عزفی مردی فقیه و فاضل و شجاع بود و خطی خوش داشت. (از الاعلام زرکلی از ازهارالریاض و الدرر الکامنه)
(عَ)
لغت نامه دهخدا
محمد بن محمد عوفی بخاری، ملقب به سدیدالدین یا نورالدین. از دانشمندان و نویسندگان مشهور ایران در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری است. وی از اعقاب عبدالرحمان بن عوف از صحابۀ رسول بود و بهمین سبب خاندان او به عوفی شهرت داشت. ولادتش در بخارا در اواسط نیمۀ دوم قرن ششم هجری اتفاق افتاد و تحصیلات او در همان شهر صورت گرفت و آنگاه به بسیاری از بلاد ماوراءالنهر و خراسان و سیستان سفر کرد و به دیدار فضلای مشهور آن بلاد توفیق یافت. عوفی تا اواخر دورۀ قدرت سلطان محمد خوارزمشاه در خراسان و ماوراءالنهر به سر میبرد و در ضمن ملاقات بارجال به جمعآوری اطلاعات ذیقیمت خود که در کتابهای خویش ثبت کرده است مشغول بود. و در اوان حملۀ مغول ازماوراءالنهر و خراسان گریخته به بلاد سند رفت. عوفی در مدت توقف یا سیاحت در خراسان و ماوراءالنهر بخدمت امرا و علما تقرب حاصل کرد و مدتی از ملازمان دربار قلج طمغاج خان ابراهیم و پسرش قلج ارسلان خاقان نصرهالدین عثمان بن ابراهیم گشت. بعد از فرار به سند خدمت ناصرالدین قباجه (متوفی بسال 625 هجری قمری) از ممالیک غوریه را اختیار کرد و در همین مدت کتاب لباب الالباب رابنام وزیر او عین الملک فخرالدین حسین بن شرف الملک تصنیف کرد، و نیز بفرمان همین پادشاه شروع بتألیف جوامعالحکایات نمود و پس از غرق شدن ناصرالدین قباجه بسال 625 عوفی بخدمت شمس الدین التتمش درآمد و علی الخصوص بخدمت وزیر او نظام الملک قوام الدین محمد بن ابی سعد الجنیدی اختصاص و در دهلی اقامت یافت و کتاب ’جوامعالحکایات و لوامعالروایات’ را که در عهد ناصرالدین قباجه شروع نموده بود در حدود سال 630 بنام این وزیر تمام کرد، و بعد ازین تاریخ از زندگی او اطلاعی در دست نیست. برای اطلاع بیشتر به شرح احوال عوفی رجوع به مآخذ ذیل شود: تاریخ ادبیات در ایران تألیف صفا ج 2 ص 1026، مقدمۀ محمد قزوینی بر ج 1 از کتاب لباب الالباب چ لیدن، مقدمۀ معین بر جوامعالحکایات چ تهران
(عَ لَ)
لغت نامه دهخدا
از علف، نوعی پارچه است.
- ابریشم علفی، پارچه ای که از ابریشم مصنوعی (غیرطبیعی) ساخته شده باشد
- ابریشم علفی، پارچه ای که از ابریشم مصنوعی (غیرطبیعی) ساخته شده باشد
عفوکننده، (اقرب الموارد)، بخشنده، (منتهی الارب)، رائد، (اقرب الموارد)، خواهندۀ رزق و فضل و غیره، (منتهی الارب) (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء)، طالب معروف و احسان، (مهذب الاسماء)، ناپدید و نیست و مندرس کننده، (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج)، وارد، فرودآینده، درازموی، (منتهی الارب) (آنندراج) (اقرب الموارد)،
مهمان، (اقرب الموارد) (منتهی الارب)، شوربای در دیگ عاریتی باز انداخته، (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)، آنچه در دیگ عاریتی بجا گذارند از مرق و آن اجرت گونه بود دیگ عاریتی را، (از اقرب الموارد)، باقی طعام در دیگ، (منتهی الارب) (آنندراج)، ج، عفاه و عفی و عافیه، (اقرب الموارد)
مهمان، (اقرب الموارد) (منتهی الارب)، شوربای در دیگ عاریتی باز انداخته، (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)، آنچه در دیگ عاریتی بجا گذارند از مرق و آن اجرت گونه بود دیگ عاریتی را، (از اقرب الموارد)، باقی طعام در دیگ، (منتهی الارب) (آنندراج)، ج، عفاه و عفی و عافیه، (اقرب الموارد)
(عَ)
لغت نامه دهخدا
منسوب است به عبدالرحمان بن عوف زهری که فرزندان او ’عوفیون’ خوانده میشدند، منسوب به عوف بن سعد بن ظرب. ابوسلیمان یحیی بن یعمر قاضی عوفی، بدین نسبت شهرت دارد و قاضی مرو بوده است، منسوب به عوف بن سعد بن ذبیان است که بطن بزرگی را تشکیل میدادند. (از اللباب فی تهذیب الانساب)
گیاهی، گیاهباف منسوب به علف، نوعی پارچه است. یا ابریشم علفی. پارچه ای که از ابریشم مصنوعی سازند
دانا جزتازی هرچند که کند زبان نباشد، کاهیده (اعجمی) کند زبان منسوب به عجم غیر عرب (مطلقا)، ایرانی (خصوصا)، بیخبر غافل
آبیاب، دراز موی، درآینده میهمان، روزی جوی، دهش، بخشیده، نیست کننده آمرزنده عفو کننده گناه جمع عفات
