معنی عاقلان - جستجوی لغت در جدول جو

عاقلان

لغت نامه دهخدا

عاقلانه

خردمندانه، همچون عاقلان مانند عاقلان

فرهنگ فارسی عمید

عسقلان

(عَ قَ)

عسقلان الرأس، قسمت اعلی و بالای سر. (از منتهی الارب) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

عسقلان

(عَ کَ)

دهی است به بلخ، یا محله ای است. (منتهی الارب). قریه ای است از قرای بلخ، یا محله ای است از محله های آنجا. (از معجم البلدان). نام محله ای است از محله های بلخ، و آنکه آن را از قرای آنجا دانسته است خطا است. (از اللباب فی تهذیب الانساب)

لغت نامه دهخدا

عاقلات

(قِ)

جمع واژۀ عاقله. رجوع به عاقله شود

لغت نامه دهخدا

باقلان

نام جایی است. (غیاث اللغات)

لغت نامه دهخدا

عاقلانه

(قِ نَ / نِ)

خردمندانه. زیرکانه. (ناظم الاطباء). بمانند عاقلان. عاقل وار: دیوانه... آغاز سخن عاقلانه کرد چنانکه مردم را گمان افتاد که وی بهتر گشت از دیوانگی. (نوروزنامه)

لغت نامه دهخدا

عقالان

(عِ)

تثنیۀ عقال. رجوع به عقال شود، زکات و صدقۀ دو سال: علی بنی فلان عقالان، بر آنها صدقۀ دو سال است. (ازمنتهی الارب) (از اقرب الموارد). رجوع به عقال شود

لغت نامه دهخدا

عاقلانه

دانا یانه هشیارانه بخردانه همچون عاقلان خردمندانه: دیوانه ... آغاز سخن عاقلانه کرد چنان که مردم را گمان افتاد که وی بهتر گشت از دیوانگی. خردمندانه، زیرکانه، عاقل وار

فرهنگ لغت هوشیار

عاملان

کرتاران کار داران کار گزاران

فرهنگ لغت هوشیار

عاقلات

جمع عاقله، زنان آرایشگر پردازندگان خونبها مونث عاقل جمع عاقلات عواقل، زن مشاطه، خویشان و نزدیکان قتال (غیر مکلف به علت سفاهت یا عدم بلوغ و غیره) که دیه مقتول را بین ایشان قسمت کنند. توضیح اصطلاح دیت (دیه) بر عاقله است به همین معنی است: چون بر حق و روز آجله است گر خطایی شد دیت بر عاقله است (مثنوی) ولی غالبا آن را به اشتباه استعمال کنند و عاقله را به معنی عاقل و خردمند می پندارند و های بعد از لام را با هایی اشتباه می کنند که در گفتار عامیانه برای معارفه آورند و فی المثل گویند: راستست که فلان خطا کرده اما شما باید عفوش کنید که دیه با عاقله است، قوه ای که به سبب آن انسان درک معانی مجرده جزئیه کند

فرهنگ لغت هوشیار