- زیادگی (دَ / دِ)
افزونی و بسیاری. (ناظم الاطباء)
معنی زیادگی - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
زیادبن احمد بن مسلم الزیادی، مکنی به ابوالفضل، او فرزند امیر ابوجعفر زیادی و در آخر عهد سامانیان والی بیهق بود و هر کرا از عمال دیوان وفات رسیدی از ترکۀ او مالی افزون از آنچه که رسم بود طلب کردی و نیز در بیهق هرکه بمردی از ترکۀ او چیزی خواستی اگرچه ورثۀ دیگربودندی، و چون نوبت به سلطان محمود رسید آن ظلم برانداخت، ابوالفضل در خدمت امیر ابوعلی سیمجور و امیر ابوالقاسم بود، او را با ایشان بگرفتند و حبس کردند و چون او را پیش سلطان محمود آوردند محمود او را رهاکرد و در آن وقت که سلطان محمود به ولایت کابل رفت تا حق خویش از برادر خویش اسماعیل سبکتکین بستاند امیر زیاد را نیابت خویش داد در امارت خراسان و دارالملک نیشابور به وی سپرد (بسال 388 هجری قمری) و در این وقت امیر ابوسعید سیمجور قصد نیشابور کرد امیر زیاد او را بگرفت و حبس کرد و فتنه بنشاند، سپس میان حمید بن مهدی نایب امیر قابوس و زیاد منازعت و جنگ درگرفت، زیاد اسیر شد و به گرگان منتقل گردید و در ذی قعده 391 در آنجا درگذشت، (از تاریخ بیهق صص 130 - 131)
فاضل، فضول، و بمعنی بسیاری غلط است، (یادداشت بخط مرحوم دهخدا)، چیز اضافی و مخل و بی مصرف یا خارج از حد، گویند: ’پشت دست فلان کس که زخم بود گوشت زیادی آورده است’، (فرهنگ عامیانۀ جمال زاده)، در تداول عوام فارسی زبانان، فضله:
من زینب زیادیم، دختر ملاهادیم
آمدم از شاه پول استانم، پول چادر چاقچور استانم،
(یادداشت بخط مرحوم دهخدا)،
،
کثرت و فراوانی و بسیاری و افراط، (ناظم الاطباء)
من زینب زیادیم، دختر ملاهادیم
آمدم از شاه پول استانم، پول چادر چاقچور استانم،
(یادداشت بخط مرحوم دهخدا)،
،
کثرت و فراوانی و بسیاری و افراط، (ناظم الاطباء)
(دَ / دِ)
لغت نامه دهخدا
حالت و کیفیت زاده (زاییده). زاییدگی. ولادت. تولد. و در ترکیبات آید چون: مردم زادگی. کیان زادگی. آقازادگی، حرام زادگی. حلال زادگی. رجوع به این ترکیبات و زادو زادن شود، مخفف آزادگی:
آنکه در بستان و باغ زادگی و آزادگیست
سوسن آزاده و آزاده سرو سرفراز.
سوزنی
آنکه در بستان و باغ زادگی و آزادگیست
سوسن آزاده و آزاده سرو سرفراز.
سوزنی
حالت و کیفیت پیاده مقابل سواری: تو مرا اگر پیاده ام منکوه که مرا از پیادگی گله نیست. (انوری)
اضافی، زاید، فرط، فزونی، کثرت، مازاد، مزید، وفور
متضاد: کمی
متضاد: کمی
استبداد، سوء استفاده
