معنی دوائر در لغت نامه دهخدا

جَمعِ واژۀ دائره. (ناظم الاطباء) (آنندراج) (غیاث) (از اقرب الموارد). جَمعِ واژۀ دایره. (یادداشت مؤلف). رجوع به دائره و دایره شود.، - دوائر ازمان، مدارات روزانه را گویند. (از کشاف اصطلاحات الفنون).، - دوائر فلکی، دوایر عظام، یعنی دایره های کلان که فلک را تنصیف می نمایند و همگی ده اند:، اول - دایرۀ معدل النهار.، دوم - دایرۀ منطقهالبروج.، سوم - دایرۀ مارّه بالاقطاب الاربعه.، چهارم - دایرۀ میل.، پنجم - دایرۀ عرض.، ششم - دایرۀ افق.، هفتم - دایرۀ نصف النهار.، هشتم - دایرۀ اول السموات.، نهم - دایرۀ ارتفاع.، دهم - دایرۀ وسط السماء الرؤیه.، و سوای اینها دوائر صغارند، یعنی دایره های کوچک که فلک را برابر دونیم نمی سازند و آنها بسیارند. (غیاث) (آنندراج).،، (اصطلاح دیوان) دایره ها. شعبه ها. قسمتهای اداری.، - دوائر سرکار، (اصطلاح دیوان) در دوران صفویه، قسمت اعتبارات که عواید ولایت تحت نظارت وی گرد می آمده. (از سازمان اداری حکومت صفویه ص 213). رجوع به دایره شود.،، (اصطلاح عروض) دایره های عروضی. دوایر عروضی. رجوع به دوایر عروضی شود

معنی دوائر - جستجوی لغت در جدول جو

دوائر

لغت نامه دهخدا

دوائر

فرهنگ لغت هوشیار

دوار

هر چیزی که گرد خود یا گرد چیز دیگر بچرخد و دور بزند، گردنده

فرهنگ فارسی عمید

دوار

سرگیجه، حالتی که شخص تصور می کند تمام چیزها دور او می چرخد

فرهنگ فارسی عمید

دوایر

دایره ها، شکل مسطح گردی که همه های نقاط آن از مرکز به یک فاصله باشند، خطوط گرد که دور چیزی را احاطه کرده باشد، پرهون ها، چنبرها، حلقه ها، باتره ها، تبوراک ها، دف ها، محدوده ها، جمع واژۀ دایره

فرهنگ فارسی عمید

نوائر

(نَ ءِ)

جمع واژۀ نائره. رجوع به نائره شود

لغت نامه دهخدا

دوایر

(دَ یِ)

جمع واژۀ دایره. دایره ها. (ناظم الاطباء). رجوع به دوایر و دایره شود

لغت نامه دهخدا

دوائح

(دَ ءِ)

جمع واژۀ دائحه. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). جمع واژۀ دائحه، به معنی درخت بلند و بزرگ. (آنندراج). رجوع به دائحه شود

لغت نامه دهخدا

دوائس

(دَ ءِ)

جمع واژۀ دائس. (آنندراج) : أتتهم الخیل دوائس، یعنی یکی بعد از دیگری آمدند آنها را اسبان. (منتهی الارب) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). رجوع به دائس شود

لغت نامه دهخدا

دوائی

(دَ)

دوایی. به زیادت یاء مزیدعلیه، و این تصرف فارسیان متأخر است و در قدیم نبود. (از آنندراج) (از غیاث). منسوب به دوا. طبی. (ناظم الاطباء). دارویی. منسوب و مربوط به دوا. که خاصیت دارو دارد. رجوع به دارویی شود، معتاد به الکل. الکلی

لغت نامه دهخدا

دواسر

(دُ وا سِ)

شتر بزرگ هیکل توانای قوی جثه. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

دنائر

(دَ ءِ)

جمع واژۀ دینار. (آنندراج). رجوع به دینار و دنانیر شود

لغت نامه دهخدا

عوائر

(عَ ءِ)

گروه ملخ از هر گونه. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

دائر

(ءِ)

گردگرد. گردنده. گردان. گردش کننده. (آنندراج) ، صاحب کشاف اصطلاحات الفنون آرد: نزد اهل هیئت قوسی از مدار روزانۀ ستاره را نامندکه در میان مرکز ستاره و دائرۀ افق قرار دارد و عبدالعلی بیرجندی در هیئت فارسی گفته است: و از مدار یومی کوکب آنچه میان مرکز کواکب و افق واقع شود آن رادائر گویند - انتهی. و آن بر دو قسم است: دائر شبانه و دائر روزانه و هر یک نیز بر دو بخش است: دائر گذشته و دائر باقی که دایر آینده نیز گویند. و رجوع به کشاف اصطلاحات الفنون و تفصیل آن شود، مقابل بایر: زمینی دائر، زیر کشت که در آن کشت شود. مقابل زمین بایر، ناکشته. و نیز رجوع به دایر شود

گِردگَرد. گردنده. گردان. گردش کننده. (آنندراج) ، صاحب کشاف اصطلاحات الفنون آرد: نزد اهل هیئت قوسی از مدار روزانۀ ستاره را نامندکه در میان مرکز ستاره و دائرۀ افق قرار دارد و عبدالعلی بیرجندی در هیئت فارسی گفته است: و از مدار یومی کوکب آنچه میان مرکز کواکب و افق واقع شود آن رادائر گویند - انتهی. و آن بر دو قسم است: دائر شبانه و دائر روزانه و هر یک نیز بر دو بخش است: دائر گذشته و دائر باقی که دایر آینده نیز گویند. و رجوع به کشاف اصطلاحات الفنون و تفصیل آن شود، مقابل بایر: زمینی دائر، زیر کشت که در آن کشت شود. مقابل زمین بایر، ناکشته. و نیز رجوع به دایر شود

لغت نامه دهخدا

دوار

(دَوْ وا)

زندانی به یمامه. (از منتهی الارب) (از معجم البلدان) (از آنندراج) (از ناظم الاطباء)
نام شهری به سیستان. کوره ای است در سجستان. (یادداشت مؤلف)

لغت نامه دهخدا

دوار

(دَوْ / دُوْ وا)

کعبه، شرفها الله تعالی. (منتهی الارب) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). کعبه بدان سبب که حاجیان به دور آن می گردند. (از اقرب الموارد). رجوع به کعبه شود

لغت نامه دهخدا

دوار

(دَ)

مخفف دوّار. سخت چرخان و گردان. (یادداشت مؤلف) :
تو برون شو هم ز افلاک دوار
وآنگهی نظاره کن آن کار و بار.
مولوی.
رجوع به دوّار شود

لغت نامه دهخدا

دوار

(اِ تِ)

گشتن سر به علتی. (منتهی الارب) (از آنندراج) (از غیاث). گردیدن سر. (یادداشت مؤلف) ، گیجی. سرگیجه. گیج خوردن سر. سرآل. اوام. کاتوره. سرگردا. چرخ خوردن سر. گردیدن سر. گشتن سر. سرگردانی. سرگردایی. دوام. سرگردش. پیچیدن سر. نام بیماریی که به فارسی آنرا سرگردا و سرگیجه گویند. نام بیماریی که در آن بیمار پیرامون خود را گردان بیند و چشم او سیاهی کند و ایستادن نتواند و چون بایستد بیفتد. (یادداشت مؤلف). گردش سر. (زمخشری). سر گشتن که به تازی دوار گویند. سدر. (ذخیرۀ خوارزمشاهی). علتی است که مردم را چنان نماید که جهان گرد او می گردد و سر و دماغ او نیز می گردد. (ذخیرۀ خوارزمشاهی) (از کشاف اصطلاحات الفنون) (از اقرب الموارد). گردش سر و سرگیجه. (از ناظم الاطباء) ، چرخش. گردش. (یادداشت مؤلف) :
پس حکیمان گفته اند این لحنها
از دوار چرخ بگرفتیم ما.
مولوی
گردیدن با کسی، نگریستن در کار که چگونه سرانجام دهد آن را. (منتهی الارب)

گشتن سر به علتی. (منتهی الارب) (از آنندراج) (از غیاث). گردیدن سر. (یادداشت مؤلف) ، گیجی. سرگیجه. گیج خوردن سر. سرآل. اوام. کاتوره. سرگردا. چرخ خوردن سر. گردیدن سر. گشتن سر. سرگردانی. سرگردایی. دُوام. سرگردش. پیچیدن سر. نام بیماریی که به فارسی آنرا سرگردا و سرگیجه گویند. نام بیماریی که در آن بیمار پیرامون خود را گردان بیند و چشم او سیاهی کند و ایستادن نتواند و چون بایستد بیفتد. (یادداشت مؤلف). گردش سر. (زمخشری). سر گشتن که به تازی دوار گویند. سَدَر. (ذخیرۀ خوارزمشاهی). علتی است که مردم را چنان نماید که جهان گرد او می گردد و سر و دماغ او نیز می گردد. (ذخیرۀ خوارزمشاهی) (از کشاف اصطلاحات الفنون) (از اقرب الموارد). گردش سر و سرگیجه. (از ناظم الاطباء) ، چرخش. گردش. (یادداشت مؤلف) :
پس حکیمان گفته اند این لحنها
از دوار چرخ بگرفتیم ما.
مولوی
گردیدن با کسی، نگریستن در کار که چگونه سرانجام دهد آن را. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

کوائر

(کَ ءِ)

جمع واژۀ کواره (ک / ک ر) . (منتهی الارب) (اقرب الموارد). رجوع به کواره شود

لغت نامه دهخدا