درختی است بزرگ با گل زرد و برگ خاردار و میوه ای چون شاخهای دفلی پررطوبت و چون برسد از آن پشه بیرون آید و بدین جهت آن را درخت پشه می گویند. (تذکرۀ ضریر انطاکی ص 156)
درختی است بزرگ با گل زرد و برگ خاردار و میوه ای چون شاخهای دفلی پررطوبت و چون برسد از آن پشه بیرون آید و بدین جهت آن را درخت پشه می گویند. (تذکرۀ ضریر انطاکی ص 156)
برادر، برای مثال از پدر چون خواستندش دادران / تا برندش سوی صحرا یک زمان (مولوی - ۹۵۲)، دوست صمیمی که مانند برادر باشد، برای مثال تلخ خواهی کرد بر ما عمر ما / کی بر این می دارد ای دادر تو را؟ (مولوی - ۱۰۰۴) دادگر دادر آسمان: خدای تعالی
برادر، برای مِثال از پدر چون خواستندش دادران / تا بَرَندش سوی صحرا یک زمان (مولوی - ۹۵۲)، دوست صمیمی که مانند برادر باشد، برای مِثال تلخ خواهی کرد بر ما عمر ما / کی بر این می دارد ای دادر تو را؟ (مولوی - ۱۰۰۴) دادگر دادر آسمان: خدای تعالی
فردرها، کلون ها، چوبهایی به شکل مکعب مستطیل که برای بستن در، بر پشت آن نصب می شود، فانه ها، پانه ها، فهانه ها، تنبه ها، مدنگ ها، بسکله ها، کلندها، فروندها، فلجم ها، کلیدان ها، جمع واژۀ فردر
فردرها، کُلون ها، چوبهایی به شکل مکعب مستطیل که برای بستن در، بر پشت آن نصب می شود، فانه ها، پانه ها، فَهانه ها، تَنبه ها، مَدَنگ ها، بَسکَله ها، کُلَندها، فَروَندها، فَلجَم ها، کلیدان ها، جمعِ واژۀ فردر
برادر، اخ. برادر به لهجۀ مردم ماوراءالنهر. (برهان). شقیق. (نصاب) : اندر آن وقت که تعلیم همی کرد مرا دادری چند کرت مدخل ماشأالله. انوری. لبیب، عاقل و غمر و غبی و غافل، گول شقیق دادر و ردو رفیق و صاحب، یار. فراهی (نصاب الصبیان ص 11). آن ضیاء بلخ خوش الهام بود دادر آن تاج شیخ اسلام بود. مولوی. تلخ خواهی کرد بر ما عمر ما که بر این میدارد ای دادر ترا. مولوی. از پدر چون خواستند آن دادران تابرندش سوی صحرا یک زمان. مولوی. شله از مردان بکف پنهان کند تا که خود را دادر ایشان کند. مولوی. - هفت دادران، هفت برادران که بنات النعش باشد. ، دوست. (برهان). شفیق. (نصاب)
برادر، اخ. برادر به لهجۀ مردم ماوراءالنهر. (برهان). شقیق. (نصاب) : اندر آن وقت که تعلیم همی کرد مرا دادری چند کرت مدخل ماشأالله. انوری. لبیب، عاقل و غمر و غبی و غافل، گول شقیق دادر و ردو رفیق و صاحب، یار. فراهی (نصاب الصبیان ص 11). آن ضیاء بلخ خوش الهام بود دادر آن تاج شیخ اسلام بود. مولوی. تلخ خواهی کرد بر ما عمر ما که بر این میدارد ای دادر ترا. مولوی. از پدر چون خواستند آن دادران تابرندش سوی صحرا یک زمان. مولوی. شله از مردان بکف پنهان کند تا که خود را دادر ایشان کند. مولوی. - هفت دادران، هفت برادران که بنات النعش باشد. ، دوست. (برهان). شفیق. (نصاب)
ده کوچکی است از دهستان هیدوج بخش سوران شهرستان سراوان، واقع در 34هزارگزی جنوب خاوری سوران و 15هزارگزی خاور راه مالرو ایرافشان به سوران. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)
ده کوچکی است از دهستان هیدوج بخش سوران شهرستان سراوان، واقع در 34هزارگزی جنوب خاوری سوران و 15هزارگزی خاور راه مالرو ایرافشان به سوران. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)
از این دربه آن در. دری بعد در دیگر. دری متصل به در دیگر. متصل. پیوسته. مجاور. (ناظم الاطباء) ، از درهای مختلف. از همه درها. خانه بخانه: همی دربدر خشک نان بازجست مر او را همان پیشه بود از نخست. ابوشکور. پرده در پرده و آهنگ در آهنگ چو مرغ دم بدم ساخته و دربدر آمیخته اند. خاقانی. من شده چون عنکبوت در پی آن دربدر بانگ کشیده چو سار از پی این جابجا. خاقانی. در فغان و جستجو آن خیره سر هر طرف پرسان و جویان دربدر. مولوی. همچو زنبور دربدر پویان هر کجا طعمه ای بود مگسی است. سعدی. - دربدر دنبال کسی گشتن یا گردیدن، تفحص تمام و جستجویی تام کردن. پژوهشی بی رد انجام دادن. از این سوی و آن سوی در جستجوی کسی رفتن: دربدر هر ماه چون گردد قمر دیده شاید آن هلال ابروی تو. خاقانی. ، بی خانمان. بی خانه. بی جای. آواره. آنکه منزلی معلوم و معین ندارد. بدبختی که خانه و اقامتگاه ندارد. آنکه خانه ندارد و هر روز به جایی دیگر مسکن طلبد. بی سامان. مفلس. پریشان. بی منزل و مأوی ̍. خانه بدوش. سرگردان: در طلبت کار من خام شد از دست هجر چون سگ پاسوخته دربدرم لاجرم. خاقانی. سخا بمرد و مرا هرکه دید از غم و درد گریست بر من و حالم چو دید دربدرم. خاقانی. دلی که دید که پیرامن خطر می گشت چو شمع زار و چو پروانه دربدر می گشت. سعدی. - دربدر شدن،بی خانمان گشتن. آواره شدن. پریشان شدن. بی منزل و مأوی شدن. خانه بدوش گردیدن. سرگردان شدن: دربدر شدی زینب، بی پسرشدی زینب، خونجگر شدی زینب، فکرروز فردا کن. (از شعرهای شبیه خوانی در نوحه). - دربدرشده، بی خانمان. آواره. - دربدر کردن، آواره کردن. بی خانمان کردن. پریشان ساختن: مرا سیلاب محنت دربدر کرد تو رخت خویشتن برگیر و برگرد. نظامی. ، فصل به فصل. نکته به نکته. بخش به بخش. باب به باب. بجزئیات. بجزء. بجزئیاته. مو به مو. جزء به جزء. تماماً. کلمه به کلمه. طابق النعل بالنعل: ز گفتار ایرانیان پس خبر به کیخسرو آمدهمه دربدر. فردوسی. شود بر جهان پادشا سر بسر بیابد سخنها همه دربدر. فردوسی. یکی نامه بنوشت نزد پدر همه یاد کرد اندرو دربدر. فردوسی. هم آنگه که شد جهن پیش پدر بگفت آن سخنها همه دربدر. فردوسی. چنان چون ز تو بشنوم دربدر به شعر آورم داستان سر بسر. فردوسی. ز من بشنو این داستان سربسر بگویم ترا ای پسر دربدر. فردوسی. چو گیو اندرآمد به پیش پدر همی گفت پاسخ همه دربدر. فردوسی. بگفت این سخن پهلوان با پسر که برخوان به پیران همه دربدر. فردوسی. چو بشنید بنشست پیش پدر بگفت آنچه بشنید ازو دربدر. فردوسی. پیامی فرستم بنزد پدر بگویم بدو این سخن دربدر. فردوسی. بگفتش بر از این سخن دربدر که دشمن چه سازد همی با پسر. فردوسی. بگویم کنون گفت من سربسر اگر یادگیری ز من دربدر. فردوسی. چنین گفت مر گیو را کای پدر نگفتم ترا من همه دربدر. فردوسی. همی خواندند آفرین سر بسر ابرپهلوان زمین دربدر. فردوسی. ، بسیار مسافرت رفتن بر اثر مأموریت یا سایر علل. (فرهنگ لغات عامیانه)
از این دربه آن در. دری بعد در دیگر. دری متصل به در دیگر. متصل. پیوسته. مجاور. (ناظم الاطباء) ، از درهای مختلف. از همه درها. خانه بخانه: همی دربدر خشک نان بازجست مر او را همان پیشه بود از نخست. ابوشکور. پرده در پرده و آهنگ در آهنگ چو مرغ دم بدم ساخته و دربدر آمیخته اند. خاقانی. من شده چون عنکبوت در پی آن دربدر بانگ کشیده چو سار از پی این جابجا. خاقانی. در فغان و جستجو آن خیره سر هر طرف پرسان و جویان دربدر. مولوی. همچو زنبور دربدر پویان هر کجا طعمه ای بود مگسی است. سعدی. - دربدر دنبال کسی گشتن یا گردیدن، تفحص تمام و جستجویی تام کردن. پژوهشی بی رد انجام دادن. از این سوی و آن سوی در جستجوی کسی رفتن: دربدر هر ماه چون گردد قمر دیده شاید آن هلال ابروی تو. خاقانی. ، بی خانمان. بی خانه. بی جای. آواره. آنکه منزلی معلوم و معین ندارد. بدبختی که خانه و اقامتگاه ندارد. آنکه خانه ندارد و هر روز به جایی دیگر مسکن طلبد. بی سامان. مفلس. پریشان. بی منزل و مأوی ̍. خانه بدوش. سرگردان: در طلبت کار من خام شد از دست هجر چون سگ پاسوخته دربدرم لاجرم. خاقانی. سخا بمرد و مرا هرکه دید از غم و درد گریست بر من و حالم چو دید دربدرم. خاقانی. دلی که دید که پیرامن خطر می گشت چو شمع زار و چو پروانه دربدر می گشت. سعدی. - دربدر شدن،بی خانمان گشتن. آواره شدن. پریشان شدن. بی منزل و مأوی شدن. خانه بدوش گردیدن. سرگردان شدن: دربدر شدی زینب، بی پسرشدی زینب، خونجگر شدی زینب، فکرروز فردا کن. (از شعرهای شبیه خوانی در نوحه). - دربدرشده، بی خانمان. آواره. - دربدر کردن، آواره کردن. بی خانمان کردن. پریشان ساختن: مرا سیلاب محنت دربدر کرد تو رخت خویشتن برگیر و برگرد. نظامی. ، فصل به فصل. نکته به نکته. بخش به بخش. باب به باب. بجزئیات. بجزء. بجزئیاته. مو به مو. جزء به جزء. تماماً. کلمه به کلمه. طابق النعل بالنعل: ز گفتار ایرانیان پس خبر به کیخسرو آمدهمه دربدر. فردوسی. شود بر جهان پادشا سر بسر بیابد سخنها همه دربدر. فردوسی. یکی نامه بنوشت نزد پدر همه یاد کرد اندرو دربدر. فردوسی. هم آنگه که شد جهن پیش پدر بگفت آن سخنها همه دربدر. فردوسی. چنان چون ز تو بشنوم دربدر به شعر آورم داستان سر بسر. فردوسی. ز من بشنو این داستان سربسر بگویم ترا ای پسر دربدر. فردوسی. چو گیو اندرآمد به پیش پدر همی گفت پاسخ همه دربدر. فردوسی. بگفت این سخن پهلوان با پسر که برخوان به پیران همه دربدر. فردوسی. چو بشنید بنشست پیش پدر بگفت آنچه بشنید ازو دربدر. فردوسی. پیامی فرستم بنزد پدر بگویم بدو این سخن دربدر. فردوسی. بگفتش بر از این سخن دربدر که دشمن چه سازد همی با پسر. فردوسی. بگویم کنون گفت من سربسر اگر یادگیری ز من دربدر. فردوسی. چنین گفت مر گیو را کای پدر نگفتم ترا من همه دربدر. فردوسی. همی خواندند آفرین سر بسر ابرپهلوان زمین دربدر. فردوسی. ، بسیار مسافرت رفتن بر اثر مأموریت یا سایر علل. (فرهنگ لغات عامیانه)
درختی است که پشه بار می آورد و به عربی شجرهالبق خوانند و بعضی گویند سفیددار همانست. (برهان). آنرا دارون گویند و نام دیگرش سپیددار است و آنرا پشه دار نیز گویند. (از آنندراج). شجرالبق خوانند و در پارسی درخت پشه خوانند و به شیرازی سفیدار. (از اختیارات بدیعی). لغت فارسی است و او را درخت پشه و نارون نیز گویند چه ثمر او چون خشک گردد از جوف او پشه متکون می گردد، و نوعی ’غرب’ است. (از تحفۀ حکیم مؤمن). درخت خوش سایه را گویند، و او را شجرهالبق نیز گویند. (از تذکرۀ داود ضریر انطاکی). قزاونه وزو خوانند، درختی بزرگ است ثمره اش مانند نار طرفی بربسته بود. (نزهه القلوب). درختی است که پشه غال گویند و به عربی شجرالبق خوانند. (رشیدی). شجرالبق. نارون. (بحرالجواهر). لسان العصافیر. بوقیصا. نارون. نشم الاسود. و بیشتر پیوندی آنرا نارون و پیوندنشدۀ آن را سیاه درخت نامند. (یادداشت مرحوم دهخدا)
درختی است که پشه بار می آورد و به عربی شجرهالبق خوانند و بعضی گویند سفیددار همانست. (برهان). آنرا دارون گویند و نام دیگرش سپیددار است و آنرا پشه دار نیز گویند. (از آنندراج). شجرالبق خوانند و در پارسی درخت پشه خوانند و به شیرازی سفیدار. (از اختیارات بدیعی). لغت فارسی است و او را درخت پشه و نارون نیز گویند چه ثمر او چون خشک گردد از جوف او پشه متکون می گردد، و نوعی ’غرب’ است. (از تحفۀ حکیم مؤمن). درخت خوش سایه را گویند، و او را شجرهالبق نیز گویند. (از تذکرۀ داود ضریر انطاکی). قزاونه وزو خوانند، درختی بزرگ است ثمره اش مانند نار طرفی بربسته بود. (نزهه القلوب). درختی است که پشه غال گویند و به عربی شجرالبق خوانند. (رشیدی). شجرالبق. نارون. (بحرالجواهر). لسان العصافیر. بوقیصا. نارون. نشم الاسود. و بیشتر پیوندی آنرا نارون و پیوندنشدۀ آن را سیاه درخت نامند. (یادداشت مرحوم دهخدا)
آواز دهل. (منتهی الارب). صوت طبل. درختی است بزرگ و آنرا گلهایی زردرنگ و برگهایی خاردار و میوه ای مانند قرنها و شاخهای دفلی است. (از اقرب الموارد). معرب دردار فارسی است، در تداول عامیانه، گیاهی است کوچک و خاردار که شتران آنرا می چرند. (از اقرب الموارد). و رجوع به دردار در معنی فارسی آن شود
آواز دهل. (منتهی الارب). صوت طبل. درختی است بزرگ و آنرا گلهایی زردرنگ و برگهایی خاردار و میوه ای مانند قرنها و شاخهای دفلی است. (از اقرب الموارد). معرب دردار فارسی است، در تداول عامیانه، گیاهی است کوچک و خاردار که شتران آنرا می چرند. (از اقرب الموارد). و رجوع به دردار در معنی فارسی آن شود
مرکّب از: در، باب + دار، مادۀ مضارع داشتن، دردارنده. دارندۀ در. که صاحب در است. - کوچۀ دردار، که در مدخل آن در یا دروازه نصب شده باشد و دربند دارد، دارندۀ در. دارندۀ سرپوش. قاپاق دار، سرپوش دار: ظرف دردار، دربان. (برهان)، بواب. نگهبان در
مُرَکَّب اَز: در، باب + دار، مادۀ مضارع داشتن، دردارنده. دارندۀ در. که صاحب در است. - کوچۀ دردار، که در مدخل آن در یا دروازه نصب شده باشد و دربند دارد، دارندۀ در. دارندۀ سرپوش. قاپاق دار، سرپوش دار: ظرف دردار، دربان. (برهان)، بواب. نگهبان در
دو در متصل بهم. دو در مجاور هم. دو خانه که مدخل و در ورودی آن دو در مجاورت و پهلوی یکدیگر قرار دارد: در کوی جهان که خانه عمر در اوست همسایۀ محنتیم و دربادر غم. مجیر بیلقانی
دو در متصل بهم. دو در مجاور هم. دو خانه که مدخل و در ورودی آن دو در مجاورت و پهلوی یکدیگر قرار دارد: در کوی جهان که خانه عمر در اوست همسایۀ محنتیم و دربادر غم. مجیر بیلقانی
پهلوی براتر. پسر یا مردی که در پدر و مادر و یا یکی از آن دو با شخص مشترک باشد. اخ. اخوی. داداش. (فرهنگ فارسی معین). پسر از یک پدر و از یک مادرو یا یکی از آن دو. (ناظم الاطباء). نرینه جز تو از پدر و مادر تو، یا یکی از آن دو. (یادداشت مؤلف). اخ. (ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی). اخو. شقیق. (مهذب الاسماء). قصد از این لفظ در نوشته های مقدس فرزندیک والدین یا والد یا والده است. (انجیل متی 1:2، انجیل لوقا 6:14). (از قاموس کتاب مقدس) : بکشتی برادر ز بهر کلاه کله یافتی چند پویی براه. فردوسی. نگه کن که با قارن رزم زن برادر چه گفت اندر آن انجمن. فردوسی. اگرچه برادر بود دوست به چو دشمن شود بی رگ و پوست به. فردوسی. نوم باشد چون اخ الموت ای فلان زین برادر آن برادر را بدان. مولوی. - برادرانه، مانند برادر، بطور برادری. (فرهنگ فارسی معین) (ناظم الاطباء) : برادرانه بیا قسمتی کنیم رقیب جهان و هر چه در او هست ازتو یار از ما. - برادر پدر، عم. (ترجمان القرآن). عم. عمو. (فرهنگ فارسی معین) : بدو گفت رو با برادر پدر بگو ای بداندیش پرخاشخر. فردوسی. بکین سیاوش بریدمش سر بهفتاد خون برادر پدر. فردوسی. ببوسید رویش برادر پدر همانجا بیفکند تختی ز زر. فردوسی. - برادرپرور، آنکه نسبت به برادران محبت بسیار کند. برادر دوست. (فرهنگ فارسی معین). کسی که به برادران و خویشاوندان مهربان باشد. (آنندراج). - برادر پسر، پسر برادر: از این پهلوان وز برادر پسر ندانم چه آورد خواهم بسر. (گرشاسب نامه). - برادر تنی، برادر حقیقی. و رجوع به همین ترکیب شود. - برادر حقیقی، برادر از یک پدر و یک مادر. (ناظم الاطباء) (فرهنگ فارسی معین). - برادرخواندگی، برادرخوانده بودن. (فرهنگ فارسی معین). حالت و چگونگی برادرخوانده. ایجاد برادری میان یکدیگر بی آنکه برادر حقیقی یا برادرانه باشند. دوستی و رفاقت میان یکدیگر بی آنکه پیوستگی خانوادگی داشته باشند: چو نامم بر برادرخواندگی خواند خراج خویش بر قیصر نویسم. خاقانی. دوست مشمار آنکه در دولت زند لاف یاری و برادرخواندگی. سعدی. و رجوع به ترکیب برادر خوانده شود. - برادرخوانده، پسر یا مردی که با او صیغۀ برادری خوانده باشند، مردی که او را به اخوت برگزیده باشند. (فرهنگ فارسی معین). آنکه بجای برادر گرفته باشند. (آنندراج). مردی اجنبی که با او صیغۀ اخوت خوانده باشند. (ناظم الاطباء). به برادری برداشته، به برادری گرفته بی آنکه در اصل برادر باشند: مرا فرهاد با آن مهربانی برادرخوانده ای بود آنجهانی. نظامی. ج، برادرخواندگان: زن و فرزند و خویش و یار و پیوند برادرخواندگان کاروانند. سعدی. و رجوع به ترکیب قبل شود. - برادر دینی، هم کیش و هم مذهب. (فرهنگ فارسی معین) (ناظم الاطباء). - برادر رضاعی، پسر دایه. (ناظم الاطباء). کوکه را گویند. (از آنندراج) (غیاث اللغات). پسر یا مردی که با شخص از یک پستان شیر خورده باشد. پسر دایه شخص. (فرهنگ فارسی معین). - برادرزاده، پسر یا دختر، مرد یا زنی که فرزند برادر شخص باشد. فرزند برادر. (فرهنگ فارسی معین). فرزند برادر. (ناظم الاطباء) : که بانو را برادرزاده ای بود چو گل خندان چو سرو آزاده ای بود. نظامی. در این زندانسرای پیچ در پیچ برادرزاده ای دارد دگرهیچ. نظامی. - برادر زن، پسر یا مردی که برادر زوجه شخص باشد. خوسره. (فرهنگ فارسی معین). - برادر شوهر، خوسره. (ناظم الاطباء). - برادرکش،کشندۀ برادر یا اقوام و نزدیکان و افراد و طایفۀ قوم و قبیلۀ خود: برادرکش و بدتن و شاه کش بداندیش و بدنام و شوریده هش. فردوسی. - برادرکشتگی، اسم مصدر است از برادرکشته. حالت و چگونگی برادرکشته. عداوت و دشمنی سخت حاصل از کشته شدن برادر کسی بدست دیگری. - برادرکشته، که برادرش بقتل رسیده باشد که برادرش کشته شده باشد. - برادرکشی، عمل برادرکش. -
پهلوی بَراتَر. پسر یا مردی که در پدر و مادر و یا یکی از آن دو با شخص مشترک باشد. اخ. اخوی. داداش. (فرهنگ فارسی معین). پسر از یک پدر و از یک مادرو یا یکی از آن دو. (ناظم الاطباء). نرینه جز تو از پدر و مادر تو، یا یکی از آن دو. (یادداشت مؤلف). اخ. (ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی). اخو. شقیق. (مهذب الاسماء). قصد از این لفظ در نوشته های مقدس فرزندیک والدین یا والد یا والده است. (انجیل متی 1:2، انجیل لوقا 6:14). (از قاموس کتاب مقدس) : بکشتی برادر ز بهر کلاه کله یافتی چند پویی براه. فردوسی. نگه کن که با قارن رزم زن برادر چه گفت اندر آن انجمن. فردوسی. اگرچه برادر بود دوست به چو دشمن شود بی رگ و پوست به. فردوسی. نوم باشد چون اخ الموت ای فلان زین برادر آن برادر را بدان. مولوی. - برادرانه، مانند برادر، بطور برادری. (فرهنگ فارسی معین) (ناظم الاطباء) : برادرانه بیا قسمتی کنیم رقیب جهان و هر چه در او هست ازتو یار از ما. - برادرِ پدر، عم. (ترجمان القرآن). عم. عمو. (فرهنگ فارسی معین) : بدو گفت رو با برادر پدر بگو ای بداندیش پرخاشخر. فردوسی. بکین سیاوش بریدمش سر بهفتاد خون برادر پدر. فردوسی. ببوسید رویش برادر پدر همانجا بیفکند تختی ز زر. فردوسی. - برادرپرور، آنکه نسبت به برادران محبت بسیار کند. برادر دوست. (فرهنگ فارسی معین). کسی که به برادران و خویشاوندان مهربان باشد. (آنندراج). - برادر پسر، پسر برادر: از این پهلوان وز برادر پسر ندانم چه آورد خواهم بسر. (گرشاسب نامه). - برادر تنی، برادر حقیقی. و رجوع به همین ترکیب شود. - برادر حقیقی، برادر از یک پدر و یک مادر. (ناظم الاطباء) (فرهنگ فارسی معین). - برادرخواندگی، برادرخوانده بودن. (فرهنگ فارسی معین). حالت و چگونگی برادرخوانده. ایجاد برادری میان یکدیگر بی آنکه برادر حقیقی یا برادرانه باشند. دوستی و رفاقت میان یکدیگر بی آنکه پیوستگی خانوادگی داشته باشند: چو نامم بر برادرخواندگی خواند خراج خویش بر قیصر نویسم. خاقانی. دوست مشمار آنکه در دولت زند لاف یاری و برادرخواندگی. سعدی. و رجوع به ترکیب برادر خوانده شود. - برادرخوانده، پسر یا مردی که با او صیغۀ برادری خوانده باشند، مردی که او را به اخوت برگزیده باشند. (فرهنگ فارسی معین). آنکه بجای برادر گرفته باشند. (آنندراج). مردی اجنبی که با او صیغۀ اخوت خوانده باشند. (ناظم الاطباء). به برادری برداشته، به برادری گرفته بی آنکه در اصل برادر باشند: مرا فرهاد با آن مهربانی برادرخوانده ای بود آنجهانی. نظامی. ج، برادرخواندگان: زن و فرزند و خویش و یار و پیوند برادرخواندگان کاروانند. سعدی. و رجوع به ترکیب قبل شود. - برادر دینی، هم کیش و هم مذهب. (فرهنگ فارسی معین) (ناظم الاطباء). - برادر رضاعی، پسر دایه. (ناظم الاطباء). کوکه را گویند. (از آنندراج) (غیاث اللغات). پسر یا مردی که با شخص از یک پستان شیر خورده باشد. پسر دایه شخص. (فرهنگ فارسی معین). - برادرزاده، پسر یا دختر، مرد یا زنی که فرزند برادر شخص باشد. فرزند برادر. (فرهنگ فارسی معین). فرزند برادر. (ناظم الاطباء) : که بانو را برادرزاده ای بود چو گل خندان چو سرو آزاده ای بود. نظامی. در این زندانسرای پیچ در پیچ برادرزاده ای دارد دگرهیچ. نظامی. - برادر زن، پسر یا مردی که برادر زوجه شخص باشد. خوسره. (فرهنگ فارسی معین). - برادر شوهر، خوسره. (ناظم الاطباء). - برادرکش،کشندۀ برادر یا اقوام و نزدیکان و افراد و طایفۀ قوم و قبیلۀ خود: برادرکش و بدتن و شاه کش بداندیش و بدنام و شوریده هش. فردوسی. - برادرکشتگی، اسم مصدر است از برادرکشته. حالت و چگونگی برادرکشته. عداوت و دشمنی سخت حاصل از کشته شدن برادر کسی بدست دیگری. - برادرکشته، که برادرش بقتل رسیده باشد که برادرش کشته شده باشد. - برادرکشی، عمل برادرکش. -
پسر یا مردی که در پدر و مادر یا یکی از آن دو با شخص مشترک باشد اخ اخوی داداش بردر یا برادر پدر. عم عمو. یا برادر حقیقی. برادر از یک پدر و یک مادر. یا برادر دینی. هم کیش هم مذهب. یا برادر رضاعی. پسر یا مردی که با شخص از یک پستان شیر خورده باشد پسر دایه شخص. یا برادر شوهر. مردی که اخوی شوهر زنی باشد خوسره. یا برادر مادر. دایی خال خالو
پسر یا مردی که در پدر و مادر یا یکی از آن دو با شخص مشترک باشد اخ اخوی داداش بردر یا برادر پدر. عم عمو. یا برادر حقیقی. برادر از یک پدر و یک مادر. یا برادر دینی. هم کیش هم مذهب. یا برادر رضاعی. پسر یا مردی که با شخص از یک پستان شیر خورده باشد پسر دایه شخص. یا برادر شوهر. مردی که اخوی شوهر زنی باشد خوسره. یا برادر مادر. دایی خال خالو