معنی ثلاثه در فرهنگ فارسی عمید

سه گانه، ثلاثۀ غَسّاله: سه جام شراب که صبح می نوشیدند و آن را شویندۀ فضول بدن و زائل کنندۀ غم ها می دانستند، ستا، سه تا، ساقی حدیث سرو و گل و لاله می رود / واین بحث با ثلاثۀ غساله می رود (حافظ - ۴۵۲)

معنی ثلاثه در لغت نامه دهخدا

مخفف هاشمی، تخلص سیدهاشم تونی شاعر است که به زبان ولایتی خود اشعاری داشته است. (از انجمن آرا)

معنی ثلاثه در فرهنگ لغت هوشیار

سه تا سه مرد سه، سه مرد. یا ثلاثه سرد. ذی قعده و ذی حجه و محرم (سرد بمعنی زره است وچون این سه ماه متصلاند تشبیه به زره شده اند) یا ثلاثه غساله. سه پیاله شراب که بوقت صبح نوشند و آن را شوینده فضول تن و زایل کننده هم و غم دانند ستا. یا ثلاثه متناسبه. عددی راگویند که نسبت اولش بدومش مانند نسبت دومش بسومش باشد و آنرا متناسبه فرد نیز گویند

معنی ثلاثه - جستجوی لغت در جدول جو

ثلاثه

فرهنگ فارسی عمید

ثلاثه

لغت نامه دهخدا

ثلاثه

فرهنگ لغت هوشیار

ثلاثه

فرهنگ فارسی معین

ثلاثه

فرهنگ واژه فارسی سره

ثلاثه

فرهنگ واژه مترادف متضاد

ثلاثه غساله

سه جام شراب که صبح می نوشیدند و آن را شویندۀ فضول بدن و زائل کنندۀ غم ها می دانستند، ستا، سه تا، برای مثال ساقی حدیث سرو و گل و لاله می رود / واین بحث با ثلاثۀ غساله می رود (حافظ - ۴۵۲)

فرهنگ فارسی عمید

ثلاثی

سه تایی، در علوم ادبی ویژگی کلمۀ سه حرفی، دارای سه حرف

فرهنگ فارسی عمید

ثلاث

سه گانه، تشکیل شده از سه عضو، سه تایی، سه جام شراب که صبح بنوشند، ستا و ثلاثۀ غساله

فرهنگ فارسی عمید

ثالثه

ثالث، یک شصتم ثانیه

فرهنگ فارسی عمید

ثلاثه الاف

(ثَ ثَ تُ)

سه هزار

لغت نامه دهخدا

ثلاثیه

(ثُ ثی یَ)

تأنیث ثلاثی، کلمه ثلاثیه، کلمه سه حرفی

لغت نامه دهخدا

ثلاثه غساله

(ثَ ثَ یِ غَسْ سا لَ / لِ)

سه پیالۀ شراب که بوقت صبح نوشند و آن شویندۀ غمها و شویندۀ فضول تن و مزیل کدورت بشریات باشد. (غیاث اللغه از کشف و مدار و مؤید) :
ساقی حدیث سرو و گل و لاله میرود
وین بحث با ثلاثۀ غساله میرود.
حافظ.
در فارسی آنرا ستا گویند و طبیبی گفته است:
نوشی چو ثلاثۀ غساله
طبعت بکند هوس نواله.
(فرهنگ شعوری)

لغت نامه دهخدا

ثلاثهعشر

(ثَ ثَتَ عَ شَ)

سیزده

لغت نامه دهخدا

ثلاثهعشرالفاً

(ثَ ثَ تَ عَ شَ رَ اَ فَنْ)

سیزده هزار

لغت نامه دهخدا

ثلاثهوعشرون

(ثَ ثَ تُنْ وَ عِ)

بیست و سه

لغت نامه دهخدا

ثلاث

(ثِ)

سوم. سیم. ثالث

لغت نامه دهخدا

ثلاث

(ثَ)

ثلاثه. سه: اقانیم ثلاث. ظلمات ثلاث. موالید ثلاث، سه زن

لغت نامه دهخدا

ثلاث

(ثُ)

ثالث، سه سه، سه گان. (مجمل). مثلث

لغت نامه دهخدا

علاثه

(عُ ثَ)

روغن و پینو (کشک) بهم آمیخته، دو چیز بهم آمیخته هرچه باشد، کسی که از اینجا و آنجا فراهم آورد و جمع کند. (منتهی الارب) (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

ثلاثی

(ثُ ثی ی)

سه حرفی (کلمه) و صیغ اسماء ثلاثی در عربی ده است: فلس. فرس. کتف. عضد. حبر. عنب. ابل. قفل. صرد. عنق، منسوب به ثلثه، و در کشاف اصطلاحات الفنون آمده است: بضم ّ ثاء مثلّثه، نزد علماء صرف عبارت است از اسم یا فعلی که یافت شود در او سه حرف اصلی. یعنی زائد بر سه حرف اصلی حرفی در آن نباشد. و ثلاثی را قطب اعظم هم نامیده اند چنانکه در پاره ای از شروح مراح الارواح ذکر شده. در آنجا که قول صاحب مراح را که گفته است: و الرباعی فرع الثلاثی، شرح میدهد. اگر ثلاثی جز سه حرف اصلی حرف زائدی نداشت آنرا ثلاثی مجرد نامند. مانند زید. و ضرب و اگر دارای حرف زائد بود آنرا ثلاثی مزید خوانند. مانند أکرم و استنصر. و ذوالثلاثه عندهم هوالاجوف ای معتل ّ العین. و ثلاثیه در اصطلاح منطق قسمی از قضیۀ حملیه است. و شرح آن در ضمن معنی لفظ حمل گفته شود

سه حرفی (کلمه) و صیغ اسماء ثلاثی در عربی ده است: فلس. فرس. کتف. عضد. حبر. عنب. ابل. قفل. صرد. عنق، منسوب به ثلثه، و در کشاف اصطلاحات الفنون آمده است: بضم ّ ثاء مثلَّثه، نزد علماء صرف عبارت است از اسم یا فعلی که یافت شود در او سه حرف اصلی. یعنی زائد بر سه حرف اصلی حرفی در آن نباشد. و ثلاثی را قطب اعظم هم نامیده اند چنانکه در پاره ای از شروح مراح الارواح ذکر شده. در آنجا که قول صاحب مراح را که گفته است: و الرباعی فرع الثلاثی، شرح میدهد. اگر ثلاثی جز سه حرف اصلی حرف زائدی نداشت آنرا ثلاثی مجرد نامند. مانند زید. وَ ضَرَب َ و اگر دارای حرف زائد بود آنرا ثلاثی مزید خوانند. مانند أکرَم َ و اِستنصَر. و ذوالثلاثه عندهم هوالاجوف ای معتل ّ العین. و ثَلاثِیه در اصطلاح منطق قسمی از قضیۀ حملیه است. و شرح آن در ضمن معنی لفظ حمل گفته شود

لغت نامه دهخدا

ثالثه

(لِ ثَ)

تأنیث ثالث. شصت یک ثانیه که آن نیز شصت یک دقیقه و دقیقه شصت یک ساعت است، نزد اهل هیئت و منجمان سدس عشر ثانیه باشد چنانکه ثانیه سدس عشر دقیقه است. (کشاف اصطلاحات الفنون) ، جزء شصت یک از ثانیه وثالثه قسمت شود به شصت رابعه. ج، ثوالث، از درجۀ ثالثه در اصطلاح طب. رجوع به درجه شود

لغت نامه دهخدا

لثلاثه

(لَ ثَ)

لثلاث. رجوع به لثلاث شود

لغت نامه دهخدا

ثلاث

سه سه سه سگان سه سه تا. یا موالید ثلاث. جماد نبات حیوان. ثالث سوم، سه سه، سه گان مثلث. سه

فرهنگ لغت هوشیار

علاثه

کشک و روغن، در آمیخته

فرهنگ لغت هوشیار

ثلاثا

سه شنبه (روز)،جمع ثلاثاوات

فرهنگ لغت هوشیار

ثلاثی

سه واتی سه نسکی سه تایی، سه حرفی (کلمه) اسب دست فرس کتف. سه حرفی

فرهنگ لغت هوشیار

ثلاثیه

مونث ثلاثی: کلمه ثلاثیه (کلمه سه حرفی)

فرهنگ لغت هوشیار

ثلاثه غساله

سه تای شوینده سه پیاله می که به دستور پزشک خورده می شود تا اندرونه را بشوید سه تا محمد افضل الله آبادی در گزارش خود پیرامون دیوان حافظ می گوید فرزانگان یونان زبانزدهایی دارند در باده گساری بامدادان سه پیاله می نوشند که کم را شست و شو میدهد و آن را سه تای شوینده (ثلاثه غساله) نامند. پس از خوراک نیمروز پنج پیاله می نوشند و آن را پنجتای گوارنده (خمسه هاضمه) خوانند و به شب هفت پیاله می نوشند و آن راهفت پیاله خوابنده (سبعه نائمه) گویند

فرهنگ لغت هوشیار