معنی تربیع در فرهنگ فارسی عمید

چهار قسمت کردن، چهارگوشه کردن، چهارتایی، در علم نجوم قرار گرفتن دو کوکب سیار به اندازۀ یک چهارم دورۀ فلک (سه برج) از یکدیگر، در علم نجوم حالتی در ماه که یک چهارم از آن روشن باشد یعنی نصف نیمکرۀ آن را مردم زمین ببینند و این حالت در شب های هفتم و بیست و یکم هر ماه قمری پیدا می شود و اولی را تربیع اول و دومی را تربیع دوم می گویند، در علوم ادبی مُربع

معنی تربیع در لغت نامه دهخدا

چهارسوی کردن. (زوزنی). چیزی را چهارسو ساختن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). چهارگوشه کردن چیزی را. (غیاث اللغات) (آنندراج) (از ناظم الاطباء). چهارگوشه ساختن چیزی را. (فرهنگ نظام). مربع ساختن خانه یا حوض را. (المنجد). مربع ساختن حوض را. (اقرب الموارد) :، کعبه در تربیع همچون تخت نرد مهره باز، کعبتین جانها ونرّاد انسی و جان آمده.، خاقانی.، پس بر آن مجمر که در تربیع منقل کرده اند، اولین تثلیث مشک و عود و بان افشانده اند.، خاقانی (دیوان چ عبدالرسولی ص 114).، تاج تو تدویر چرخ تخت تو تربیع عرش، در تو به تثلیث ذات صولت و عدل و حکم.، خاقانی (دیوان چ عبدالرسولی ص 267).، تقطیع و توسیع عرصۀ جامع تعیین رفته بودو تأسیس و تربیع آن تمام گشته. (ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 420)، (اصطلاح نجوم) بیرونی آرد: نیم برید آنست که قمر بچهارم برج باشد از برج آفتاب و درجات قمر چند درجات او و این را تربیع اول خوانند و به شب هفتم بود به تقریب از ماه. (التفهیم چ همایی ص 210) .... و چون قمر نیز ببرج دهم باشد از برج آفتاب و درجه های هر دو نیمبرید نام کردند که نور قمر اندر این دو وقت به نیمۀ آنچه دیده آید از تن وی راست باشد، پنداری که بدو نیم بریده است و این دو تربیع (تربیع اول و تربیع دوم) را هم جزو دوم طالع بیرون آورده اند همچنانکه اجتماع و استقبال را. (التفهیم چ همایی ص 210)، (اصطلاح نجوم) از چهارمین خانه نظر کردن کواکب بیکدیگر. (منتهی الارب). به اصطلاح نجوم، از چهارمین خانه نظر کردن کوکب از برج سوم که ربع فلک است بکوکب دیگر. (غیاث اللغات) (آنندراج). در علم نجوم، بودن دو کوکب است بطوری که ربع منطقهالبروج یعنی سه برج میان آنها فاصله باشد و آن را نظر تربیعی نیز گویند. (فرهنگ نظام) .رجوع به نظر شود. در میان قمر و ستارۀ دیگر تفاوت چهار برج یا ده برج باشد، مثلاً اگر قمر در حَمَل باشد و زهره در سرطان و یا قمر در جوزا باشد و زهره در حوت این نظر دلیل دشمنی است از مدار، و این را تربیعاز آن گویند که در میان قمر و کوکب دیگر بحساب درجات مفاصله نود درجه که چهارم حصۀ فلک بود و آن سه برج باشد به اینطور که دو برج سالم و بقدر یک برج از جمع کردن درجات برج قمر و برج دیگر کوکب. (غیاث اللغات) (آنندراج) :، به تثلیث بروج و ماه و انجم، بتربیع و به تسدیس ثلاثا.، خاقانی (دیوان چ سجادی ص 28).، و علامات درج و دقایق و ثوانی و... تربیع و تسدیس بنوشت. (سندبادنامه ص 64).، جز کسی کاندر قضا اندرگریخت، خون او را هیچ تربیعی نریخت.، مولوی.، سخت میتولی ز تربیعات آن، وز وبال و کینه و آفات آن.، مولوی

معنی تربیع در فرهنگ لغت هوشیار

چهار بخشی، چهار سویی چهاره چهار بخش کردنچهار قسمت کردن، چهار گوشه کردنچهار سو کردن، چهار تایی، چهار سویی، جمع تربیعات. یا تربیع اول. تربیع اول ماه (قمر) در شب هفتم ماه قمری صورت میگیرد که نصف نیمکره روشن ماه را اهل زمین رویت کنند. یا تربیع دوم. تربیع دوم ماه (قمر) در شب بیست و یکم صورت میگیرد. درین حالت نصف نیمکره روشن ماه را مردم زمین نصف کنند. چهار قسمت کردن

معنی تربیع در فرهنگ فارسی معین

چهار بخش کردن، در علم نجوم، روشن بودن یک چهارم سطح ماه در شب های هفتم و بیست و یکم هر ماه قمری

معنی تربیع - جستجوی لغت در جدول جو

تربیع

فرهنگ فارسی عمید

تربیع

لغت نامه دهخدا

تربیع

فرهنگ لغت هوشیار

تربیع

فرهنگ فارسی معین

تربیم

نوعی عنصر فلزی درخشان و کمیاب

فرهنگ فارسی عمید

تسبیع

هفت تایی کردن، هفت بخش کردن، هفت رکن ساختن، هفت جزء کردن چیزی

فرهنگ فارسی عمید

تربیت

پروردن، پروراندن، پرورش دادن، ادب و اخلاق به کسی یاد دادن

فرهنگ فارسی عمید

ترقیع

وصله کردن، پینه کردن، پارگی جامه را با تکۀ پارچه دوختن، پاره پاره به هم وصل کردن، قرار دادن یا دوختن تکه های چهارگوشۀ رنگارنگ پهلوی یکدیگر، مرقع ساختن، خط های گوناگون نگاشتن

فرهنگ فارسی عمید

ترفیع

بلند کردن، بالا بردن، برداشتن، بالا بردن مقام و رتبه، ارتقای مقام و رتبه یافتن

فرهنگ فارسی عمید

ترجیع

برگردانیدن، بازگشت دادن، آواز را در گلو گردانیدن

فرهنگ فارسی عمید

ترصیع

جواهر نشاندن بر چیزی، گوهرنشان ساختن، مرصع ساختن، در ادبیات در فن بدیع آوردن الفاظ و کلماتی در دو مصراع یا دو جمله که در وزن و سجع مطابق باشند مانند فراش و نقاش، منوّر و مقرّر، گریان و خندان، جلال و کمال و مانند این بیت، برای مثال هوا شد تیره و گریان به سان دیدۀ وامق / زمین شد تازه و خندان به سان چهرۀ عذرا (رشیدالدین وطواط)

جواهر نشاندن بر چیزی، گوهرنشان ساختن، مرصع ساختن، در ادبیات در فن بدیع آوردن الفاظ و کلماتی در دو مصراع یا دو جمله که در وزن و سجع مطابق باشند مانند فراش و نقاش، منوّر و مقرّر، گریان و خندان، جلال و کمال و مانند این بیت، برای مِثال هوا شد تیره و گریان به سان دیدۀ وامق / زمین شد تازه و خندان به سان چهرۀ عَذرا (رشیدالدین وطواط)

فرهنگ فارسی عمید

تربیه

(تَ یَ / یِ)

در بیت زیر بمعنی مربّی ̍، یعنی پرورده:
تربیۀ آن آفتاب روشنیم
ربی الاعلی از آن رو می زنیم.
مولوی

لغت نامه دهخدا

تربیه

(تُ رَ بی یَ)

گندمی است سرخ. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) : و التربیه، حنطه حمراء و سنبلها ایضاً احمر ناصع الحمره، و هی رقیقه تنتشر مع الدنی برد او ریح... (لسان العرب)

لغت نامه دهخدا

ترقیع

(اِ ثِ)

پاره در جامه دادن. (زوزنی). درپی نهادن جامه را. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از المنجد) (از اقرب الموارد). و منه و یقال: رقع دنیاه بآخرته. (اقرب الموارد). پینه زدن جامه را. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) ، جاهای گری شتر را به قطران مالیدن. (از اقرب الموارد) ، تیمار کردن شتران را. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). ترقیح. (اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

تربیه

(اِ تِ)

غذا دادن و پروردن کسی را. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (المنجد). رجوع به تربیت شود، تهذیب کسی. (اقرب الموارد) (المنجد). رجوع به تربیت شود، قوام آوردن ترنج را با عسل و گل و شکر. (از اقرب الموارد). قوام آوردن سیب را بشکر. (المنجد) ، آسایش دادن و خلاص بخشیدن کسی را از خبۀ گلو. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد)

لغت نامه دهخدا

ترسیع

تباه شدن چشم

فرهنگ لغت هوشیار

تربیض

برقرار کردن، جای دادن

فرهنگ لغت هوشیار

تشبیع

بدرهه کردن به دنبال رفتن، فروزانیدن آتش

فرهنگ لغت هوشیار

ترجیع

باز گرداندن، درگلو غلتاندن آواز، باز خواهی باز خواستن داده انا الله و انا الیه راجعون را گفتن، بازگشت دادن -1 بر گردانیدن، آواز را در گلو گردانیدنتحریر دادن، بر گشت باز گرد، ترجیع بند، جمع ترجیعات

فرهنگ لغت هوشیار

تربیه

استخوان سینه جناغ پروردن پروراندن، آداب و اخلاق را بکسی آموختن، پرورش یا تربیت بدنی. پرورش بدن بوسیله انواع ورزش. یا تعلیم و تربیت. آموزش و پرورش

فرهنگ لغت هوشیار

تربیت

پروردن پروراندن، آداب و اخلاق را بکسی آموختن، پرورش یا تربیت بدنی. پرورش بدن بوسیله انواع ورزش. یا تعلیم و تربیت. آموزش و پرورش

فرهنگ لغت هوشیار

ترقیع

پینه و وصله کردن

فرهنگ لغت هوشیار

ترفیع

بر کشی بر کشیدن فرمو -1 بالا بردنبر کشیدنبر آوردن، برکشی ارتقا، جمع ترفیعات

فرهنگ لغت هوشیار

ترصیع

گوهر نشان ساختن

فرهنگ لغت هوشیار

تجبیع

متغیر گردیدن سرین کسی از لاغری

فرهنگ لغت هوشیار

تسبیع

هفت قسمت کردن چیزی

فرهنگ لغت هوشیار

تطبیع

خود پروری

فرهنگ لغت هوشیار

ترقیع

((تَ))

پاره دوختن، پنبه کردن، قطعات چهارگوش رنگارنگ را کنار هم قرار دادن و دوختن

فرهنگ فارسی معین

ترفیع

((تَ))

بالا بردن، برکشیدن

فرهنگ فارسی معین

ترصیع

((تَ))

جواهر نشاندن بر چیزی، آوردن کلماتی در دو مصراع یا دو جمله که از نظر وزن و سجع یکی باشند

فرهنگ فارسی معین

ترجیع

((تَ))

برگردانیدن، آواز را در گلو گردانیدن

فرهنگ فارسی معین

تربیت

((تَ یَ))

پروردن، ادب و اخلاق را به کسی آموختن، بدنی سازمانی که برنامه ریزی و اجرای امور ورزشی را بر عهده دارد، معلم مرکزی که دانشجویان را برای تدریس در مدارس یا دانشگاه ها آموزش می دهد، دانش سرا

فرهنگ فارسی معین

تسبیع

((تَ))

به هفت بخش در آوردن چیزی را، بر هفت رکن تقسیم کردن، هفت جزء کردن چیزی را

فرهنگ فارسی معین

تربیت

پرورش، فرهیختن

فرهنگ واژه فارسی سره

تربیت

آموزش

دیکشنری اردو به فارسی

معنی تربیع - جستجوی لغت در جدول جو

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما